OWCZAREK CHORWACKI
Średniej wielkości czarny owczarek w typie szpicowatym, wykorzystywany w swojej ojczyźnie jako pies zaganiający stada, ale także strzegący ich. Bystry, ruchliwy, chętny do pracy i nauki. Bliski kuzyn owczarka węgierskiego mudi, do którego jest bardzo podobny. Wykazuje dystans wobec obcych.
Charakter rasy owczarek chorwacki
Ten średniej wielkości, zwinny, czarny pies w typie szpica to owczarek chorwacki, przeznaczony do zaganiania owiec i innych zwierząt gospodarskich.
Umiejętności
Owczarek chorwacki jest odważny i lojalny wobec swego pana. Do dziś wielu przedstawicieli tej rasy wykonuje w ojczyźnie tradycyjną pracę. Zaganiają przede wszystkim owce, ale doskonale się sprawdzają także przy bydle.
Te nieustraszone psy potrafią zmusić do posłuszeństwa nawet dorosłego byka. W przeszłości pasały także świnie, a nawet niebezpieczniejsze od bydła konie.
Obecnie powoli dokonuje się podział na linie pracującą i wystawową – choć różnica w wyglądzie jest nadal niewielka, to w linii wystawowej osłabieniu ulega instynkt pasterski.
Szkolenie i wychowanie
Jak wiele psów pastersko-stróżujących, owczarek ten ma tendencję do szczekliwości, dlatego od szczeniaka powinno się brać to pod uwagę przy wychowaniu. Nie jest psem trudnym do ułożenia, choć wymaga pewnej wiedzy i wyczucia. Potrzebuje też starannej socjalizacji, gdyż z natury jest nieufny wobec obcych.
Jednak dobrze zsocjalizowany zachowuje się przyjaźnie w stosunku do osób, które zaakceptuje jego pan. Najmocniej związuje się ze swoim przewodnikiem, ale jest czuły wobec całej rodziny.
Ponieważ charakter tego psa łączy twardość (zwłaszcza wobec bydła) z wrażliwością, w szkoleniu wymagane są zarówno zdecydowanie i konsekwencja, jak i łagodność oraz wyczucie. Uczy się szybko i chętnie, a powierzone mu zadania wykonuje z widoczną przyjemnością. Często patrzy w oczy pana, jakby pytał: „Co dalej robimy?”.
Ma doskonałe predyspozycje psychiczne i fizyczne do psich sportów, takich jak agility, frisbee, flyball czy obedience. W kręgach psich sportowców owczarki chorwackie zostały rozsławione dzięki znakomitym startom w mistrzostwach świata agility, na których od 2000 r. reprezentują swoją ojczyznę.
Kiedy nie dzieje się nic ciekawego, pies tej rasy potrafi się spokojnie położyć i zrelaksować. Jednak pozbawiony przez dłuższy czas zajęcia może przejawiać skłonności niszczycielskie.
Dla kogo ta rasa
Owczarka chorwackiego można polecić osobom chcącym mieć aktywnego towarzysza lub sportowca, który nie będzie jednak nadmiernie absorbujący i łatwo przystosuje się także do miejskich warunków.
Wady i zalety rasy owczarek chorwacki
Wady
- wymaga dużo ruchu i zajęcia
- wymaga starannej socjalizacji ze względu na nieufność do obcych
- ma tendencje do szczekliwości
Zalety
- chętny do współpracy
- nadaje się do psich sportów
- zdrowy i odporny
- niekłopotliwy w pielęgnacji
- czujny stróż
Zdrowie rasy owczarek chorwacki
Owczarek chorwacki jest generalnie bardzo zdrową i odporną rasą. Brak informacji o tendencjach do określonych chorób.
Żywienie
Owczarek chorwacki nie ma szczególnych wymagań żywieniowych. Może być żywiony zarówno gotowymi karmami, jak i pożywieniem przygotowywanym w domu.
Pielęgnacja
Pielęgnacja owczarka chorwackiego nie jest kłopotliwa – wystarczy szczotkowanie raz na 10-14 dni, częściej w okresie linienia – dość obfitego – dwa razy w roku.
Od czasu do czasu warto poświęcić więcej uwagi pielęgnacji miękkiego włosa za uszami, który może się filcować pod wpływem wilgoci.
Zdrowie rasy owczarek chorwacki
Rasa była szczególnie rozpowszechniona w regionie Sławonia. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1374 r. Wyszła spod pióra biskupa diecezji Djakowo Petara Horvata, który tak pisał o „chorwackim psie pasterskim”: „na prawie trzy dłonie wysoki (ok. 45-cm), ze średnio długą, kręconą sierścią, stojącymi lub półstojącymi uszami, świetny stróż zwierząt domowych”.
Kolejne opisy pochodzą z tej samej diecezji z lat 1719, 1737, 1742, 1752 i 1854. Wszystkie brzmią tak podobnie, że nie ma wątpliwości, iż mówią o tej samej lokalnej rasie.
Jedna z hipotez zakłada, że jej przedstawiciele przybyli na te tereny w VII w. z plemionami chorwackimi. Nie ma jednak na to dowodów. Wielkie zasługi dla rasy ma prof. Stjepan Romic. Odnalazł on pierwszy zapisek o niej, zebrał psy z okolic Djakowa i w 1935 r. rozpoczął systematyczną hodowlę. FCI uznało ją w 1969 r.
Największą popularnością rasa cieszy się w swojej ojczyźnie. Wprawdzie w rodzimej Sławonii coraz mniej owczarków pracuje w tradycyjny sposób, lecz coraz bardziej zadomawiają się w innych regionach Chorwacji. Wszędzie indziej są rzadkością.
Nielicznych przedstawicieli tej rasy można znaleźć w Austrii, Niemczech, Belgii, Holandii, Francji, Finlandii, Słowenii, Słowacji, we Włoszech, na Węgrzech, w USA i Kanadzie. W Polsce nie ma jak dotąd prawdopodobnie ani jednego owczarka chorwackiego.
Wzorzec rasy owczarek chorwacki
Owczarek chorwacki – grupa I FCI, sekcja 1, nr wzorca 277
- Kraj pochodzenia: Chorwacja
- Charakter: pies aktywny, lecz zrównoważony; wierny, inteligentny i chętny do współpracy; odważny, czujny, doskonały stróż i pies pasterski
- Wielkość: psy i suki 40-50 cm
- Waga: psy i suki 13-20 kg
- Szata: gruba i gęsta, falista lub skręcona, dwuwarstwowa, z obfitym podszerstkiem; na tułowiu długości 7-14 cm, na głowie, tylnej stronie uszu i przedniej stronie kończyn – krótka; na tylnej stronie kończyn i ogonie tworzy chorągiewki
- Maść: czarna; dopuszczalne niewielkie białe znaczenia na piersi i podgardlu; białe znaczenia na palcach lub nogach dopuszczalne, lecz niepożądane
- Długość życia: 12-14 lat
- Podatność na szkolenie: bardzo duża
- Aktywność: duża; potrzebuje codziennej dawki ruchu i zajęć umysłowych
- Koszty utrzymania: od 250 zł miesięcznie
- Odporność/podatność na choroby: bardzo odporny
- Cena za psa z rodowodem: od 3000 zł
- Możliwość nabycia szczeniaka: tylko za granicą
Ciekawostki o rasie owczarek chorwacki
Owczarki chorwackie i owczarki węgierskie mudi łączy bardzo bliskie pokrewieństwo. Niektóre osobniki są nie do odróżnienia nawet dla fachowców.
Według wzorca owczarki chorwackie mogą być większe od mudi, ale w praktyce niektóre mudi też są duże. Ponadto owczarek chorwacki może mieć miękkie uszy (załamane na końcach), a mudi powinny mieć zawsze uszy stojące.
U chorwata dopuszczalna jest wyłącznie maść czarna, a mudi mogą być także marmurkowe, brązowe, szare, płowe i białe. U obu ras zdarzają się naturalnie skrócone ogony.