SZPIC FIŃSKI

Charakter rasy szpic fiński

Szpic fiński to najmniejsza z ras wyhodowanych w Finlandii. Ten pies o umaszczeniu i pysku przypominających lisa wykorzystywany jest głównie do polowania na ptactwo leśne, np. cietrzewie, drobne drapieżniki – takie jak kuny – a nawet na łosie.

Z punktu widzenia użytkowości szpic fiński należy do łajek, czyli szpiców osaczających i oszczekujących zwierzynę do nadejścia myśliwego. To pies krótki, zwarty, o umiarkowanie mocnej budowie. Głową i umaszczeniem przypomina lisa, przy czym szczenięta rodzą się ciemne, czasem prawie czarne albo rude z czarnym nalotem i stopniowo jaśnieją.

Dopuszczalne są odcienie od miodowego do mahoniowego – ważne, by barwa była nasycona. Niepożądany jest kolor płowy i duże białe znaczenia. Szata na spodniej części ciała ma odcień jaśniejszy niż na górnej. Jaśniejszy jest także podszerstek. Nos, wargi i obwódki oczu powinny być czarne.

Psy tej rasy są ruchliwe i energiczne, odważne, wręcz zuchwałe, a podczas polowania nieustępliwe. Cechuje je wierność przewodnikowi. Wobec swojej rodziny i ludzi, których znają, są czułe. Wesołe i chętne do zabawy, nadają się na kompanów dzieci, wobec których potrafią być bardzo delikatne. W stosunku do obcych zazwyczaj zachowują rezerwę, choć w ostatnich latach zmieniono trochę charakter rasy i coraz więcej jej przedstawicieli jest bardziej otwartych. Mają silny instynkt stróżowania.

Niektóre szpice fińskie są przyjazne wobec innych psów i traktują je jak kumpli do zabawy, inne nie życzą sobie bliższych kontaktów i mogą wykazywać agresję. Zazwyczaj jednak dobrze się dogadują. Mogą mieszkać z innymi zwierzętami, takimi jak koty czy króliki, jeśli zostaną przyzwyczajone do ich obecności.

Umiejętności

Jako psa myśliwskiego szpica cechują dobry węch i słuch, umiejętność szybkiego reagowania, wytrzymałość, duża pasja łowiecka oraz dobra współpraca z myśliwym. W swojej ojczyźnie rasa jest jednak ceniona nie tylko ze względu na talenty łowieckie, ale także z powodu niewielkich rozmiarów i sympatycznego charakteru. Te ostatnie cechy sprawiają, że uznaje się te szpice za dobre psy do towarzystwa.

Jeśli zapewni się im regularne długie spacery, bez problemu przystosują się do życia w mieście, choć kłopotów może przysparzać ich szczekliwość. Szpic fiński reaguje szczekaniem na wszystko, co uzna na dziwne lub niepokojące, a szczek ma ostry i przenikliwy. Na szczęście odpowiednie wychowanie pozwala zredukować tę cechę.

Szkolenie i wychowanie

Ze względu na wrodzoną niezależność i samodzielność szpic fiński nie jest łatwy do ułożenia. Najlepsze efekty przynoszą stosowanie pozytywnej motywacji, krótkie i ciekawe sesje szkoleniowe oraz konsekwencja.

Dla kogo ta rasa

Szpic fiński jest dobrym pomocnikiem myśliwego, ale sprawdzi się także w roli psa do towarzystwa dla aktywnej rodziny.

Wady i zalety rasy szpic fiński

Wady

• uparty i dosyć niezależny
• szczekliwy
• ma silny instynkt łowiecki
• obficie linieje

Zalety

• miły towarzysz
• przyjazny wobec dzieci
• przyjazny wobec zwierząt domowych, z którymi został wychowany
• ekonomiczny w utrzymaniu
• odporny na warunki atmosferyczne

Zdrowie rasy szpic fiński

Rasa należy do generalnie zdrowych. Sporadycznie zdarzają się padaczka, dysplazja, wypadanie rzepek i choroby oczu.

Żywienie

Szpic fiński nie jest wybredny i dobrze wykorzystuje pożywienie. Można go żywić dobrej jakości gotową karmą albo pokarmem przygotowywanym samodzielnie.

Pielęgnacja

Pielęgnacja szpica nie należy do skomplikowanych. Konieczne jest tylko regularne szczotkowanie: raz na dwa tygodnie poza okresami linienia i nawet codziennie w czasie wymiany włosa.

Szpic fiński linieje obficie dwa razy do roku i wtedy traci dużo podszerstka. Są to psy czyste z natury – zadbane nie wydzielają „psiego zapachu”, nawet jeśli nie są kąpane.

Historia rasy szpic fiński

Początki rasy sięgają tysięcy lat wstecz, kiedy to ludy ugrofińskie migrowały w kierunku Europy z terenów dzisiejszej Rosji Centralnej. Już wtedy towarzyszyły im szpice. W miarę przesuwania na zachód mieszały się ze szpicami zamieszkującymi obszary europejskie.

Część wędrowców osiedliła się na pokrytych lasami i jeziorami terenach obecnej Finlandii. Surowy klimat i pustkowie sprawiły, że kontakty z innymi ludami były ograniczone. Także i psy przebywały w izolacji, zachowując odrębność genetyczną. Podstawę egzystencji na tych obszarach stanowiło łowiectwo, obowiązywała więc selekcja nakierowana na cechy użytkowe: psy miały skutecznie pomagać w polowaniu.

Po raz pierwszy o rudych psach spotkanych w czasie podróży do Murmańska w latach 70. XVIII w. wspomina francuski podróżnik i geograf de la Martiniere. W 1889 r. powstał fiński związek kynologiczny i wkrótce też zorganizowano pierwszą wystawę mającą na celu zebranie informacji o tych charakterystycznych czworonogach, zwanych początkowo „fińskimi psami na ptaki” oraz o fińskich gończych. Pierwszy dokładny opis rasy wyszedł spod pióra leśnika Hugo Richarda Sandberga i zawierał szczegóły dotyczące zdolności łowieckich, budowy i cech psychicznych. Wykorzystano go do opracowania wzorca rasy, który powstał w 1892 r. Wtedy też zorganizowano wystawę specjalistyczną, a w 1897 r. zatwierdzono nowy wzorzec i zmieniono nazwę rasy na „szpic fiński”.

W 1979 r. – w 90. rocznicę powstania fińskiego związku kynologicznego – ogłoszono szpica fińskiego narodowym psem Finlandii. W 2006 r. połączono go w jedną rasę z rosyjską łajką karelo-fińską, ponieważ rzeczywiście wyglądają one i pracują tak samo.

Największą popularnością rasa cieszy się w swojej ojczyźnie oraz w Szwecji. Hoduje się ją także w Norwegii, Rosji (wcześniej jako łajkę karelo-fińską), Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Francji. Rośnie zainteresowanie nią w Australii i Nowej Zelandii. Nigdzie jednak poza Finlandią i Szwecją nie należy do ras popularnych. Poza Skandynawią trzymana jest głównie jako pies do towarzystwa.

Wzorzec rasy szpic fiński

Szpic fiński – grupa V FCI, sekcja 2, nr wzorca 49

• Pochodzenie: Finlandia
• Charakter:  żwawy, odważny pies myśliwski; bywa nieufny wobec obcych; doskonały stróż; czasem szczekliwy
• Wielkość: idealny wzrost dla psa 47 cm, dla suki 42 cm (+/- 3 cm)
• Waga: psy 12-13 kg, suki 7-10 kg
• Szata: dwuwarstwowa: prosty, sztywny i odstający włos okrywowy oraz krótki, gruby, wełnisty podszerstek; głowa, uszy, przednia strona kończyn i łapy są pokryte krótkim, gęstym włosem, a reszta ciała – długim, tworzącym grzywę, portki oraz pióro na ogonie
• Maść: ruda; wewnątrz uszu, na pysku, gardle, brzuchu, portkach, spodzie ogona i wewnętrznej stronie kończyn odcień jest jaśniejszy; dopuszczalna mała biała strzałka na piersi i białe palce
• Długość życia: 12-15 lat
• Podatność na szkolenie: średnia; pies dosyć niezależny i uparty
• Aktywność: wysoka, ale wybiegany w domu zachowuje się spokojnie
• Koszty utrzymania: od 250 zł miesięcznie
• Odporność: bardzo odporny na warunki atmosferyczne i zdrowy, sporadycznie zdarzają się padaczka, wypadanie rzepek, dysplazja i choroby oczu
• Możliwość nabycia szczeniaka: tylko za granicą
• Cena psa z rodowodem: w Polsce trudno niedostępny (jest tylko kilka hodowli), za granicą od 1000 euro

Ciekawostki o rasie szpic fiński

W Finlandii co roku organizowany jest konkurs dla fińskich szpiców na „Króla Szczekania”, w którym nie chodzi bynajmniej o wyłonienie najgłośniejszego psa, lecz sprawdzenie umiejętności i sprawności myśliwskiej.