TERIER IRLANDZKI
Średniej wielkości szorstkowłosy pies. Skoczny, sprawny fizycznie, ruchliwy. Rasa ma przydomek „czerwonego diabła”, nie jest jednak aż tak groźna, jak by na to wskazywała ta nazwa. Czasem próbuje wszczynać awantury z psami. Oprócz budowy irlanda cechuje typowy dla teriera temperament. Uwielbia intensywny ruch i sport, dlatego trzeba mu zapewnić regularne spacery i zajęcie. Znudzony przekopie ogródek, bo bardzo to lubi.
Charakter rasy terier irlandzki
Terier irlandzki to pies średniej wielkości – większy od foksteriera, mniejszy od airedale terriera – o dosyć szczupłej budowie.
Umiejętności
Oprócz budowy irlanda cechuje typowy dla teriera temperament. Uwielbia intensywny ruch i sport, dlatego trzeba mu zapewnić regularne spacery i zajęcie. Znudzony przekopie ogródek, bo bardzo to lubi. Jeśli zagwarantuje mu się regularną możliwość wydatkowania energii, w domu jest spokojny i może mieszkać w mieście.
Bywa dominujący w stosunku do innych psów tej samej płci, choć jeśli jest ułożony, zwykle sam nie prowokuje bójek. Źle prowadzony może być jednak zaczepny i agresywny. Cechuje go silny instynkt łowiecki, więc problemy może sprawiać jego chęć gonienia małych zwierząt. Z reguły nieźle dogaduje się z domowymi kotami.
W stosunku do obcych zwykle nieufny, dobrze wywiązuje się z roli stróża (nie szczeka bez powodu). Bardzo oddany człowiekowi, lubi bliski kontakt. Chętnie włącza się do zabaw dzieci, które zna.
Szkolenie i wychowanie
Bystry i dosyć podatny na szkolenie, bywa jednak uparty. Jego szybkość i sprawność predysponują go do szkolenia sportowego, np. agility. Można go także nauczyć aportowania ustrzelonego ptactwa. Doskonale nadaje się na towarzysza joggingu, rowerowych i konnych wypraw.
Dla kogo ta rasa
Nie poleca się go jako pierwszego w życiu psa. To zwierzak dla ludzi mających już doświadczenie w postępowaniu z czworonogami, którzy chcą mieć towarzysza z charakterem.
Wady i zalety rasy terier irlandzki
Wady
- potrzebuje sporo ruchu i zajęcia
- może wdawać się w konflikty z psami
- ma silny instynkt łowiecki
- może kopać w ogrodzie
- dosyć uparty i samowolny
Zalety
- zwykle sam nie jest zaczepny wobec innych psów
- dosyć podatny na szkolenie
- przywiązany do właściciela
- dobry stróż
- regularnie trymowany nie linieje
Zdrowie rasy terier irlandzki
Teriery irlandzkie uchodzą za jedną z ras najmniej obciążonych chorobami genetycznymi. Kilkadziesiąt lat temu trapiło je wprawdzie bolesne rogowacenie opuszek łap, ale udało się je prawie całkowicie wyeliminować.
Druga zdarzająca się wada – kamica moczowa (a dokładniej cystynuria prowadząca do powstawania kamieni moczowych) – też występuje obecnie rzadko.
Żywienie
Terier irlandzki nie jest wymagający jeśli chodzi o żywienie. Można go karmić, podobnie jak inne psy, karmą suchą, mokrą lub jedzeniem przygotowywanym w domu.
Pielęgnacja
Pielęgnacja teriera irlandzkiego nie nastręcza specjalnych problemów. Raz na parę dni należy go wyszczotkować, a 2-3 razy w roku – wytrymować. Regularne trymowanie praktycznie eliminuje linienie.
Historia rasy terier irlandzki
Na temat pochodzenia tej rasy istnieje wiele teorii. Na pewno wiadomo jedno: teriery żyły na Zielonej Wyspie od stuleci. Występowały w różnych umaszczeniach i rozmiarach. Pełniły wiele ról: stróżowały, polowały na gryzonie i były towarzyszami codziennego życia. Znajdowały się w rękach ludzi z różnych warstw społecznych. Jeden z dawnych opisów teriera irlandzkiego charakteryzuje go tak: „strażnik biedaka, przyjaciel farmera i ulubieniec dżentelmena”.
Gdy w XIX w. rozpoczęła się hodowla ras i selekcja pod kątem wystaw, rozgorzały spory na temat właściwego umaszczenia i rozmiaru tego psa. Początkowo wystawiano irlandy w dwóch klasach wagowych. Pod koniec XIX w. umaszczenia inne niż rude zostały wyeliminowane.
Po raz pierwszy teriery irlandzkie wystawiono w 1875 r. w Glasgow, ale dopiero w 1879 r. powstał w Dublinie pierwszy klub rasy. W latach 80. XIX w. terier irlandzki zajął czwartą lokatę w rankingu popularności ras w Wielkiej Brytanii. Szybko zdobył też popularność w Ameryce Północnej, gdzie moda utrzymała się do końca lat 20. XX w. Dziś sporo tych psów jest także w Czechach i na Słowacji, w Niemczech i Skandynawii – ale nigdzie nie są rozchwytywane.
W Polsce psy tej rasy były już przed II wojną światową, lecz ich populacja nie przekracza kilkuset sztuk.
Wzorzec rasy terier irlandzki
Terier irlandzki – grupa III FCI, sekcja , nr wzorca
- Kraj pochodzenia: Irlandia
- Wielkość: według wzorca około 45,5 cm dla obu płci, jednak w praktyce psy mierzą przeciętnie 46-52 cm, a suki 45-49 cm. Uwaga: według wzorca idealna waga psów to 12,25 kg, suczek 11,4 kg, jednak w rzeczywistości psy ważą 13-20 kg, a suki 12-17 kg
- Szata: szorstka, dwuwarstwowa, gęsta, prosta i przylegająca; włos dłuższy na kufie i łapach, ale nie tak długi jak u foksteriera czy sznaucera
- Maść: ruda, rudopszeniczna do pszenicznej, dopuszczalna niewielka biała plamka na piersi.
- Długość życia: 12-15 lat
- Podatność na szkolenie: średnia – pies bystry, uczy się szybko, ale nie zawsze się podporządkowuje
- Aktywność: wysoka, potrzebuje dużo ruchu
- Koszty utrzymania: od 150 zł miesięcznie + około 100 zł za trymowanie (2-3 razy w roku)
- Odporność/podatność na choroby: bardzo odporny
- Możliwość nabycia szczeniaka: w Polsce rodzi się od kilku do kilkunastu miotów rocznie, na szczeniaka trzeba czasem poczekać
- Cena psa z rodowodem: ok. 3000 zł
Ciekawostki o rasie terier irlandzki
Brytyjski klub teriera irlandzkiego jako pierwszy w historii – w 1889 r. – wprowadził zakaz pokazywania psów z ciętymi uszami na swoich wystawach. Dotyczyło to psów urodzonych w tym roku i później. Niedługo potem zakazano kopiowania uszu na całych Wyspach Brytyjskich.
Terier irlandzki jest bohaterem książki Jacka Londona „Jerry z wysp”. Pisarz opisał swego psiego bohatera jako bardzo oddanego właścicielowi, ale obdarzonego mocnym charakterem i silną osobowością, potrafiącego postawić na swoim.