MUDI

Charakter rasy mudi

Mudi z pewnością przypadną do serca miłośnikom psów o naturalnym wyglądzie. Praktycznie nie różnią się pod tym względem od swoich przodków, którzy pracowali na puszcie. Podobnie rzecz się ma z charakterem, w którym odnajdziemy wszystkie cechy czworonożnego pastuszka.

Choć przedstawiciel tej rasy potrzebuje dużo ruchu i zajęć umysłowych, to nie jest typem nadaktywnego pracoholika. Typowy mudi jest spokojny wtedy, kiedy niczego się od niego nie wymaga, lecz zawsze gotowy do działania. Jeśli zapewnimy mu długie spacery i jakieś zajęcie, doskonale przystosowuje się do życia nawet w małym mieszkaniu.

W stosunku do obcych ludzi większość mudi zachowuje dystans, lecz na przykład goście wpuszczeni do domu przez opiekuna są witani o wiele przyjaźniej. Stosunki z innymi psami zazwyczaj układają się bezproblemowo. Mudi również łatwo akceptuje w domu inne gatunki zwierząt. Jest też niezwykle czujnym stróżem, który zaalarmuje o każdej niepokojącej zmianie w otoczeniu.

Z wad tej rasy z pewnością należy wymienić skłonność do szczekliwości. Nie jest ona równa u wszystkich osobników, jednak z pewnością właściciel mudi powinien zwrócić uwagę na to, by nie dopuścić do jej rozwinięcia.

Umiejętności

Rasa ta ma grono swoich miłośników wśród amatorów psich sportów, szczególnie agility. W niektórych krajach mudi pracują także jako psy ratownicze. Jest to również doskonały towarzysz dla osób aktywnych. Na Węgrzech nadal część mudii pasie owce.

Szkolenie i wychowanie

Są to psy bystre, bardzo przywiązane do przewodnika i chętne do współpracy. To wszystko sprawia, że łatwo je układać, choć czasami wysoka inteligencja i szybkość reakcji mogą się okazać pułapką – mudi uczy się bowiem równie szybko dobrych, jak i złych rzeczy.  Pamiętać należy także o porządnej socjalizacji.

Dla kogo ta rasa

Dla kogo nadaje się mudi? Właściciel mudika powinien regularnie zapewniać mu jakieś zajęcie umysłowe, ponieważ znudzony pastuszek może być nieznośny. Powinien być także gotowy zaakceptować szczekanie, ponieważ cechy tej nie da się całkowicie wyplenić.

Wady i zalety rasy mudi

Wady

• potrzebuje ruchu i zajęcia umysłowego
• nieufny wobec obcych
• często bywa szczekliwy
• jego inteligencja i szybkość reakcji może sprawiać problemy podczas szkolenia

Zalety

• chętny do współpracy
• niewymagający w żywieniu i pielęgnacji
• odporny na warunki atmosferyczne

Zdrowie rasy mudi

Mudi zazwyczaj są zdrowe i bez problemów dożywają kilkunastu lat (najstarsza suczka mieszkająca w Polsce ukończyła niedawno 14 lat). Jak na stosunkowo niewielką i lekką rasę, zdarza się u nich jednak dosyć często dysplazja biodrowa, dlatego odpowiedzialni hodowcy badają swoje zwierzęta pod tym kątem.

Żywienie

Mudi jest niewymagający jeśli chodzi o żywienie. Można go karmić gotową karmą dobrej jakości albo pożywieniem przygotowywanym w domu.

Pielęgnacja

Pielęgnacja mudi nie jest skomplikowana, nie należy jej jednak zaniedbywać. Raz na 10-14 dni (częściej w okresie linienia) powinno się psa wyszczotkować, zwracając szczególną uwagę na miękkie włosy za uszami, które mogą się łatwo filcować pod wpływem wilgoci. Psa tej rasy kąpiemy w zależności od potrzeby.

Historia rasy mudi

Mudi to – obok puli i pumi – jeden z trzech małych węgierskich owczarków zaganiających. Były to psy gospodarskie wykorzystywane nie tylko do pasienia owiec, ale też krów i świń, a także do tępienia gryzoni i stróżowania. Wybierano się również z nimi na polowania na dziki. Z tych trzech ras najstarsza i najbardziej rozpoznawalna jest puli o charakterystycznej sznurkowej szacie.

Kudłate psiaki zaganiające, potomkowie teriera tybetańskiego, dotarły do Europy ze starożytnym plemieniem Madziarów. Pumi i mudi są dużo młodsze: uważa się, że te pierwsze powstały w wyniku krzyżówek puli z psami w typie teriera w XVII-XVIII w., a te drugie przez wymieszanie krwi z niemieckimi owczarkami w typie szpica w XVIII-XIX w.

Oczywiście dla pasterzy liczyła się tylko użytkowość psów, dlatego początkowo płynność między ich typami była ogromna, spotykano kudłate z oklapniętymi uszami, mniej kudłate z półstojącymi uszami, z krótkowłosym pyskiem i stojącymi uszami oraz masę pośrednich. Dopiero gdy powstała nowoczesna kynologia, zaczęto wydzielać poszczególne rasy.

Mudi mogą być jednak znacznie starsze, niż się przypuszcza. Świadczyć o tym może historia owczarków chorwackich, które są do nich tak podobne, że mogą uchodzić za lokalne populacje jednej rasy. Różnice obejmują szerszą gamę umaszczeń u mudi (chorwaty mogą być tylko czarne), dopuszczalne lekkie uszy u chorwata (u mudi tylko stojące) i nieco niższy wzrost mudi. Łatwo je wytłumaczyć specyfiką lokalnych populacji oraz selektywną hodowlą. Zresztą w praktyce wiele mudi przekracza wymagane we wzorcu wymiary.

Niektórzy hodowcy uważają, że współczesny wzorzec powstał w oparciu o nie do końca reprezentatywny wycinek populacji i że dopuszczalny wzrost powinien być taki jak u owczarka chorwackiego.

Podczas gdy o psach w typie mudi dawne węgierskie źródła milczą, pierwszy opis „chorwackiego psa pasterskiego” pochodzi już z 1374 r. Biskup Petar Horvat tak go przedstawiał: „na około trzy dłonie wysoki (ok. 45 cm), ze średnio długą, kręconą sierścią, stojącymi lub półstojącymi uszami, świetny stróż zwierząt domowych”. Najwcześniejsze źródła węgierskie opisujące psy w typie mudi pochodzą z XVIII w. i posługują się nazwami „puli” lub „pumi”.

Buffon (1773) pisał: „Owczarki węgierskie mają stojące uszy, krótki włos na przodzie kończyn i na głowie, zazwyczaj są czarne, a ogon jest lekko zakręcony”, a Pethe (1815), wspominał: „Pumi są małe, mają stojące uszy, występują w wielu kolorach, głowa jest kształtu lisiego”.

Słowo „mudi”, po raz pierwszy pojawia się w 1935 r. Użył go Dezső Fényes – odkrywca i ojciec rasy. Jako człowiek wychowany w otoczeniu tych „niemieckich puli” i pasjonujący się węgierską tradycją zaczął skupować psy od pasterzy i rozpoczął hodowlę. Nazwę rasy wziął od imienia najlepszego psa, którego udało mu się nabyć. W 1936 r. rasa została uznana na Węgrzech. Niestety podczas II wojny światowej zginęła większość zarejestrowanych psów.

W latach 60. XX w. odnową rasy zajął się dr Zoltan Balassy. W 1966 r. opracował nowy wzorzec, który niestety dość znacznie różnił się od pierwotnego zaproponowanego przez Fényesa, gdyż powstał na bazie nielicznych odnalezionych osobników. Obniżono dopuszczalny wzrost, a za jedyne możliwe umaszczenia uznano czarne, białe i marmurkowe, choć we wcześniejszym wzorcu występowały wszystkie kolory jednolite i merle. Okazało się jednak, że inne opisane przez Fényesa warianty kolorystyczne wciąż istnieją, dlatego w 2001 r. znowelizowano wzorzec, uwzględniając je.

Wzorzec rasy mudi

Mudi – grupa I FCI, sekcja 1, nr wzorca 238

•  Kraj pochodzenia: Węgry
• Charakter: pies inteligentny, żywiołowy, odważny, zawsze gotowy do działania; nieco nieufny wobec obcych, bardzo czujny, doskonały stróż; ma tendencję do szczekliwości
• Wielkość: psy 41-47 cm, suki 38-44 cm
• Waga: psy 11-15 kg, suki 8-12 kg
• Szata: półdługa, dwuwarstwowa; głowa i przednia część kończyn pokryte są krótkim, twardym włosem; na szyi i tułowiu włos jest dłuższy, falisty lub spiralnie skręcony, długości 3-7 cm; na ogonie i tylnej stronie kończyn jest najdłuższy,tworzy pióro/portki
• Maść: czarna, czekoladowobrązowa, szara (błękitna), płowa, biała, blue-merle; dopuszczalna jest mała (poniżej 5 cm) biała plamka na piersi i białe końce palców
• Długość życia: 14-16 lat
• Podatność na szkolenie: bardzo duża
• Aktywność: duża; potrzebuje codziennej dawki ruchu i zajęć umysłowych
• Koszty utrzymania: od 250 zł miesięcznie
• Odporność/podatność na choroby: bardzo odporny; zdarza się dysplazja stawów biodrowych
• Możliwość nabycia szczeniaka: głównie za granicą, w Polsce mioty zdarzają się sporadycznie
• Koszt psa z rodowodem: 3600 – 4500 zł

Ciekawostki o rasie mudi

Mudi to jedna z nielicznych ras, u których stwierdzono występowanie albinizmu – całkowity brak pigmentu zdarza się u psów, w przeciwieństwie do wielu innych zwierząt, niesłychanie rzadko.

U mudi, podobnie jak u wielu ras pasterskich, zdarza się mutacja genetyczna powodująca naturalne skrócenie ogona. Ma ona charakter dominujący, a zatem wystarczy, że jedno z rodziców ma taki ogon, aby część potomstwa mogła tę cechę odziedziczyć.