KANGAL
Kangal to duży i silny pies, który zadba o to, by intruz nie wtargnął na posesję, a równocześnie chętnie pójdzie na spacer z dziećmi. Należy do narodowych ras tureckich przeznaczonych do ochrony i pilnowania stad. Jest to pies w typie molosa górskiego, duży i mocny, lecz jednocześnie zadziwiająco zwinny i szybki.
Charakter rasy kangal
Największą nagrodą dla kangala nie jest pyszny kąsek, ale przebywanie z właścicielem, przy czym nie jest on psem jednego pana – wszystkich członków rodziny traktuje jednakowo. Poza tym kocha przestrzeń, więc nie nadaje się do bloku. Najlepiej czuje się w domu z ogrodem, lecz równocześnie wymaga stałego kontaktu z rodziną, aby nie zdziczał i nie stał się nieobliczalny. Wobec dzieci, także tych z sąsiedztwa, psy te są bardzo cierpliwe. W wioskach Anatolii gromadki dzieci w towarzystwie kangali to widok powszechny.
Kangale nie tolerują obcych samców swojej rasy lub innych o podobnych gabarytach. Jako pies pasterski kangal nie wyrządzi krzywdy zwierzętom hodowlanym, które ma chronić. W naszych warunkach zasada ta przekłada się na inne zwierzęta domowe.
Pies tej rasy nie jest niszczycielem, ale wiele osobników lubi mieć na posesji wykopany dołek, który w lecie służy im doskonale do ochrony przed upałem. Poza tym, gdyby tylko pozwolić, każda suczka kangala urządziłaby sobie w takim dołku porodówkę i legowisko dla szczeniąt.
W rasie istnieje duży dymorfizm płciowy – samce są dużo większe niż suki.
Umiejętności
Kangal to rasa wyhodowana do stróżowania i obrony stad zwierząt. By skutecznie spełniać te zadania, psy tej rasy musza być zwinne, samodzielne, odważne i nieufne w stosunku do obcych.
Kangal to przede wszystkim doskonały stróż, który nigdy nie szczeka bez potrzeby. Przed intruzem nie cofnie się na krok. Już w wieku 8-9 miesięcy przedstawiciele tej rasy wykazują instynkt stróżujący, przy czym same obierają teren do stróżowania i nie zawsze jego granice pokrywają się z ogrodzeniem posesji. Pies tej rasy na swoim terenie jest mało widoczny i nigdy nie traci energii bez potrzeby. W razie zagrożenia działa jednak błyskawicznie. Żaden intruz nie wtargnie bezkarnie na teren pilnowany przez kangala. Natomiast zaakceptuje on gości wpuszczonych na posesję przez właściciela.
Szkolenie i wychowanie
Jako bardzo samodzielny pies, kangal nie jest łatwy do ułożenia, choć w porównaniu z innymi rasami stróżującymi jest bardziej skupiony na człowieku. Niechętnie wykonuje komendy, jeśli nie widzi w nich większego sensu. Wiele jednak można z nim osiągnąć, stosując pozytywne metody szkolenia polegające na nagradzaniu psa za odpowiednie zachowanie. Trzeba także pamiętać, ze w szkoleniu psów rasy kangal nie należy używać przemocy ani innych metod awersyjnych - odważny, silny kangal może bowiem bronić się przed złym traktowaniem.
Szczeniaki rasy kangal wymagają starannej socjalizacji, która zmniejszy ryzyko zachowań agresywnych w stosunku do ludzi. Psy te nie powinny całe życie mieszkać w ogrodzie i musza mieć zapewniony regularny kontakt ze światem zewnętrznym. W przeciwnym razie mogą stać się sfrustrowane, reaktywne i agresywne.
Dla kogo ta rasa?
Kangal nie jest psem dla każdego. Dość trudny w wyszkoleniu i obdarzony silnym instynktem stróżowania pies potrzebuje doświadczonego opiekuna. Nie powinien także mieszkać w mieście - to pies stworzony do życia w domu z przestronnym ogrodem, najlepiej położonym z dala od innych zabudowań.
Wady i zalety rasy kangal
Kangal - jaki jest? Poznaj jego wady i zalety!
Wady
- niezależny
- nieufny wobec obcych
- nieodpowiednio wychowany może stać się agresywny i niebezpieczny
- potrzebuje uważnej socjalizacji
Zalety
- zrównoważony
- pewny siebie
- przywiązany do rodziny
- łatwy w pielęgnacji
Zdrowie rasy kangal
Jako rasa pierwotna kangal jest odporny zarówno na upały, jak i na mrozy. Zwykle cieszy się doskonałym zdrowiem i jak na swoje spore rozmiary jest długowieczny. Z drugiej strony owe rozmiary stwarzają zagrożenie dysplazją stawów biodrowych. Dlatego najlepiej kupować szczenię po przebadanych rodzicach.
Żywienie
Kangal nie jest wymagający pod kątem żywienia. Psa tej rasy należy jednak zawsze karmić dietą dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb wynikających z jego wieku, stanu zdrowia, poziomu aktywności i warunków utrzymania. W żywieniu psów tej rasy stosować można zarówno gotowe karmy suche i mokre, jak i zbilansowane domowe posiłki uzupełnione najważniejszymi suplementami. Kangale utrzymywane przez cały rok na dworze powinny otrzymywać bardziej energetyczne pożywienie w okresie jesienno-zimowym.
Pielęgnacja
Pielęgnacja kangala jest stosunkowo prosta - psa tej rasy wystarczy regularnie szczotkować, używając do tego szczotki pudlówki lub furminatora. Kangal nie wymaga częstych kąpieli, jednak gdy bardzo się wybrudzi, można umyć go w hipoalergicznym szamponie dla psów. Po kapieli psa należy dokładnie osuszyć ręcznikiem. W ciepłe dni można pozwolić, by kangal dosechł samodzielnie na podwórku, jednak zimą i jesienią warto dosuszyć go suszarką nastawioną na chłodny powiew i wypuścić z domu dopiero, gdy będzie całkowicie suchy.
Akcesoria
Kangal to duży i silny pies, dlatego akcesoria spacerowe powinny być naprawdę solidne. Psa tej rasy należy wyprowadzać na spacery w obroży zaopatrzonej w mocną klamrę lub w szelkach typu guard. Zarówno tradycyjna smycz, jak i linka treningowa muszą być zakończone wytrzymałymi karabińczykami. Kangal żyjący w mieście powinien być zaopatrzony w dobrze dobrany, najlepiej metalowy kaganiec fizjologiczny.
Historia rasy kangal
Kangal należy do narodowych ras tureckich przeznaczonych do ochrony i pilnowania stad. Jest to pies w typie molosa górskiego, duży i mocny, lecz jednocześnie zadziwiająco zwinny i szybki. Nazwa rasy pochodzi od miasta Kangal w regionie Sivas znanego z hodowli tych psów.
Z wykopalisk wiadomo, że duże psy w typie molosa żyły na terenie dzisiejszej Turcji już ponad 6 tys. lat temu. Dotarły tu z Azji Środkowej wraz z wędrownymi plemionami. Na terenie dawnej Mezopotamii psy w typie mastifa wykorzystywano do polowań i wspierania żołnierzy podczas wojen.
Większość obszaru Turcji zajmuje Wyżyna Anatolijska – wznoszą się tam wyspowo pasma górskie. Teren jest skalisty, a roślinność uboga. Lata są gorące i suche, a zimy chłodne. To sprawiło, że tradycyjnym źródłem utrzymania było pasterstwo. Wielu ludzi prowadziło koczowniczy tryb życia, wędrując ze stadami owiec i kóz, których strzegły psy.
Aby ochronić czworonogi przed wilkami napadającymi na stada, obcinano im uszy i zakładano obroże z kolcami. Karmiono je resztkami, więc żeby przeżyć, musiały polować na drobne zwierzęta. Wszystko to kształtowało je w równym stopniu jak surowa selekcja prowadzona przez człowieka. Przeżywały najzdrowsze i najwytrzymalsze, a do hodowli używano tylko zwierząt, które sprawdziły się w swojej roli.
O dużych psach stróżujących wspomina XVII-wieczny turecki podróżnik Ewlija Czelebi w „Księdze podróży Ewliji Czelebiego”. Pasterze prezentowali je podczas parad janczarów, elitarnych sił zbrojnych Imperium Otomańskiego:
„Prowadzą wielkie psy, duże jak osły, agresywne jak lwy z afrykańskich brzegów, a nazywają je Karabaszami. Odziane są w bogate szaty, srebrne obroże i żelazne kolce sterczące na szyjach. Niektóre całe są w zbrojach. Zaatakują nie tylko wilki, które wtargną do stajni czy owczarni, ale nawet smoka, i wskoczą w ogień. Pasterze bardzo dbają o czystość rasy. Za krycie dadzą owcę, a za psa pasterskiego czystej rasy – pięćset owiec. Czworonogi te pochodzą od psa pasterskiego, który wszedł do jaskini, by dotrzymać towarzystwa Siedmiu Śpiącym”.
Mowa tu o siedmiu śpiących braciach z Efezu i Ketmirze, który według tradycji muzułmańskiej jako jedyny pies wejdzie do raju.
Kangal w Polsce
Do Polski pierwszy przedstawiciel rasy trafił w 2008 r. Dziś mieszka u nas około 10 dorosłych osobników. Jako pierwsza w Polsce hodowlę owczarków anatolijskich, a następnie kangali, rozpoczęła D.K. Bubu.
Wzorzec rasy kangal
Kangal – rasa nieuznana przez FCI, ale organizacja rejestruje je jako owczarki anatolijskie – grupa II FCI, sekcja 2.2, nr wzorca 331
- Kraj pochodzenia: Turcja
- Charakter: pies zrównoważony, pewny siebie, inteligentny, przywiązany do rodziny i zwierząt, którymi się opiekuje, ale niezależny, nieufny wobec obcych, o silnym instynkcie stróżowania
- Wielkość: psy 74-85 cm, suki 71-79 cm
- Waga: psy 50-70 kg, suki 40-60 kg
- Szata: krótka, prosta, z gęstym podszerstkiem; jej grubość różni się w zależności od klimatu; włos jest dłuższy i obfitszy na szyi, barkach i portkach
- Maść: płowa lub piaskowa w różnych odcieniach, zawsze z czarną maską i czarnymi uszami, dopuszczalne białe znaczenia na łapach i na piersi
- Długość życia: 13-14 lat
- Odporność na warunki atmosferyczne: bardzo odporny
- Koszty utrzymania: od 300 zł miesięcznie
- Cena psa z rodowodem: 5500-6500 zł
Ciekawostki o rasie kangal
Kangal cieszy się dużą popularnością w kraju pochodzenia, natomiast wszędzie indziej występuje rzadko. Nieco większą populację można spotkać w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.