OWCZAREK AUSTRALIJSKI – KELPIE

Charakter rasy owczarek australijski kelpie

Kelpie wyhodowano  w Australii do zaganiania i przepędzania owiec. Obecnie – głównie w Stanach Zjednoczonych, ale i w swojej ojczyźnie – wykorzystywany jest także do pracy z bydłem. To druga po border collie rasa, która podczas pasienia intensywnie wpatruje się w zwierzęta, by wywrzeć na nie nacisk.

Obdarzone dużym, wręcz wybujałym temperamentem, potrzebują jakiegoś zajęcia. Znudzony kelpie może niszczyć otoczenie, szczekać i stać się nie do wytrzymania. Jednak dla kogoś, kto lubi pracę z psami, to fascynujący towarzysz, zawsze gotów podjąć nowe wyzwanie. Psy z linii wystawowej bywają nieco spokojniejsze, ale też potrzebują sporo zajęcia. Mogą mieć osłabiony instynkt pasterski, lecz doskonale sprawdzają się w agility czy posłuszeństwie sportowym.

Łagodne kelpie nie nadają się do obrony, choć szczekają, gdy dzieje się coś niepokojącego. Napotkane obce osoby traktują przyjaźnie lub obojętnie.

Umiejętności

Kelpie z linii użytkowych jest przede wszystkim doskonałym psem pasterskim, natomiast niezależnie od linii kelpie doskonale sprawdzają się w większości psich sportów.

Szkolenie i wychowanie

Kelpie jako zwierzaki bardzo inteligentne i chętne do współpracy szybko się uczą. Ich właściciele podkreślają, że są obdarzone sporą – jak na owczarka – dozą niezależności, dlatego uważa się je za trudniejsze w prowadzeniu niż border collie.

Oprócz wspólnej dla obu ras energii i potrzeby pracy kelpie cechuje większa samodzielność. Często miewają własne pomysły, które niekoniecznie idą w parze z intencjami właściciela. Dzieje się tak nie bez przyczyny – by odnaleźć zwierzęta w australijskim buszu, psy te często muszą pracować same, podejmując decyzje na własną łapę.

Dla kogo ta rasa

Kelpie nadaje się wyłącznie dla osoby aktywnej, która zapewni mu dużo ruchu i zajęcia. Jest to dobry wybór dla miłośnika psich sportów.

Wady i zalety rasy owczarek australijski kelpie

Wady

• wymaga bardzo dużo ruchu i zajęcia
• pomimo chęci współpracy bywa uparty i cwany
• znudzony może być niszczycielem

Zalety

• bardzo podatny na szkolenie
• nadaje się do psich sportów
• zdrowy i odporny
• nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji

Zdrowie rasy owczarek australijski kelpie

Problemy zdrowotne dotykają kelpie rzadko. Sporadycznie zdarza się dysplazja biodrowa, kłopoty z rzepkami czy choroby oczu, np. postępujący zanik siatkówki. Przytrafić się może także abiotrofia móżdżkowa – choroba neurologiczna o podłożu genetycznym.

Żywienie

Kelpie nie ma szczególnych wymagań żywieniowych. Można go karmić zarówno gotową karmą dobrej jakości, jak i pożywieniem przygotowywanym samodzielnie.

Pielęgnacja

Pielęgnacja sierści jest nieskomplikowana – w okresie linienia należy psa częściej wyczesywać.

Historia rasy owczarek australijski kelpie

Kelpie mają wspólnych przodków z border collie – tzw. colleys lub collies hodowane na pograniczu angielsko-szkockim już w XVIII w. Na początku XIX w. sprowadzono takie czworonogi do Australii i tu krzyżowano je z innymi psami pasterskimi, a być może także z dingo. Rasa kelpie ustabilizowała się wcześniej niż border collie.

Nazwa rasy pochodzi od imienia czarnej podpalanej, pracującej suki, kupionej przez Jacka Gleesona około 1872 r., a wyhodowanej przez zamieszkałego w Australii Szkota George’a Robertsona.

„Kelpie” dosłownie oznacza złego wodnego stwora z celtyckiej mitologii, który miał postać konia i wabił człowieka do rzeki lub jeziora, aby go utopić i pożreć. Również jej czarna podpalana córka nosiła to imię. Wygrała prestiżowe zawody psów pasterskich w 1879 r., a jej dzieci stały się słynne. Początkowo mówiono o „szczeniętach Kelpie”, aż w końcu zaczęto je nazywać po prostu „kelpie”.

Podobnie jak w wielu innych rasach wyhodowanych do pracy, także w tej wyodrębnił się podział na linie użytkowe i wystawowe. W praktyce są to właściwie dwie osobne rasy, ponieważ w Australii istnieją dwie organizacje, które je rejestrują. Working Kelpie Council nie zezwala na pokazywanie zarejestrowanych w niej psów na wystawach, promując hodowlę wyłącznie pod kątem przydatności do pracy.

Z kolei ANKC – australijski związek kynologiczny – rejestruje tylko kelpie z linii wystawowej. Również w Szwecji istnieje klub kelpie użytkowych, który nie dopuszcza do ich wystawiania. W Stanach Zjednoczonych specjalny klub zajmuje się kelpie pracującymi, podczas gdy AKC dotąd nie uznał tej rasy.

Ten podział zaciera się nieco w Europie kontynentalnej, gdzie zarejestrowano trochę kelpie z linii użytkowych w krajowych organizacjach – dlatego na wystawach możemy spotkać psy z linii mieszanych lub nawet czysto użytkowe. Może to nie zachwycać zwolenników hodowli w czystych liniach, ale cieszy miłośników psich sportów.

Kelpie z linii pracującej są nieco wyższe i mają dłuższe łapy niż psy wystawowe. Budowa tych ostatnich jest bardziej krępa i zwarta. Kelpie użytkowe zwykle – choć nie zawsze – mają podpalania, podczas gdy u wystawowych występują one rzadko.

W Polsce mieszka niewiele kelpie. Obecnie działają dwie hodowle, w których w sumie przyszło na świat kilka miotów.

Wzorzec rasy owczarek australijski kelpie

Owczarek australijski – kelpie – grupa I FCI, sekcja 1, nr wzorca 293

• Pochodzenie: Australia
• Charakter: pies bardzo inteligentny, pełen energii, czujny i szybko reagujący; wobec obcych łagodny
• Wielkość: psy 46-51 cm, suki 43-48 cm
• Waga: 14-21 kg
• Szata: krótka, dwuwarstwowa: włos okrywowy prosty, twardy i przylegający, podszerstek krótki i gęsty; na głowie i kończynach włos krótki, na szyi i tułowiu nieco dłuższy, tworzy szczotkę na ogonie i portki
• Maść: czarna, brązowa (czekoladowa), błękitna (szara) i izabelowata (rozjaśniona czekolada – kolor jak u wyżła weimarskiego) – wszystkie umaszczenia mogą być z podpalaniem lub bez; występuje też maść ruda w różnych odcieniach
• Długość życia: 13-15 lat
• Podatność na szkolenie: bardzo duża – pies chętny do współpracy i oddany przewodnikowi, ale też mający własne zdanie
• Aktywność: wysoka – potrzebuje sporej codziennej dawki ruchu i zajęcia umysłowego
• Koszty utrzymania: od 250 zł miesięcznie
• Odporność/podatność na choroby: bardzo odporny
• Możliwość nabycia szczeniaka: w Polsce mioty rodzą się bardzo sporadycznie
• Cena psa z rodowodem: ok. 3500-4000 zł

Ciekawostki o rasie owczarek australijski kelpie

Suczka kelpie o imieniu Maggie była jednym z najstarszych psów na świecie. Zmarła w 2016 roku w wieku 30 lat!