LEONBERGER
Złotorudy olbrzym chętnie sobie popływa, ale wcale nie zależy mu na wielokilometrowych biegach, dlatego jego właściciel nie musi być osobą bardzo aktywną fizycznie. Leonberger to pies zrównoważony, o flegmatycznym charakterze, pewny siebie i dość uparty, ale przyjazny wobec domowników.
Charakter rasy leonberger
Leonberger ma umiarkowany temperament i jest odważny – w trudnych sytuacjach zachowuje zimną krew. Jednak można spotkać zwierzaki lękliwe lub agresywne, co jest poważną wadą charakteru. Wobec człowieka leonberger jest oddany i lojalny, łatwo nawiązuje kontakt. Ogromne przywiązanie do właściciela powoduje, że najchętniej stale by mu towarzyszył.
Pies rasy leonberger dobrze dogaduje się z dziećmi. Jest opiekuńczy i wyrozumiały, ale ze względu na jego rozmiary nie należy zostawiać go samego z kilkulatkami, bo może niechcący je przewrócić. To bardzo silny zwierzak, dlatego dzieci nie powinny same wyprowadzać go na spacer.
Czujny i spostrzegawczy leonberger jest dobrym, mało hałaśliwym stróżem. Nie uwija się jednak przy ogrodzeniu jak owczarki – raczej z uwagą obserwuje otoczenie i interweniuje, gdy zachodzi potrzeba. Znajomych wita wylewnie, wobec obcych może początkowo zachowywać dystans, ale zaakceptuje ich, jeśli są mile widziani przez domowników.
Leonberger jest tolerancyjny wobec innych psów, jednak jego zachowanie w dużym stopniu zależy od wcześniejszych doświadczeń z pobratymcami. Samce czasem wykazują agresję wobec obcych przedstawicieli tej samej płci. We własnym stadzie leonbergery na ogół żyją zgodnie, choć niewykluczone są konflikty między zwierzakami o równie mocnych charakterach.
Mimo pokaźnych rozmiarów leonberger jest psem aktywnym. Po nowofundlandzie odziedziczył zamiłowanie do pływania, więc trzeba mu je umożliwić. Ważne są też regularne spacery. Pies tej rasy nie jest jednak wyczynowcem i nie nadaje się do towarzyszenia przez wiele kilometrów przy rowerze. Lepsza będzie piesza wędrówka.
Złotowłosy olbrzym potrzebuje sporo przestrzeni, dlatego powinien mieszkać w domu z ogrodem. Nie nadaje się jednak do trzymania w kojcu – jest bardzo wrażliwy i odizolowanie od domowników to dla niego dotkliwa kara.
Umiejętności
Pierwotnie leonbergerów używano do stróżowania, ciągnięcia wózków z towarami, a nawet do pilnowania i wypasania stad. Z czasem stały się również cenionymi psami do towarzystwa na książęcych dworach.
Dzisiaj leonberger to przede wszystkim pies rodzinny, który zachował wszystkie cechy dobrego stróża. Odznacza się doskonałym węchem, dlatego dobrze radzi sobie na kursach tropienia. W niektórych krajach leonbergery biorą udział w szkoleniach ratownictwa wodnego i lawinowego.
Szkolenie i wychowanie
Leonberger jest inteligentny, odznacza się dobrą pamięcią, a odpowiednio zmotywowany chętnie współpracuje z przewodnikiem. Nie należy jednak oczekiwać błyskawicznych postępów, bo choć uczy się szybciej niż inne olbrzymy, to bywa uparty i skłonny do robienia tego, na co ma właśnie ochotę. Z uwagi na swoje rozmiary, leonberger powinien poznać zasady podstawowego posłuszeństwa. Nie obejdzie się bez konsekwencji, cierpliwości i systematyczności. Nagrody i pochwały zachęcą pupila do nauki, a ostre traktowanie sprawi, że straci do nas zaufanie i trudno będzie nakłonić go do współpracy.
Szczenię rasy leonberger wymaga łagodnego wychowania, ale nie wolno mu na wszystko pozwalać. Ważna jest wczesna socjalizacja – należy zabierać je w różne miejsca, powinno poznawać nowe sytuacje, ludzi i inne psy. W okresie najszybszego wzrostu lepiej ograniczyć intensywne zabawy z dorosłymi pobratymcami, a w czasie wymiany zębów nie przeciągać się z nim zabawkami, aby nie spowodować deformacji zgryzu.
Dla kogo ta rasa
Leonberger nie jest trudny w wychowaniu i nawet osoba bez dużego doświadczenia może być jego właścicielem. Nadaje się dla średnio aktywnej rodziny, która chętnie spędza czas na łonie natury. Odradza się go natomiast osobom, które chcą mieć jedynie podwórzowego stróża.
Wady i zalety rasy leonberger
Leonberger – jaki jest? Poznaj jego wady i zalety!
Wady
- obficie linieje
- nie jest tani w utrzymaniu
- wnosi do domu dużo piasku i błota
- wymaga socjalizacji
- bywa uparty
Zalety
- lojalny i oddany rodzinie
- łagodny wobec ludzi
- inteligentny i obdarzony dobrą pamięcią
- odpowiednio zmotywowany
- chętnie się uczy
- sprawdzi się w roli stróża
- dobrze dogaduje się z dziećmi
- toleruje inne psy i zwierzęta domowe
Zdrowie rasy leonberger
Leonberger jest psem odpornym na warunki atmosferyczne. Dobrze znosi niskie temperatury, ale trzeba zapewnić mu dużo cienia i wody w misce w czasie upałów. Latem długie spacery najlepiej odbywać wczesnym rankiem lub późnym wieczorem. Nie powinno się go narażać na przebywanie przez dłuższy czas w wilgoci i zimnie (np. podczas wiosennych roztopów), bo może to pogorszyć stan jego zdrowia.
Leonberger ma skłonności do rozszerzenia i skrętu żołądka oraz dysplazji stawów biodrowych i łokciowych. W Polsce nie ma obowiązku prześwietlania stawów w celu uzyskania uprawnień hodowlanych, ale wielu hodowców i właścicieli wykonuje takie badania, dlatego warto wybierać szczeniaki po zdrowych rodzicach.
Czasami u psów rasy leonberger występuje kardiomiopatia rozstrzeniowa, która prowadzi do rozszerzenia lewej lub obydwu komór serca, przez co dochodzi do osłabienia jego kurczliwości i niedostatecznego zaopatrzenia organizmu w krew potrzebną do jego prawidłowego funkcjonowania. Leonberger może cierpieć także na osteosarcomę (kostniakomięsaka) – złośliwy nowotwór tkanki kostnej i polineuropatię – zespół uszkodzenia nerwów obwodowych. Zdarzają się także OCD (odwarstwiająca martwica chrzęstno-kostna), a u rosnących szczeniąt młodzieńcze zapalenie kości (enostoza).
Spotyka się przypadki niedoczynności i nadczynności tarczycy u leonbergerów oraz schorzenia oczu – postępujący zanik siatkówki (PRA), kataraktę i wady ustawienia powiek (ektropium i entropium).
Żywienie
Leonbergery nie są tanie w utrzymaniu. Na ogół mają dobry apetyt, dlatego nie należy ich przekarmiać, ponieważ miewają skłonność do nadwagi. Podawanie przekąsek między posiłkami też nie jest wskazane, chyba że chodzi o nagrody podczas nauki.
W żywieniu psów rasy leonberger można stosować gotowe karmy dla ras olbrzymich z dodatkiem glukozaminy i chondroityny lub przygotowywać posiłki samodzielnie, ale trzeba je wtedy uzupełnić preparatami wapniowo-mineralnymi i witaminowymi. Dobrze sprawdza się też dieta BARF (surowe naturalne pożywienie).
Szczenięta tej rasy wymagają karmy wysokiej jakości. Trzeba też zwrócić uwagę, by zbyt szybko nie rosły. Dzienną porcję dla dorosłego leonbergera trzeba podzielić co najmniej na dwa posiłki i zapewnić mu dwie godziny spokoju po jedzeniu, by uniknąć ryzyka skrętu żołądka. W okresie linienia można stosować suplementy przyspieszające odbudowę szaty i poprawiające jej jakość.
Pielęgnacja
Pielęgnacja leonbergera nie jest trudna, ale trzeba się liczyć ze sporą ilością sierści w domu. Taki pies zwykle obficie linieje dwa razy w roku – wiosną i jesienią. Włosy są miękkie, nie wbijają się w dywany czy tapicerkę i łatwo można je sprzątnąć, choćby za pomocą wilgotnej gąbki.
Psa rasy leonberger wystarczy wyczesać raz w tygodniu (w okresie wymiany okrywy włosowej robimy to częściej) szczotką pudlówką z dłuższymi drucikami lub gęstym metalowym grzebieniem o średniej długości zębów. Co kilka dni sprawdzamy sierść na ogonie, portkach, za uszami i w pachwinach, ponieważ łatwo tworzą się tam kołtuny. Należy delikatnie rozdzielić je palcami (można użyć też specjalnych preparatów), a następnie rozczesać grzebieniem o krótkich zębach. W czasie linienia można używać furminatora, dzięki czemu szybciej pozbędziemy się podszerstka i martwego włosa. Po spacerach za miastem trzeba usuwać z sierści rzepy, patyki i nasiona. Należy regularnie sprawdzać uszy, usuwać kamień nazębny i przycinać pazury, jeśli pies sam ich nie ściera.
Leonbergera kąpiemy w miarę potrzeby w szamponach wzmacniających, które nie pozbawiają włosów naturalnej ochrony ani ich zanadto nie zmiękczają. Przydadzą się też kosmetyki przeznaczone dla psów o rudym umaszczeniu lub zwiększające objętość sierści – jeśli zwierzak właśnie linieje. Po kąpieli można zastosować odżywkę (rodzaj zależy od stanu sierści).
Leonbergera suszymy suszarką (sam schnie długo, a sierść się gniecie) pod włos, jednocześnie go rozczesując – jedynie portki i pióra suszymy zgodnie z kierunkiem wzrostu włosów. O dokładnym wysuszeniu pupila trzeba też pamiętać po pływaniu, w przeciwnym razie utrzymująca się przez dłuższy czas w sierści wilgoć może spowodować ropne zapalenie skóry.
Na kilka dni przed wystawą lekko korygujemy nożyczkami degażówkami sierść na uszach (aby nie wystawała poza płatek ucha) i na stopach, nadając im zaokrąglony kształt. Zwykłymi nożyczkami wycinamy włosy rosnące między opuszkami. Stosujemy takie same szampony i odżywki jak w wypadku zwykłej pielęgnacji – w zależności od stanu szaty.
Leonbergera wystawiamy na ringówce dostosowanej do umaszczenia. Można prezentować go na dwa sposoby – z wolnej ręki (jeśli pies jest tego nauczony) lub odpowiednio go ustawiając.
Akcesoria
Leonbergera wyprowadzamy na spacery w mocnej obroży (skórzanej lub z taśmy) lub w dobrze dopasowanych szelkach typu guard i na solidnej smyczy o długości minimum 3 metrów. Przedstawiciele tej rasy lubią czasem tropić ślady dzikiej zwierzyny, o czym należy pamiętać, wybierając się z nimi za miasto. Jeśli nie ma pewności, że pies da się odwołać, lepiej nie puszczać go luzem. Bezpieczeństwo i swobodę na długich spacerach zapewni psu długa linka treningowa.
Dla leonbergera odpowiednie będą duże i mocne zabawki: piłki, pluszowe maskotki, sznury, naturalne gryzaki (wędzone uszy, ścięgna). Kaganiec dla psa rasy leonberger powinien być fizjologiczny i umożliwiać zwierzakowi swobodne dyszenie.
Historia rasy leonberger
Leonberger należy do molosów typu górskiego, a jego nazwa pochodzi od niemieckiego miasta Leonberg (Lwia Góra). Jedna z teorii głosi, że psy tej rasy są potomkami dogów tybetańskich, które występowały na terenie wschodnich i środkowych Alp już w średniowieczu. Te ostatnie miały okazałą posturę, głowę z wyraźnym stopem, opadające uszy i krótką lub długą sierść. Ich właścicielami byli głównie chłopi, którzy wykorzystywali je do stróżowania, ciągnięcia wózków z towarami czy pasienia.
Podobno w pierwszej połowie XVII w. psy w typie leonbergerów posiadała książęca rodzina Metternichów. Według innej teorii Heinrich Essig, radny Leonbergu i zapalony hodowca, chciał rozsławić rodzinne miasto i postanowił wyhodować psa przypominającego lwa z herbu Leonbergu. W tym celu w latach 30. XIX w. skojarzył czarno-białą nowofundlandkę z długowłosym bernardynem o imieniu Barry, który pochodził z klasztornego schroniska na Wielkiej Przełęczy św. Bernarda.
Czarno-białe szczenięta, które przyszły na świat, Essig później ponownie skrzyżował z bernardynem. Przez kilka lat prowadził hodowlę opartą tylko na tych dwóch rasach. W latach 40. XIX w. wprowadził do populacji krew dużego psa pirenejskiego, kuvasza i być może dużego szwajcarskiego psa pasterskiego. W efekcie powstały potężne, długowłose czworonogi o różnorodnym umaszczeniu: białym w czarne lub żółte łaty, rudopłowym, srebrnym, a nawet białym z czarną maską.
Pierwszego leonbergera zarejestrowano w księdze wstępnej w 1846 r. Po raz pierwszy przedstawiciel tej rasy pojawił się na wystawie w Monachium w 1865 r. Wkrótce leonbergery stały się bardzo popularne, a za dobrego reprezentanta rasy żądano nawet tysiąc marek, co w tamtych czasach było ogromną sumą.
Po śmierci Heinricha Essiga w 1889 r. hodowla upadła. Rasa zaczęła się ponownie rozwijać sześć lat później wraz z powstaniem Klubu Leonbergera w Stuttgarcie.
W 1901 r. znowelizowano wzorzec i wyeliminowano z hodowli zwierzaki o innej maści niż złotoruda z czarną maską, co wpłynęło na znaczne zawężenie puli genów. Obie wojny światowe zniszczyły większość populacji. Po 1945 r. rozpoczęto odbudowę rasy i już w latach 60. XX w. w Niemczech żyło ponad 4 tys. leonbergerów.
Leonberger w Polsce
W Polsce pierwszy leonberger miał się pojawić już w latach 30. XX w. Po II wojnie światowej pierwszym przedstawicielem rasy była suka Bessy v. Ruhlingchof sprowadzona w 1985 r. z Niemiec przez Irenę Hudecką.
Wzorzec rasy leonberger
Leonberger – grupa II FCI, sekcja 2.2, nr wzorca 145
- Kraj pochodzenia: Niemcy
- Charakter: Wyróżnia się niezwykle przyjacielskim nastawieniem wobec dzieci, nie jest lękliwy ani agresywny. Jako pies do towarzystwa jest układny, posłuszny i nieustraszony w każdej sytuacji.
- Wielkość: wysokość w kłębie: psów 72-80 cm, suk 65-75 cm;
- Waga: suki 41–59 kg, psy 48–75 kg
- Szata: włos średnio miękki do twardego, dosyć długi, przylegający, prosty, dopuszczalne delikatne fale; na szyi i klatce piersiowej grzywa (szczególnie obfita u samców), pióra na przednich kończynach i portki na udach
- Maść: lwia żółta, ruda, rudobrązowa, dopuszczalna piaskowa (płowożółta, kremowa); wymagana czarna maska, dopuszczalne czarne końcówki włosów; rozjaśnienia podstawowego koloru na spodniej stronie ogona, grzywie, na przednich i tylnych kończynach; mała biała plamka na piersi (nie większa niż dłoń) i białe włosy na palcach są tolerowane
- Długość życia: 9-12 lat
- Odporność na warunki atmosferyczne: duża
- Koszty utrzymania: od 400 zł miesięcznie
- Cena psa z rodowodem: 4000-5000 zł
Ciekawostki o rasie leonberger
Posiadaniem leonbergera mogli się poszczycić m.in. cesarzowa Austrii Elżbieta (Sissi), król Anglii Edward VII, kanclerz Otto von Bismarck, kompozytor Ryszard Wagner, włoski rewolucjonista Giuseppe Garibaldi i król Włoch Umberto I.