CANAAN DOG
Powstała z psów-pariasów rasa szpicopodobnych, średniego wzrostu psów o gęstej, dwuwarstwowej sierści. Canaan dog wygląda tak, jak przed tysiącami lat jego przodkowie – psy pariasy z Bliskiego Wschodu. Dzika proweniencja nie przeszkadza mu jednak dobrze sprawdzać się w roli towarzysza. Wobec obcych nieufny, dosyć trudny w prowadzeniu, ale niezwykle wytrzymały fizycznie.
Charakter rasy canaan dog
Charakter i zachowanie canaan doga uwarunkowane są w dużym stopniu tym, że jest to pies pierwotny. Stąd jego wysoka inteligencja, samodzielność, niezależność, silne więzi stadne, terytorializm, nieufność wobec obcych, silna reakcja na podejrzane bodźce. Łatwo więc canaan doga nauczyć komend czy sztuczek, ale już z egzekwowaniem poleceń może być różnie. Zależy to od motywacji, bodźców rozpraszających czy zaufania do przewodnika.
Najlepiej ilustruje to humorystyczne porównanie Myrny Shiboleth: gdy zaprowadzisz na skraj przepaści owczarka niemieckiego i każesz mu skoczyć, on poliże cię po ręce i wykona polecenie; jeśli każesz to samo zrobić canaan dogowi, spojrzy na ciebie i stwierdzi: ty pierwszy!
Dla psa tej rasy niezwykle ważne są związki ze stadem – za jedną z najgorszych kar uznaje izolację od ludzkiej rodziny. Choć lubi przebywać z właścicielem, nie chodzi za nim krok w krok po całym domu – wystarczy mu świadomość, że jest on niedaleko, chyba że dzieje się coś ciekawego.
Te silne więzi sprawiają, że canaan dog gotów jest z poświęceniem bronić reszty członków stada czy też należącego do nich dobytku. Wobec dzieci z własnej ludzkiej rodziny, podobnie jak wobec małych zwierząt, z którymi się wychował, jest opiekuńczy. Natomiast na obce dzieci może reagować nieufnie, a nawet bronić przed nimi „własne” dziecko, jeśli nie zrozumie intencji zabawy.
Ta nieufność wobec obcych ludzi i zjawisk jest naturalną cechą canaan doga. Należy go więc starannie socjalizować. Czworonogi te szczekają lub warczą ostrzegawczo, kiedy zauważą coś niepokojącego, jednak większość z nich nie jest jazgotliwa. Jeżeli pies ufa swojemu przewodnikowi, nie ma problemu z akceptacją obcych ludzi spotykanych na neutralnym terenie, czy też gości wpuszczonych do domu. Może nawet pozwolić im się pogłaskać. Jednak te same osoby próbujące wejść na teren pod nieobecność właściciela spotkają się z agresywną reakcją.
Canaanowi trudno jest się pogodzić z obecnością obcych psów na własnym terytorium, ale i to ścierpi, jeśli taka jest wola właściciela. Na zewnątrz zwykle nie wykazuje agresji wobec pobratymców, choć jeżeli naruszą one jego osobistą przestrzeń (np. obskoczy go labrador), mogą się spotkać ze zdecydowaną reakcją. Trzeba też pamiętać, że canaan ma dosyć silny instynkt łowiecki wobec małych zwierząt. Jednak nauczony tego od początku może mieszkać z kotami i innymi małymi zwierzętami.
Zaletą canaan dogów jest to, że nie wymagają dużo ruchu. Zwykle zadowoli je dłuższy spacer bez smyczy, a nawet możliwość wybiegania się z innym czworonogiem na ogrodzonym terenie. Poza tym przez większość czasu śpią – chętnie na kanapie.
Umiejętności
Canaan dogi można układać w różnych kierunkach, na przykład w Stanach Zjednoczonych biorą udział w zawodach pasienia, agility, obedience i tropienia. Przede wszystkim są jednak psami rodzinnymi.
Szkolenie i wychowanie
Pies z Kanaan nie jest tak chętny do wykonywania poleceń jak border collie czy wspomniany onek. Zawsze najpierw przeanalizuje, czy mu się to opłaca. W dodatku jest wrażliwy i źle znosi twarde traktowanie, a nastroje właściciela wyczuwa jak sejsmograf.
Z drugiej strony nie ma problemu z zajęciami, które same w sobie są dla psa fajną zabawą, takimi jak agility czy pasienie. Ale już ćwiczenia z posłuszeństwa mogą go znudzić. Najlepsze dla tego psa są krótkie, ciekawe lekcje z licznymi nagrodami.
Choć nie jest ślepo posłuszny, w przeciwieństwie do wielu ras pierwotnych nie ma tendencji do oddalania się na duże odległości czy ucieczek. Bez problemu daje się nauczyć przychodzenia na zawołanie – choć nie zawsze zrobi to od razu.
Dla kogo ta rasa
Rasa nadaje się na psa rodzinnego dla osób, które z jednej strony będą konsekwentne, lecz z drugiej uszanują też pewną wrodzoną niezależność tego psa.
Wady i zalety rasy canaan dog
Wady
- niezależny i dosyć uparty
- szybko nudzi się monotonnymi ćwiczeniami
- nieufny wobec obcych
- ma silną reakcję obronną wobec podejrzanych bodźców
- ma dość silny instynkt łowiecki wobec małych zwierząt
Zalety
- bardzo przywiązany do rodziny
- cierpliwy wobec dzieci z własnego stada
- akceptuje zwierzęta domowe
- spokojny w domu
- nie wymaga dużo ruchu
- łatwy w pielęgnacji
Zdrowie rasy canaan dog
Jako psy pierwotne canaan dogi są niezwykle zwinne, sprawne i wytrzymałe. Cechują je czuły węch i słuch. Rzadko trapią je choroby.
Żywienie
Pies z Kanaan doskonale wykorzystuje pożywienie i nie jest wybredny. Można karmić go gotową karmą lub pokarmem przygotowywanym samodzielnie.
Pielęgnacja
Pielęgnacja nie jest skomplikowana, wystarczy psa szczotkować gumowym zgrzebłem z wypustkami w okresie linienia.
Historia rasy canaan dog
Canaan dog, czyli pies z Kanaan, to jedyna rasa wyhodowana w Izraelu. Po hebrajsku jej nazwa brzmi Kelev K’naani. Powstała na bazie psów pariasów z pustyni Negew dzięki dr Rudolfinie Menzel. Przodkowie tych psów żyli w starożytnej krainie Kanaan już w czasach biblijnych, o czym świadczą znalezione tam nagrobne wizerunki sprzed 4 tys. lat przedstawiające czworonogi podobne do współczesnych.
Starożytni Izraelici wykorzystywali je do pilnowania obozowisk i stad. Występowały powszechnie w tym regionie do czasu, gdy ponad 2 tys. lat temu Rzymianie wyparli z niego Hebrajczyków. Wtedy większość psów znalazła schronienie na pustyni Negew. Wiele zdziczało, niektóre zaś oswoili beduini, wykorzystując je w pierwotnej roli – jako stróżów stad i obozowisk.
W latach 30. XX w. Hagana (żydowska paramilitarna organizacja samoobrony, która działała w latach 1920-1948 i stanowiła później podstawę Sił Obronnych Izraela) poprosiła znaną kynolog dr Rudolfinę Menzel o wyhodowanie psa nadającego się do pilnowania żydowskich osad. Dr Menzel znała pustynne pariasy i na ich bazie postanowiła wyhodować rasę idealnie przystosowaną do tamtejszych warunków.
Zaufanie półdzikich psów zdobywano, nęcąc je jedzeniem. Zabierano także znalezione szczenięta, które oswajały się tak samo jak czworonogi wychowane w domu.
Obłaskawianie pierwszego złapanego dorosłego psa Dugma (po hebrajsku „przykład”) zajęło pół roku, ale kiedy już się udało, po kilku tygodniach można było się z nim nawet przejechać autobusem. W 1934 r. rozpoczęto hodowlę.
Canaan dogi okazały się bardzo inteligentne i łatwe do ułożenia, służyły w wojsku jako psy wartownicze, łącznikowe, poszukujące rannych i wykrywające miny. W czasie II wojny światowej wyszkolono w tym ostatnim celu ponad 400 zwierzaków i okazały się one znacznie skuteczniejsze od detektorów mechanicznych.
W 1949 r. dr Menzel postanowiła pomóc ociemniałym i równocześnie znaleźć nowe zajęcie dla psów z Kanaan. Założyła Instytut Orientacji i Mobilności Niewidomych, w którym od tej pory zajmowano się hodowlą rasy, a psy nosiły przydomek B’nei Habitachon. W 1953 r. rozpoczęto szkolenie canaan dogów na przewodników niewidomych, z czego jednak po jakimś czasie zrezygnowano, bo dr Menzel uznała, że są zbyt niezależne i za małe do tej roli.
Psy z instytutu przekazane zostały następnie do hodowli Shaar Hagai, należącej do Myrny Shiboleth, która ciągle pozyskuje nowe czworonogi reprezentujące prawidłowy typ, w większości kupując je od beduinów z pustyni Negew.
W 1948 r. w księdze rodowodowej zarejestrowanych było ok. 150 psów. Rasa została uznana przez Palestyński Związek Kynologiczny (poprzednik Izraelskiego Związku Kynologicznego) w 1953 r. FCI uznało ją w 1966 r. Do Stanów Zjednoczonych pierwsze cztery canaany trafiły w 1965 r., wtedy też powstał klub rasy. AKC uznał ją w 1997 r., a brytyjski Kennel Club w 1970 r.
Obecnie największą popularnością cieszą się w Stanach Zjednoczonych – mieszka ich tam ponad 1000. W ojczyźnie rasy populacja liczy kilkaset sztuk, a w pozostałych krajach psy te należą do rzadkości.
Do Polski pierwszy pies i suka przyjechaływ 2011 roku, wraz z przeprowadzką z Rosji hodowli Samorodok Hanaana. Wkrótce dołączyły do nich drugi pies i druga suka. Było już kilka miotów, ale rasa nadal należy do bardzo rzadkich.
Wzorzec rasy canaan dog
Canaan dog (pies z Kanaan) – grupa V FCI, sekcja 6, nr wzorca 273
- Kraj pochodzenia: Izrael
- Charakter: pies spokojny, bardzo związany z właścicielem, delikatny wobec dzieci, nieufny wobec obcych, czujny, dobry stróż
- Wielkość: 50-60 cm, samce mogą być znacznie większe od suczek
- Waga: 18-25 kg
- Szata: krótka, dwuwarstwowa: prosty, twardy i gęsty włos okrywowy, gęsty podszerstek; włos może być bardzo krótki albo nieco dłuższy, nigdy jednak nie tworzy pióra
- Maść: od piaskowej do rudej w różnych odcieniach, biała, czarna, łaciata; we wszystkich umaszczeniach dopuszcza się czarną maskę i białe znaczenia, popularne są tzw. irlandzkie (biała strzałka na głowie, kołnierz, łapy, brzuch ikoniec ogona); niedopuszczalne są umaszczenia szare, pręgowane, czarne podpalane i trójkolorowe; najbardziej typowe dla rasy są kolory pustynne: piaskowy, kremowy, rudy
- Długość życia: około 15 lat
- Podatność na szkolenie: dosyć duża; uczy się szybko, ale jako pies pierwotny wykazuje pewną niezależność
- Aktywność: umiarkowana; wystarczy mu dłuższy spacer
- Koszty utrzymania: od 200 zł miesięcznie
- Odporność/podatność na choroby: rasa zdrowa, odporna na upały
- Możliwość nabycia szczeniaka: mioty w Polsce rodzą się bardzo sporadycznie
- Koszt psa z rodowodem: 4000-5000 zł
Ciekawostki o rasie canaan dog
Rasa jest dosyć popularna w Stanach Zjednoczonych, ale warto wiedzieć, że Amerykanie hodują nieco inny typ niż ten hodowany w Izraelu. W Ameryce dominuje tzw. typ collie o nieco lżejszych, wysmukłych głowach i większych uszach.