SPANIEL TYBETAŃSKI
Spaniel tybetański został wyhodowany na murach tybetańskich klasztorów. Znany z jedwabistej sierści i „lwiej grzywy” często porównywany jest do kota.
Charakter rasy spaniel tybetański
Z powodu niezależnej natury i niezwykłej zwinności, spaniela tybetańskiego często porównuje się do kota. Nie jest bowiem niczym niezwykłym znaleźć go siedzącego na oparciu kanapy, krześle lub innym wysokim miejscu, bacznie obserwującego otoczenie. Spaniel tybetański musi mieć idealny widok na to, co się dzieje w pobliżu. Nie daj się jednak zwieść jego niewielkim rozmiarom. Choć ma tylko około 25 centymetrów wysokości, czujny spaniel tybetański – pieszczotliwie nazywany też tibbie – zawsze chętnie stanie na straży, by zaalarmować swojego opiekuna o intruzie znajdującym się w pobliżu domu. Z wyglądu jednak nie przypomina typowego spaniela, takiego jak cocker czy cavalier, bliżej mu za to do pekińczyka.
Z domownikami tibbie nawiązuje silną więź. Kiedy nie czuwa nad rodziną, staje się idealnym i przyjaznym towarzyszem. Nie ma dla niego bowiem nic lepszego niż wylegiwanie się na kolanach swojego pana czy spanie z nim razem w łóżku – będzie chciał być tak blisko człowieka, jak to tylko jest możliwe. Nie przepada za długimi rozłąkami z opiekunem. W kontaktach z obcymi jest powściągliwy i podchodzi do nich z nieskrywaną rezerwą, dopóki… ich bliżej nie pozna.
Spaniel tybetański to pies inteligentny, którego można wiele nauczyć, ale tylko z prawidłowym podejściem, pochwałami i dobrymi przysmakami. Bywa też jednak uparty i wrażliwy – nie znosi podniesionego tonu głosu. Tibbie ma dobry kontakt z dziećmi i z innymi zwierzętami. Ważne jednak, by piesek od małego był socjalizowany.
Spaniel tybetański nie lubi się nudzić. Może wtedy wykazywać zachowania destrukcyjne, takie jak nadmierne szczekanie. Nie jest to typowy wulkan energii, ale uwielbia być poza domem tak często, jak tylko jest to możliwe. Z przyjemnością potowarzyszy opiekunowi podczas długich spacerów, szczególnie jeśli będą one dla niego interesujące, wypełnione zabawą.
Umiejętności
Spaniel tybetański jest czujny – zawsze w gotowości, by zaalarmować opiekuna o zbliżającym się intruzie, którego potrafi zauważyć z dużej odległości. Jest wspaniałym stróżem rodziny, a dzięki swej zwinności i umiejętnościom wspinaczkowym będzie próbował znaleźć jak najwyższe miejsce do siedzenia, by obserwować otoczenie. W końcu nie bez powodu mówi się o nim, że ma coś z kota. Tibbie to pies nie tylko inteligentny, ale też sprytny, który zrobi wszystko, aby uzyskać to, czego chce .
Szkolenie i wychowanie
Szkolenie i socjalizację spaniela tybetańskiego powinieneś rozpocząć już w tym samym dniu, w którym przyprowadzisz go do domu. Nie czekaj, aż szczeniak ukończy 6 miesięcy, bo ze słodkiego malucha może wyrosnąć manipulujący uparciuch, z którym będziesz mieć problemy. Z kolei dalsze treningi z psem, od którego od małego niczego się nie wymagało, będą niemałym wyzwaniem. Nie myśl też, że przy tak niewielkich rozmiarach spaniela tybetańskiego możesz pominąć naukę podstawowego posłuszeństwa.
Tibbie to pies inteligentny, który szybko uczy się nowych rzeczy. Chętniej uczestniczy w szkoleniu, jeśli jest ono prowadzone w formie zabawy. W wychowywaniu spaniela tybetańskiego należy być jednocześnie delikatnym, jak i stanowczym. Pies tej rasy z natury jest wrażliwy. Dlatego źle znosi surowy ton, jednak bardzo dobrze reaguje na treningi prowadzone pozytywnymi metodami. Lepiej też przyswoi wiedzę, jeśli w ciągu dnia będzie miał kilka krótkich sesji treningowych, a nie jedną długą. Z racji tego, że tibbie bardzo przywiązuje się do domowników, trzeba już od samego początku nauczyć go pozostawania samemu w domu. W przeciwnym razie może się u niego rozwinąć lęk separacyjny.
Wczesna socjalizacja jest w wypadku psa tej rasy koniecznością. Aby spaniel tybetański mógł stać się towarzyskim, pewnym siebie i zrównoważonym psem, musi poznawać nowe miejsca, ludzi i inne zwierzęta od wieku szczenięcego. Jeśli wychowa się razem z kotem, to będzie żyć z nim w zgodzie. Tibbie nie zawaha się jednak, czy ruszyć w pościg za kotem, którego spotka na spacerze – po prostu to zrobi. Na wszelki wypadek należy też zachować ostrożność, gdy w pobliżu spaniela znajdują się mniejsze zwierzęta.
Dla kogo ta rasa
Spaniel tybetański to pies idealny dla osób, które lubią spacery. Z krótkimi łapami i dość płaskim pyszczkiem nie jest jednak wymarzonym kompanem do joggingu. Tibbie to dobry wybór zarówno dla seniorów, singli, jak i rodzin, w których dzieci są nieco starsze i wiedzą, jak postępować z małym psem. Bez problemu odnajdzie się zarówno w niewielkim mieszkaniu, jak i domu z ogrodem.
Chociaż decydując się na tę rasę, nie musisz mieć dużego doświadczenia w wychowywaniu psów, to jednak powinieneś jasno ustalić zwierzęciu zasady wspólnego życia. Ponadto w opiece nad tibbie musisz wykazać się nie tylko stanowczością i konsekwencją, ale też – a może przede wszystkim – delikatnością, by nie urazić tego wrażliwego uparciucha.
Wady i zalety rasy spaniel tybetański
Spaniel tybetański – jaki jest? Poznaj jego wady i zalety!
Wady
- bywa niezależny i uparty, dlatego może sprawiać kłopoty podczas szkolenia
- sporo szczeka
- wymaga dużej uwagi
- łatwo można go urazić
Zalety
- lojalny, kochający i zabawny
- nie wymaga dużo ruchu
- inteligentny
- dobry wybór na pierwszego psa
- łatwo się przystosowuje do różnych warunków
- czujny stróż
- przyjazny wobec dzieci
Zdrowie rasy spaniel tybetański
Spaniele tybetańskie powszechnie uznaje się za zdrową rasę. Mają jednak predyspozycje do dziedziczenia pewnych schorzeń. Niektóre psy mogą być podatne na postępujący zanik siatkówki i wiśniowe oko (wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki). U niektórych spanieli tybetańskich mogą wystąpić też alergie czy zwichnięcie rzepki.
Żywienie
Dieta spaniela tybetańskiego – jak zresztą każdego psa – powinna składać się z wysokiej jakości pożywienia. Żywienie należy dostosować do wieku zwierzęcia, a także jego aktywności. Przysmaki są obowiązkowym elementem w szkoleniu tibbie. Nie można jednak przesadzać z ich ilością, gdyż z racji niewielkich rozmiarów pieska, szybko mogą doprowadzić do otyłości. Ponadto spaniel tybetański nie jest zbyt aktywnym psem, dlatego trzeba uważać na to, co je i nie należy go przekarmiać.
Pielęgnacja
Mimo że długa szata spaniela tybetańskiego wymaga regularnej pielęgnacji, to nie jest ona aż tak wymagająca. Wystarczy bowiem wyczesywać go porządnie dwa razy w tygodniu. Obszarom za uszami, które mają tendencję do matowienia, warto poświęcić więcej czasu. Sierść tibbie nie wymaga przycinania, z wyjątkiem włosów między palcami. Spaniel tybetański linieje dwa razy do roku – w tym czasie należy szczotkować go często, nawet codziennie.
Jeśli chodzi o pielęgnację spaniela tybetańskiego, należy pamiętać też o przycinaniu pazurów (gdy jest taka potrzeba), regularnym sprawdzaniu stanu uzębienia i uszu.
Akcesoria
Do czesania spaniela tybetańskiego najlepiej używać szczotki o twardym i naturalnym włosie. Na spacerach przyda się długa linka. Jeśli chodzi o zabawki, sprawdzą się wszystkie, które nadają się dla małych psów.
Historia rasy spaniel tybetański
Spaniele tybetańskie były hodowane przez buddyjskich mnichów, gdyż przypominały małe lwy, które są symbolem Buddy. Podobnie jak ich kuzyni rasy lhasa apso, pełniły w klasztorach funkcję stróżów i miały chronić przed grabieżami. Spaniele tybetańskie były wysoko cenione i często obdarowywano nimi arystokratów czy władców. Takie wymiany pomiędzy Tybetem a Chinami spowodowały, że prawdopodobnie rasa ta ma wspólne pochodzenie z pekińczykami, chinami japońskimi i shih tzu.
Brytyjscy podróżnicy i misjonarze sprowadzili na Zachód kilka psów tej rasy na przełomie XIX i XX wieku. Do Anglii pierwszego spaniela tybetańskiego sprowadziła mrs. McLaren Morris. Agnes R. H. Greig, która jest kojarzona z terierami tybetańskimi, sprowadziła kilka spanieli tybetańskich do swojej matki w Brytanii, ale tylko jeden z psów z jej programu hodowlanego przeżył drugą wojnę światową.
Psom tej rasy nie poświęcano zbyt wiele uwagi w Stanach Zjednoczonych – aż do lat 60., kiedy to wyhodowano miot z pary importowanej z Tybetu. Za popularyzację rasy jest odpowiedzialny kościelny z luterańskiego kościoła – wyhodowane przez niego szczeniaki tibbie rozeszły się wśród parafian w mieście New Haven (w stanie Connecticut). Importował on jeszcze kilka spanieli z Wielkiej Brytanii i coraz więcej ludzi zaczęła interesować ta rasa. Amerykański Klub Spaniela Tybetańskiego został utworzony w 1971 roku, a Amerykański Związek Kynologiczny uznał rasę w 1983 roku.
Spaniel tybetański w Polsce
Powszechnie uważa się, że do Polski pierwszy przedstawiciel tej rasy (suczka) został sprowadzony w połowie lat 90. XX wieku. Tibbie jest jednak rasą, którą rzadko można spotkać na naszych ulicach. W Polsce działa kilka hodowli spaniela tybetańskiego.
Wzorzec rasy spaniel tybetański
Spaniel tybetański – grupa IX FCI, sekcja 5, nr wzorca 231
- Kraj pochodzenia: Tybet
- Wielkość: ok. 25 cm
- Szata: delikatny i gęsty podszerstek, włos okrywowy gładki i jedwabisty, na uszach i tyłach przednich kończyn obfite pióra, ogon pokryty dłuższymi włosami
- Maść: dopuszczalne są wszystkie kolory umaszczenia
- Dojrzałość: ok. 12 miesięcy
- Długość życia: 12-15 lat
- Odporność na warunki atmosferyczne: umiarkowana
- Koszty utrzymania: od 200 zł miesięcznie
- Cena psa z rodowodem: 2500-4000 zł
Ciekawostki o rasie spaniel tybetański
Przodkowie tybetańskiego spaniela mieszkali w klasztorach z buddyjskimi mnichami. Nazywano je tam „małymi lwami”. Z racji tego, że lwy w buddyzmie uważano za święte, dawało to tym psom niebywały prestiż. Ważnym zadaniem tybetańskich spanieli było obserwowanie otoczenia klasztorów. Siedziały na szczycie murów klasztoru i szczekały, gdy tylko zbliżał się intruz. Kiedy spaniel tybetański zaczął zyskiwać poważanie, coraz częściej wysyłano psy tej rasy do chińskich pałaców i innych buddyjskich krajów w ramach prezentu.
Spaniel tybetański jest jedną z trzech narodowych tybetańskich ras, należącą do grupy „kanapowców” (wraz z lasha apso i terierem tybetańskim). Tibbie nie ma wspólnych przodków z tradycyjnymi rasami spanieli, z których większość została wyhodowana jako psy myśliwskie. Mylące określenie – w tym przypadku spaniel – pochodzi od francuskiego słowa epagnuel, które w średniowieczu odnosiło się do psa towarzyszącego.
Spaniel tybetański pojawia się w starożytnej sztuce wschodniej datowanej na 1100 pne. Oznacza to, że rasa ma co najmniej 3000 lat.