Śmierć psa – kiedy pomóc zwierzakowi odejść? Jakie są objawy zbliżającej się śmierci u psa?

Psy mogą odejść z wielu powodów. Przyczyną śmierci psa może być przewlekła, powoli wyniszczająca go choroba, taka jak nowotwór czy niewydolność nerek, ostre zatrucie pokarmowe, tragiczny wypadek samochodowy... Niektóre z tych sytuacji można przewidzieć, inne zdarzają się nagle i bez żadnej zapowiedzi. Niestety każda śmierć psa to ogromny cios dla opiekuna; w końcu czworonóg to pełnoprawny członek rodziny. Czy można się na nią przygotować? Jak pomóc psu w ostatnich chwilach jego życia i kiedy podjąć decyzję o uśpieniu ukochanego zwierzęcia? Sprawdź, jak poradzić sobie emocjonalnie po stracie czworonożnego przyjaciela.

Objawy zbliżającej się śmierci u psa

W przypadku psów, które chorują przewlekle, objawy nadchodzącej śmierci można zwykle zauważyć. Zanim pies odejdzie, pojawiają się:

• trudności z oddychaniem,
• brak apetytu,
• silne wymioty,
• problemy z poruszaniem się,
• załatwianie się pod siebie,
• napady padaczkowe,
• otępienie i brak reakcji na bodźce,
• agresja lub autoagresja.

Jeśli zwierzak nie może przestać wymiotować, ma problemy z oddychaniem czy dostał silnych dreszczy, nie możemy czekać, aż sam umrze! Musimy natychmiast udać się do lekarza weterynarii, który pomoże umierającemu psu i skróci jego agonię.

Zachowanie psa przed śmiercią

W ostatnich godzinach życia u psa mogą wystąpić różne zmiany w zachowaniu. Nie wiadomo do końca, czy wynikają one z tego, że pies przeczuwa swoją śmierć, czy są raczej oznaką coraz większego cierpienia, z którym zwierzak nie potrafi sobie poradzić. Słabnący zwierzak w ostatnich dniach życia często staje się spokojny, osłabiony i zazwyczaj:

• nie ma siły wstać z legowiska,
• rzadziej prosi o głaskanie,
• szuka ustronnego miejsca, w którym nikt nie będzie mu przeszkadzał,
• odmawia jedzenia.

Część umierających zwierzaków może jednak poszukiwać bliskości opiekuna, który zapewnia poczucie bezpieczeństwa i ciepło.

Takie zachowanie nie zawsze oznacza, że pies umiera! Może również świadczyć o chorobie, którą dzięki szybkiej reakcji da się wyleczyć. Dlatego widząc u czworonoga jakiekolwiek nietypowe objawy, jak najszybciej skontaktuj się z weterynarzem, który sprawdzi stan psa i ustali, jak można mu pomóc.

Kiedy podjąć decyzję o eutanazji?

Podjęcie decyzji o uśpieniu psa jest niezwykle trudne. Z jednej strony słyszymy, że czworonoga nie da się już uratować i można mu jedynie ulżyć w cierpieniu. Z drugiej strony wiele ciężko chorych psów po podaniu silnych leków zaczyna znów się uśmiechać i machać ogonem... Niestety opiekun nie może spytać swojego przyjaciela, czy chciałby już odejść za Tęczowy Most.

Czasem sytuacja jest jasna – pies może być w tak tragicznym stanie, że przechodzi prawdziwe katusze, które trzeba natychmiast przerwać, podając ostatni zastrzyk. Jednak psiak w końcowym stadium niewydolności nerek czy choroby nowotworowej mógłby towarzyszyć nam jeszcze przez kilka dni. W niektórych przypadkach istnieje także szansa, że skomplikowaną operacją i lekami przeciwbólowymi podarujemy czworonogowi dodatkowe miesiące, choć psiak prawdopodobnie będzie do końca życia załatwiał się pod siebie i nigdy już nie pobiegnie za ukochaną piłeczką. Co robić w takiej sytuacji?

Życia cierpiącego psa nie należy przedłużać w nieskończoność. Stale przypiętemu do kroplówki, obolałemu psiakowi, który odmawia jedzenia i powoli niknie w oczach kolejne dni, mogą przynieść jedynie ból. Utrzymywanie zwierzaka w takim stanie tylko dlatego, że trudno nam go pożegnać, jest po prostu nieetyczne. Jeśli życie nieuleczalnie chorego psa zaczyna składać się z większej ilości cierpienia, niż przyjemności, należy pozwolić mu odejść. Nie należy czekać z tym do momentu, gdy choroba doprowadzi do uduszenia się psa czy gwałtownego ataku padaczkowego, którego nie da się powstrzymać.

Trzeba przy tym pamiętać, że wiele psów nawet przy silnym bólu stara się spełnić oczekiwania swojego opiekuna, wciąż ufnie patrzy człowiekowi w oczy i przytula się do wyciągniętej ręki. Dlatego, jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, czy nastał właściwy moment, powinniśmy zaufać opinii lekarza weterynarii. Doświadczeni, empatyczni specjaliści najlepiej wiedzą, kiedy można uśpić psa i nie zrobią tego, jeśli nie będzie to absolutnie konieczne. Dla nich każda eutanazja psa to koszmarne przeżycie!

Co zrobić z ciałem zwierzęcia?

Ciało zmarłego czworonoga można (za opłata) zostawić u weterynarza – każda klinika ma podpisaną umowę z zakładem, który zajmuje się utylizacją zwłok... Jednak nie każdy psiarz zdecyduje się na takie rozwiązanie. Wielu z nich wybiera możliwość pochowania psa lub kremację pupila. Trzeba przy tym pamiętać, że zakopywanie psa w ogrodzie lub w lesie jest niedozwolone. Środki usypiające lub silne leki obecne w ciele czworonoga mogą wywołać zatrucie u innych zwierząt. Z tego względu również ludzie nie mogą być chowani w ziemi bez odpowiednich zabezpieczeń!

Dlaczego śmierć psa tak bardzo boli?

Psy towarzyszą człowiekowi od lat. Nie tylko są wiernymi kompanami, lecz także pełnią funkcję przewodników, czy psów pracujących w służbach. Naukowcy zajmujący się badaniem czworonogów od lat mają mocne dowody na to, jak niezwykłymi zwierzętami są psy. Już sam fakt, że wiele osób na widok czworonogów uśmiecha się, a sporo psiaków jest angażowanych w terapię, gdzie odgrywają one główną rolę, działa na ich korzyść. Taką formą jest dogoterapia, w której duże znaczenie ma również zdolność psów do empatii. Wszystkie te rzeczy, za które kochamy czworonogi, są powodami, dla których strata pupila tak bardzo boli.

Poza tym, wraz ze śmiercią czworonoga kończą się codzienne rytuały, które – nie oszukujmy się – często są zależne od pupila. To on mimowolnie dyryguje naszym rytmem dnia. Dostosowujemy się do niego, planując godziny spacerów, lecz także podczas przygotowywania się do wakacji czy spontanicznych weekendowych wycieczek. Z chwilą śmierci czworonoga umiera ważny aspekt każdego dnia, a co za tym idzie – nastaje pustka.

Badania dowodzą, że spora liczba opiekunów, którzy pochowali swoich pupili, czuli ich obecność, słyszeli głosy, a nawet deklarowali, że doświadczają optycznych złudzeń. Nie jest więc trudne do odgadnięcia, jak bardzo ważną istotą w życiu człowieka jest pies.

Jak poradzić sobie ze stratą psa?

Jeśli akurat jesteś na etapie przeżywania żałoby po ukochanym psie, daj sobie czas. Strata bardzo boli i pogodzenie się z nią może trwać naprawdę długo. Smutek, zwłaszcza ten po utracie czworonoga bywa bardzo złożony i ma charakter indywidualny. Nie mów więc, że będziesz smutny przez miesiąc, pół roku czy rok, a później wrócisz do formy. Smutek może pojawić się falami. Żałoba czasem trwa miesiąc, a czasem powraca po latach. Wywieranie na sobie presji to zły pomysł.

Nie ważne, czy przeżywasz pierwszą stratę ukochanego pupila, czy którąś z kolei. Każda śmierć boli. Pamiętaj o tym, gdy tylko zaczniesz mieć do siebie pretensje, że może zbyt długo jesteś smutny. Masz takie prawo. Nie miej także do siebie pretensji, że mogłeś coś jeszcze zrobić, by zwierzak żył. Nie zamykaj się jednak ze swoim smutkiem. W tych trudnych chwilach poproś o wsparcie kogoś bliskiego – przyjaciół lub członków rodziny, którzy będą w stanie zrozumieć, przez co przechodzisz. Jeśli strata po śmierci zwierzęcia uniemożliwia ci codzienne funkcjonowanie, z taką traumą udaj się po pomoc do specjalisty – psychologa lub psychiatry.

Sposoby na upamiętnienie czworonożnego członka rodziny

Wiele osób po śmierci swojego ukochanego psa wywołuje jak najwięcej fotografii pupila. Niektórzy znajdują w ogrodzie specjalną przestrzeń, gdzie sadzą drzewo, krzewy lub kwiaty na znak pamięci o zmarłym czworonogu. Skremowane prochy zwierzaka często znajdują specjalne miejsce w domu np. na półce.

Album ze zdjęciami psiaka

Czworonożnego przyjaciela, który towarzyszył nam przez lata, można upamiętnić między innymi w formie albumu zdjęć. Warto wykonać go własnoręcznie, a fotografie wklejać chronologicznie i uzupełniać opisami. Taka forma upamiętnienia psa będzie też piękną pamiątką, która pozwoli na podróż do czasów, gdy ukochany pies jeszcze żył. Zachowanie wspomnień pomoże także uporać się z tak wielką stratą.

Biżuteria

Niektórzy opiekunowie mogą mieć swojego utraconego psa blisko siebie, decydując się na stworzenie diamentu z prochów czworonoga. Ten wyjątkowy kamień może być umieszczony w różnej formie – w pierścionku, naszyjniku bądź kolczykach. Niektórzy też upamiętniają psiaka, zatapiając jego sierść lub prochy w żywicy. Jeśli to jednak zbyt drastyczne opcje, możesz się zdecydować na zakup biżuterii symbolizującej psiego przyjaciela – np. wisiorka w kształcie łapki.

Grafika lub obraz

Jeśli chcesz upamiętnić swojego psa, możesz poprosić grafika, ilustratora lub malarza o wykonanie małego dzieła sztuki – portretu pupila. Alternatywą może być też obraz z odciśniętą łapką czworonoga.