TERIER TYBETAŃSKI
Niewielki długowłosy psiak pochodzący z Tybetu. Wbrew nazwie jest to z pochodzenia pies pasterski. Wesoły, bystry, inteligentny, bywa nieco uparty, ale lubi współpracować z człowiekiem. Miły towarzysz rodziny.
Charakter rasy terier tybetański
Nazwa rasy jest myląca – psy te nie mają bowiem nic wspólnego z terierami! Nadali ją Anglicy, którym czworonogi te kojarzyły się z wyglądu z niektórymi przedstawicielami grupy terierów. Tymczasem nigdy nie były to psy myśliwskie.
Umieszczenie teriera tybetańskiego w grupie psów ozdobnych także jest dyskusyjne, choć obecnie rzeczywiście odgrywa on głównie rolę eleganckiego psa do towarzystwa. Równie dobrze można by go jednak zaklasyfikować do grupy psów pasterskich, gdyż ukształtował się jako pies zaganiający i stróżujący.
Terier tybetański to pies z natury wesoły, pełen energii, zawsze gotów do zabawy. Jest inteligentny i chętny do współpracy, źle znosi samotność.
Umiejętności
Terier tybetański jest zwinny i szybki. Te cechy, w połączeniu z podatnością na szkolenie, czynią z niego wymarzony materiał na sportowca. Doskonale da sobie radę w agility czy sportowym posłuszeństwie.
Szkolenie i wychowanie
Uczy się szybko, ale uzyskanie dobrych efektów wymaga wczesnego rozpoczęcia szkolenia. Zdarzają się osobniki niezależne, które mogą sprawiać trudności wychowawcze.
Z natury łagodny, wobec obcych osób zazwyczaj jest nieufny, dlatego trzeba go staranie socjalizować.
Dla kogo ta rasa
To pies wrażliwy i delikatny, wymaga pozytywnego podejścia – dlatego szkolenie powinno się opierać na nagrodach i pochwałach. Pies tej rasy nie nadaje się dla osoby o twardej ręce.
Zamiłowanie do ruchu nie przeszkadza mu w przystosowaniu się do różnych warunków – może być odpowiednim towarzyszem także dla starszej osoby, jeśli tylko zapewni się mu długie spacery. Będzie też dobrym kompanem starszych dzieci.
Wady i zalety rasy terier tybetański
Wady
- wiele osobników jest dosyć niezależnych i upartych
- na długiej szacie wnosi sporo błota i śmieci
- wymaga pracochłonnej pielęgnacji
Zalety
- miły towarzysz rodziny
- przyjazny wobec ludzi i zwierząt
- przystosowuje się do różnych warunków
- nie jest hałaśliwy
Zdrowie rasy terier tybetański
Rasa ta generalnie cieszy się świetnym zdrowiem i nierzadko dożywa sędziwego wieku. Jeden z rekordów długowieczności należy do teriera tybetańskiego – 28 lat, z czego 24 w dobrej kondycji!
Żywienie
Teriery tybetańskie często miewają tendencje do tycia, dlatego należy bacznie nadzorować wielkość i kaloryczność podawanych im porcji.
Pielęgnacja
Długa szata wymaga regularnej pielęgnacji, ale jej ilość zależy od typu włosa. Obecnie sporo osobników wystawowych ma włos bardziej puchaty, który wymaga częstego rozczesywania.
Osobniki o bardziej pierwotnym typie szacie wymagają pielęgnacji wcale nie tak pracochłonnej, jak by się mogło wydawać – wystarczy porządne szczotkowanie raz na tydzień.
Historia rasy terier tybetański
Tybetańczycy od wieków hodowali jaki, kozy i owce. Pomagały im psy: do pilnowania stad służyły duże, budzące respekt mastify tybetańskie, a do zaganiania – niewielkie kudłate pieski zwane lago kyi – psy podręczne.
Te czujne czworonogi również stróżowały i pełniły funkcję psów do towarzystwa. Ze względu na grzywę i rudą lub płową maść nazywano je też lwimi psami.
Przypuszcza się, że psy tybetańskie mogą być przodkami niektórych ras europejskich: mastif tybetański miałby być protoplastą molosów, a terier tybetański – kudłatych psów pasterskich. W tamtej kulturze psy o podobnym wyglądzie istniały od wielu setek lat. Były różnej wielkości i miały różne proporcje.
Prawdopodobnie te większe częściej pracowały przy stadach, a nieco mniejsze trzymano w świątyniach jako psy stróżujące. Być może to większy terier tybetański był typem wyjściowym, a mniejsze psy powstały z krzyżówki ze spanielem tybetańskim.
Dopiero Europejczycy podzielili kudłate tybetańskie psy na trzy rasy – większego, o bardziej kwadratowych proporcjach teriera tybetańskiego oraz mniejsze i krótkonogie lhasa apso i shih tzu.
Pierwszy wzorzec „teriera lhasa” stworzył Lionel Jacob w 1901 roku. Współczesny wizerunek rasa zawdzięcza Anglikom, którzy ujednolicili typ tego wiejskiego pastuszka. Hodowlę terierów tybetańskich w Europie zapoczątkowała w latach 20. XX wieku brytyjska lekarka Agnes Greig, która kierowała szpitalem w Indiach. W podzięce za udaną operację otrzymała od tybetańskiej rodziny psa tej rasy.
W Polsce rasa pojawiła się już kilkanaście lat temu, lecz nie zyskała dużej popularności. Obecnie w naszym kraju mieszka około stu terierów tybetańskich.
Wzorzec rasy terier tybetański
Terier tybetański – grupa IX FCI, sekcja 5, nr wzorca 209
- Kraj pochodzenia: Tybet (patronat: Wielka Brytania)
- Charakter: pies wesoły, żywiołowy, chętny do zabawy i nauki, łagodny, inteligentny
- Wielkość: psy 35,6-40,6 cm, suki nieco mniejsze
- Waga: niesprecyzowana we wzorcu, przeciętnie około 9-11 kg, ale waha się od 8 kg do 14 kg
- Szata: długa, prosta lub lekko falista, dwuwarstwowa: podszerstek miękki i delikatny, włos okrywowy obfity i miękki, ale nie jedwabisty ani wełnisty
- Maść: jedno-, dwu- lub trójkolorowa; dopuszczalne jest każde umaszczenie oprócz czekoladowego i wątrobianego
- Długość życia: 12-15 lat
- Podatność na szkolenie: duża, ale naukę należy zaczynać wcześnie
- Aktywność: wysoka, jednak terier tybetański potrafi się przystosować do różnych warunków
- Koszty utrzymania: od 200 zł miesięcznie
- Odporność/podatność na choroby: odporny
- Możliwość nabycia szczeniaka: hodowli w Polsce jest mało, szczenię trzeba wcześniej zamówić
- Cena psa z rodowodem: 3000-5000 zł
Ciekawostki o rasie terier tybetański
W starych anegdotach terier tybetański przedstawiany jest jako w 1/3 pies, 1/3 kot i 1/3 człowiek. Odnaleźć w nim można oddanie i lojalność psa, spryt, giętkość i skoczność kota oraz inteligencję podobną do ludzkiej.