OWCZAREK NIEMIECKI

Wygląd rasy owczarek niemiecki

Owczarek niemiecki to duży pies o harmonijnej sylwetce wpisanej w prostokąt. Charakterystyczny dla tej rasy zad powinien być lekko opadający i mocny, z kątowaniem, które nie utrudnia psu poruszania się. Ogon jest długi, obficie owłosiony, a uszy dość duże i stojące. Dorosłe owczarki niemieckie mogą ważyć od 22 kg do nawet 40 kg (samce są większe od suk).

Psy rasy owczarek niemiecki mają dwuwarstwową sierść złożoną z gęstego podszerstka i prostych włosów okrywowych. Występują w dwóch odmianach okrywy - krótkiej i długiej.

Owczarek niemiecki krótkowłosy

W wypadku psów krótkowłosych sierść jest gęsta, twarda i przylegająca. Na głowie, uszach, przedniej stronie kończyn i łapach sierść jest krótka. Nieco dłuższy i bardziej obfity włos występuje na szyi, tylnej części przednich nóg powyżej nadgarstka i z tyłu ud, gdzie tworzy portki.

Owczarek niemiecki długowłosy

Sierść owczarków długowłosych jest dłuższa, miękka i nie przylega do ciała. Dłuższy włos porasta uszy, ale we wnętrzu małżowiny powinien być krótki. Występują kryza na szyi, pióra na tylnej części przednich kończyn powyżej nadgarstka, obfite portki i ogon z wiszącym włosem. Krótką sierścią pokryte są głowa, przednia strona kończyn i łapy.

Rasa ta występuje w kilku umaszczeniach:

• czarnej z podpalaniem w odcieniach od płowego po czerwonawy,
• czarnej z podpalaniem jasnoszarym,
• jednolicie szarej,
• jednolicie czarnej,
• śniadej,
• czaprakowej.

Podszerstek jest zawsze jasnoszary, a we wszystkich wersjach występuje maska, przy czym w odmianie czarnej jest niewidoczna.

Charakter i usposobienie rasy owczarek niemiecki

Owczarek niemiecki ma duży temperament, powinien być zrównoważony, pewny siebie, opanowany i łagodny, o ile nie zostanie sprowokowany. Nerwowość, agresję czy tchórzostwo uznaje się za wady charakteru i psy o takich cechach nie powinny być wykorzystywane w hodowli. Przedstawiciel tej rasy chętnie się podporządkowuje opiekunowi, przy czym samce mają z reguły silniejsze charaktery, a suki są bardziej uległe.

Pies rasy owczarek niemiecki jest oddany opiekunowi i lojalny wobec wszystkich członków rodziny. Dobrze dogaduje się z dziećmi, jest wesołym i tolerancyjnym towarzyszem ich zabaw, ale z uwagi na rozmiary i siłę czworonoga trzeba te kontakty nadzorować. Dzieci nie powinny same wydawać mu poleceń ani wyprowadzać go na spacery. Poza tym należy wiedzieć, że owczarek niemiecki może potraktować obce maluchy jak intruzów, zwłaszcza jeśli pilnuje terenu czy rzeczy opiekuna.

Owczarek niemiecki źle znosi samotność – do prawidłowego rozwoju potrzebuje stałego kontaktu z człowiekiem. Odważny, czujny i nieufny owczarek niemiecki wobec obcych jest świetnym, choć dość hałaśliwym stróżem. Zaakceptuje inne psy i małe zwierzęta w domu, o ile zostanie odpowiednio zsocjalizowany. Owczarek niemiecki jest typem sportowca i niełatwo dotrzymać mu kroku. Aktywny i żywiołowy wymaga dużo ruchu i ćwiczeń umysłowych. W młodym wieku nie powinien być jednak poddawany forsownym treningom.

Umiejętności

Pierwotnie owczarki niemieckie wykorzystywano do pomocy przy wypasie stad. Potem trafiły do policji i wojska, brały też udział w obu wojnach światowych jako psy meldunkowe i sanitarne. Obecnie owczarek niemiecki to rasa najwszechstronniejsza pod względem użytkowym. Psy te są doskonałymi tropicielami, dlatego sprawdzają się przy wykrywaniu narkotyków, materiałów wybuchowych, substancji łatwopalnych czy odnajdywaniu zaginionych ludzi. Pracują też jako psy służbowe, lawinowe, gruzowiskowe, ratownicy wodni, przewodnicy niewidomych czy pomocnicy osób niepełnosprawnych.

Świetnie radzą sobie podczas szkolenia PT (pies towarzyszący), IPO (pies obronny), PTT (pies towarzysząco-tropiący). Mogą również uprawiać m.in. obedience, agility, flyball, canicross, dogtrekking, mondioring i tropienie sportowe (IPO-FH).

Szkolenie i wychowanie

Owczarek niemiecki to pies stworzony do pracy. Wyróżnia go duża inteligencja, spostrzegawczość i łatwość uczenia się, dzięki czemu obcowanie z nim jest prawdziwą przyjemnością. Te same cechy sprawiają jednak, że opiekun musi też poświęcić czas na treningi. W Polsce jednym z podstawowych wymogów hodowlanych jest wyszkolenie minimum PT 1 i IPO-V (tylko samce), natomiast licencja wymaga dyplomu użytkowości od obu płci. W ojczyźnie rasy wszystkie psy hodowlane muszą zdać egzamin użytkowy.

Opiekun powinien mieć autorytet, być konsekwentny i pozytywnie motywować psa. Przedstawiciela rasy owczarek niemiecki nie można zostawić samemu sobie ani zawieść jego zaufania. Do prawidłowego rozwoju psychicznego potrzebuje rygoru, którego nie należy jednak mylić z brutalnością. Źle wychowany i traktowany owczarek niemiecki może się stać kłopotliwy dla domowników i otoczenia.

Przed ukończeniem czwartego miesiąca życia szczenięta należy starannie socjalizować. Nauczyć odpowiedniego zachowania w stosunku do ludzi, innych psów, a także przyzwyczaić do różnych dźwięków i sytuacji. Podstawowe komendy szczenię może poznać w psim przedszkolu. Ćwiczymy z psem po kilka minut parę razy w ciągu dnia. Nie wolno narażać szczeniaka na długotrwały, wyczerpujący wysiłek fizyczny (np. bieg przy rowerze). Należy też unikać schodów, śliskich powierzchni i nie pozwalać mu na intensywne zabawy z innymi psami, by owczarek niemiecki nie nabawił się kontuzji.

Dla kogo ta rasa

Owczarek niemiecki ze względu na spore wymagania szkoleniowe i dużą aktywność fizyczną nie nadaje się dla każdego. Jego opiekun musi być konsekwentny, zrównoważony, mieć podstawową wiedzę o psach i żyłkę sportowca. Owczarek niemiecki może zamieszkać zarówno w domu z ogrodem, jak i w mieszkaniu, pod warunkiem zapewnienia mu odpowiedniej dawki aktywności fizycznej.

Wady i zalety rasy owczarek niemiecki

Owczarek niemiecki – jaki jest? Poznaj jego wady i zalety!

Wady

• dość hałaśliwy
• obficie linieje
• bardzo silny
• wymaga zajęcia umysłowego

Zalety

• przywiązany do rodziny
• szybko się uczy
• nadaje się do wszechstronnego szkolenia
• można z nim uprawiać psie sporty
• świetny stróż i obrońca
• podporządkowuje się opiekunowi
• dobrze dogaduje się z dziećmi
• może dzielić dom z innymi psami i zwierzętami domowymi
• łatwy w pielęgnacji

Zdrowie rasy owczarek niemiecki

Owczarek niemiecki żyje zazwyczaj od 11 do 13 lat. To pies odporny, doskonale znoszący niskie temperatury, któremu nie przeszkadza ani śnieg, ani deszcz. Nieźle radzi sobie też w czasie upałów, ale nie może przebywać w pełnym słońcu i trzeba mu zapewnić dostęp do wody. Jak większość dużych psów, owczarek niemiecki wykazuje skłonności do dysplazji stawów biodrowych. W Polsce do uzyskania uprawnień hodowlanych wymagane jest prześwietlenie – dopuszczalne wyniki to A (normalne stawy biodrowe) lub B (prawie normalne stawy biodrowe). Choć RTG stawów łokciowych nie jest konieczny, to wielu opiekunów decyduje się także na to badanie.

Do najczęstszych chorób u owczarków niemieckich należą:

• dysplazja stawów biodrowych i łokciowych,
• osteochondroza (OCD),
• enostoza (młodzieńcze zapalenie kości)
• nawracające zapalenie kanałów słuchowych,
• rozszerzenie i skręt żołądka,
• niedoczynność tarczycy,
• zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki.

U owczarków niemieckich w starszym wieku mogą wystąpić kłopoty z kręgosłupem i choroby nowotworowe.

Żywienie rasy owczarek niemiecki

Dieta owczarka niemieckiego powinna być dobrze zbilansowana, bogata w składniki odżywcze i witaminy. Można mu podawać wysokiej jakości suche karmy dla dużych ras z dodatkiem glukozaminy i chondroityny, dostosowane do jego wieku i trybu życia lub samodzielnie przygotowywać posiłki uzupełniane suplementami.

Ze względu na wrażliwy przewód pokarmowy tych psów, lepiej się trzymać sprawdzonego sposobu żywienia, a zmiany w menu wprowadzać stopniowo. Trzeba też unikać pokarmów, które mogą się przyczyniać do powstawania gazów w żołądku i jelitach. Warto podawać probiotyki regulujące florę bakteryjną przewodu pokarmowego.

Szczenięta owczarka niemieckiego powinny być szczupłe i nie można ich przekarmiać, ale należy w pełni zaspokajać ich potrzeby, dlatego najlepiej w ich żywieniu sprawdzi się wysokogatunkowa sucha karma.

Dzienną porcję dla dorosłego psa trzeba podzielić na co najmniej dwa posiłki i zapewnić mu odpoczynek po jedzeniu, by zmniejszyć ryzyko skrętu żołądka.

Szata owczarka niemieckiego nie wymaga skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Owczarka krótkowłosego wystarczy wyczesać raz na jakiś czas, jedynie w okresie linienia powinno się to robić częściej. Służą do tego metalowe zgrzebło, grzebień typu grabie o dość gęstych zębach i furminator (podczas linienia). Psy długowłose czeszemy dwa razy w tygodniu, najpierw od skóry metalowym grzebieniem o okrągłych, dość szeroko rozstawionych zębach, a następnie szczotką pudlówką.

Systematycznie należy sprawdzać oczy i uszy, usuwać odkładający się kamień nazębny i skracać pazury, jeśli same się nie ścierają.

Owczarki niemieckie kąpiemy w miarę potrzeby w szamponach przeznaczonych do ich rodzaju włosa, dokładnie wycieramy ręcznikiem i pozwalamy, aby sierść sama wyschła. Latem można zabrać pupila na przechadzkę, zimą najlepiej wykąpać go po ostatnim spacerze i nie wyprowadzać z domu, dopóki nie będzie całkiem suchy.

Psa rasy owczarek niemiecki wyprowadzamy na spacery w mocnej obroży i na solidnej smyczy lub w szelkach typu guard. Owczarek niemiecki ze względu na skłonność do problemów ze stawami powinien mieć zapewnione wygodne, najlepiej ortopedyczne legowisko, dostosowane do rozmiarów psa. Owczarka najlepiej zajmą piłki, rzutki, bawełniane sznury i gryzaki. Warto, by zabawki dla tej rasy były solidne i nie niszczyły się nawet przy mocnym przeciąganiu z opiekunem.

Historia rasy owczarek niemiecki

Zgodnie z jedną z teorii przodkami owczarka niemieckiego były żyjące w średniowieczu na niemieckich ziemiach wiejskie psy zwane hovawartami („stróż podwórza”). Używano ich do pilnowania dobytku. Zanim wyhodowano owczarka niemieckiego, psy pasterskie w Niemczech reprezentowały różne typy. Te pochodzące ze środkowej i północnej części kraju (Saksonia, Turyngia) były niewielkie, miały stojące uszy i wilczaste umaszczenie, a te z południowych landów wyróżniały się mocną budową, dłuższą sierścią, ciemniejszą maścią i opadającymi uszami. W XIX wieku, gdy pastwisk było coraz mniej, psy pasterskie straciły swoje zajęcie.

Pierwszym związkiem skupiającym miłośników owczarków był Phylax, założony w Berlinie w 1891 roku przez hrabiego C. Hahna, M. Buchelmanna i rotmistrza Riechelmanna. Choć organizacja ta nie istniała długo, to zwróciła uwagę hodowców na potencjał użytkowy tkwiący w owczarkach i możliwości wykorzystania ich jako psów służbowych.

W kwietniu 1899 roku uznawany za twórcę rasy rotmistrz Max von Stephanitz i Artur Meyer założyli Verein für Deutsche Schäferhunde (Klub Owczarka Niemieckiego), zwany w skrócie SV (Schäferhundverein), który jest dzisiaj największym i najbardziej wpływowym stowarzyszeniem rasy owczarek niemiecki na świecie.

Powołanie klubu poprzedziła wystawa w Karlsruhe, podczas której Max von Stephanitz zauważył średniej wielkości płowoszarego psa o imieniu Hektor Linksrhein, ucieleśnienie marzeń o idealnym owczarku. Odkupił go i nadał mu imię Horand von Grafrath od nazwy swojego majątku ziemskiego. Horand był pierwszym psem zarejestrowanym w księdze hodowlanej i od niego rozpoczęła się historia rasy. Jego wygląd posłużył także do opracowania pierwszego wzorca.

Owczarek niemiecki stawał się coraz popularniejszy w świecie kynologicznym i dał się poznać jako doskonały pies służbowy. W 1910 roku w Grünheide powstał ośrodek szkolenia psów policyjnych. Chów w bliskim pokrewieństwie i dążenie do uzyskiwania coraz większych osobników doprowadziły do zagubienia pierwotnego typu.

Punktem zwrotnym w historii rasy owczarek niemiecki była wystawa we Frankfurcie nad Menem w 1925 roku, kiedy to von Stephanitz zdecydował o zwycięstwie Kloda von Boxberga, psa znacznie różniącego się od konkurentów. Chodziło o przywrócenie owczarkowi pożądanego typu psa użytkowego reprezentowanego przez Horanda.

Od stycznia 2011 roku obowiązuje nowy wzorzec FCI, uznający dwie odmiany owczarka niemieckiego – krótkowłosą i długowłosą. Nie można ich krzyżować, są także oddzielnie sędziowane na wystawach. We wcześniejszym wzorcu za prawidłową uznawano jedynie szatę krótkowłosą, owczarki z dłuższą sierścią były wadliwe. Pojawiały się jednak w miotach psów krótkowłosych, dlatego tak jak one miały prawo do metryk i rodowodów. Mogły być także wystawiane, choć otrzymywały oceny poniżej hodowlanych.

Mimo swojej nazwy owczarki niemieckie nie kojarzą się dziś już powszechnie z pasieniem owiec – tymczasem w ojczyźnie rasy jeszcze dość często oddają się temu zajęciu. Podobnie jak owczarki belgijskie lub francuskie, pracują w innym stylu niż border collie i inne psy zaganiające (borderów częściej używa się na farmach i w zagrodach). Głównym zadaniem psów zaganiających jest otoczenie stada na pastwisku i przeprowadzenie go na następne pastwisko lub do owczarni.

Owczarek niemiecki w Polsce

W Polsce pierwsze owczarki niemieckie pojawiły się jeszcze przed drugą wojną światową, ale niewiele było wówczas prawidłowych przedstawicieli rasy. Hodowla z prawdziwego zdarzenia rozwinęła się w latach 60. XX wieku. Obecnie owczarek niemiecki to jedna z najpopularniejszych ras psów w Polsce.

Wzorzec rasy owczarek niemiecki

Owczarek niemiecki – grupa I FCI, sekcja 1, nr wzorca 166

• Kraj pochodzenia: Niemcy
• Charakter: zrównoważony, pewny siebie, oddany opiekunowi, czujny i łatwy do wyszkolenia
• Wielkość: psy 60-65 cm, suki 55-60 cm
• Waga: psy 30-40 kg, suki 22-32 kg
• Szata: krótkowłosa – włos okrywowy gęsty, twardy i przylegający; długowłosa – włos okrywowy dłuższy, miękki, nieprzylegający; w obydwu odmianach wymagany podszerstek
• Maść: czarna z podpalaniem w odcieniu czerwonawym, płowym, żółtym lub jasnoszarym; jednolita czarna lub szara, wilczasta, czaprakowa, występuje czarna maska; mała, nierzucająca się w oczy biała plamka na piersi i jaśniejsza maść na wewnętrznej stronie nóg dopuszczalne, lecz niepożądane; podszerstek jasnoszary
• Długość życia: 11-13 lat
• Odporność na warunki atmosferyczne: duża
• Koszty utrzymania: od 250 zł miesięcznie
• Cena psa z rodowodem: 3000-4500 zł

Ile kosztuje owczarek niemiecki?

Psy z dobrej hodowli mogą kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych. Zwykle jednak za owczarka niemieckiego zapłacimy ok. 3-4 tysiące złotych, jeśli poszukujemy psa domowego, rodzinnego, nie do sportu czy na wystawy i do hodowli. Pamiętajmy, aby uważnie wybierać hodowlę, z której pochodzi pies!

Jakie wady ma owczarek niemiecki?