11.09.2023
Nietrzymanie moczu u psa. Skąd się bierze i jak je leczyć?
Aleksandra Prochocka
Ten tekst przeczytasz w 6 minut
Nietrzymanie moczu u psa to mimowolne wyciekanie moczu z pęcherza. Przypadłość ta nie ma nic wspólnego z nauką czystości w domu czy znaczeniem terenu przez psa. Psiak, który popuszcza mocz, dokonuje tego bezwiednie, tracąc kontrolę nad pęcherzem.
fot. Shutterstock
- Czym jest nietrzymanie moczu u psa?
- Dlaczego pies popuszcza mocz?
- Pokastracyjne nietrzymanie moczu
- Jak leczyć nietrzymanie moczu u psa?
Popuszczanie moczu przez psa to problem, który dotyka wielu domowych czworonogów – zarówno dorosłych psów, jak i młodszych zwierzaków. Przypadłości tej towarzyszyć mogą takie objawy jak częste wylizywanie krocza, nagłe zrywanie się z posłania po drzemce i podenerwowanie. Nietrzymanie moczu przez psa może mieć różne przyczyny – od infekcji pęcherza moczowego, przez kamicę nerek, aż do poważnych problemów neurologicznych. Problem z mimowolnym oddawaniem moczu pojawić się może także u suk poddanych zabiegowi owariohisterektomii (kastracji polegającej na usunięciu jajników i macicy). Jak postawić właściwą diagnozę i na czym będzie polegać odpowiednia metoda leczenia w zależności od przyczyny nietrzymania moczu?
Czym jest nietrzymanie moczu u psa?
Nietrzymanie moczu to mimowolne opróżnianie całego pęcherza lub nieświadome oddawanie zaledwie kilku kropel, najczęściej podczas snu i odpoczynku. Niekontrolowane oddawanie moczu przez psa wynika z braku pełnej kontroli zwierzaka nad pęcherzem. Psiak traci zdolność do panowania nad mięśniami zwieracza cewki moczowej, co pozwala na niekontrolowane wypływanie moczu. Dotknięty tym problemem pies popuszcza mocz w przeróżnych sytuacjach – podczas snu, odpoczynku, a nawet intensywniejszego wysiłku – zdając sobie z tego sprawę dopiero w trakcie sikania. Takie posikiwanie nie jest więc winą zwierzaka, a jedynie objawem bardziej lub mniej poważnej dolegliwości, która może wymagać leczenia. Dlatego, jeśli pies popuści mocz, nie należy go karcić! Poniżej prezentujemy kilka powodów, dla których pies może popuszczać mocz.
Dlaczego pies popuszcza mocz? Najczęstsze przyczyny
Bezwiedne posikiwanie może mieć wiele przyczyn i nie zawsze musi być związane z poważną chorobą. W większości wypadków leczenie nietrzymania moczu u psa jest łatwe i szybkie. Jednak zdarzyć się może, że przypadłość ta będzie objawem poważnego problemu zdrowotnego. Dlatego nigdy nie wolno jej lekceważyć! Jakie są najczęstsze przyczyny nietrzymania moczu u psów?
- zapalenie pęcherza moczowego,
- choroby prostaty u samców,
- zaburzenia hormonalne u suk po kastracji,
- kamica moczowa,
- nowotwór pęcherza i cewki moczowej,
- niewydolność nerek,
- zespół Cushinga,
- następstwo urazu narządów wewnętrznych,
- nieprawidłowa budowa dróg moczowych,
- problemy behawioralne.
Niektóre z tych przyczyn mogą być poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia domowego czworonoga. Jednak nawet niewielkie nietrzymanie moczu wywołane lekkim zapaleniem pęcherza powoduje ogromny dyskomfort u zwierzaka – szczególnie jeśli nauczony jest czystości w domu. Psiak, który popuszcza mocz, będzie często wylizywał okolice krocza, a nawet będzie próbował czyścić zabrudzony moczem dywan czy podłogę.
Infekcje dróg moczowych
Najczęstszą przyczyną bezwiednego posikiwania jest infekcja i towarzyszący jej stan zapalny pęcherza. Sprawiają one ogromny ból czworonogowi, który nie jest w stanie utrzymać zaciśniętego zwieracza. Nieleczone infekcje dróg moczowych mogą prowadzić do poważnych powikłań! Na szczęście leczenie tej przypadłości zazwyczaj jest szybkie i skuteczne. Weterynarz zleca wykonanie badania moczu i na podstawie znajdujących się w nim bakterii zapisuje odpowiednie antybiotyki.
Zdarza się jednak czasem, że infekcja pęcherza wywołana jest obecnością kryształów i kamieni moczowych, przerostu prostaty u psów lub zapalenia pochwy u suk. W takiej sytuacji wymagać będzie dłuższego leczenia.
Choroby przewlekłe
Nietrzymanie moczu może być także jednym z objawów chorób, które powodują picie dużych ilości wody. Do tego typu chorób zalicza się:
Jeśli pies popuszcza mocz, a do tego jest osowiały, wiecznie głodny lub nagle odmawia jedzenia, należy jak najszybciej przebadać go pod kątem poważnych chorób przewlekłych. W celu postawienia diagnozy może być konieczne wykonanie badania krwi, moczu i USG jamy brzusznej.
Problemy neurologiczne
Problem z popuszczaniem moczu może mieć podłoże neurologiczne, Uszkodzenie kręgosłupa, dyskopatia czy spondyloza mogą spowodować zaburzenie przewodnictwa nerwowego i skutkować osłabieniem zwieraczy. Jeśli problemowi nietrzymania moczu towarzyszą takie objawy, jak niedowład kończyn, problemy ze wstawaniem czy niechęć do ruchu, warto skonsultować stan psa z ortopedą. Może okazać się, że psiak będzie potrzebował operacji lub dodatkowej suplementacji. Do zaburzeń neurologicznych powodujących nietrzymanie moczu należy także padaczka.
Wrodzone wady anatomiczne
Przyczyną popuszczania moczu może być wrodzone przemieszczenie moczowodów (ektopia). Objawy nietrzymania moczu występują wtedy już u szczeniąt, choć może być zauważone przez opiekuna dopiero po zakończonej nauce czystości. Jeśli młody pies nie trzyma moczu, niezbędne będzie wykonanie USG układu moczowego. Leczenie polega na przeprowadzeniu chirurgicznej korekty ujścia dróg moczowych.
Demencja
Wiele psów w starszym wieku cierpi na Canine Cognitive Disfunction, czyli psią demencję. W przebiegu tej choroby dochodzi do obumierania komórek nerwowych i znacznego spowolnienia funkcji umysłowych. Zwierzaki cierpiące na takie problemy mogą być zdezorientowane i często zaczynają załatwiać się w domu. Niestety demencji u psa seniora, podobnie jak u ludzi, nie da się wyleczyć.
Czym jest pokastracyjne nietrzymanie moczu?
Jaki związek ma sterylizacja suki z popuszczaniem moczu i kiedy ryzyko pokastracyjnego nietrzymania moczu (ang. USMI – urinary sphincter mechanism incompetence) będzie największe?
Przyczyny nietrzymania moczu u suk po kastracji
Usunięcie macicy z jajowodami sprawia, że cewka moczowa nieznacznie się skraca. Zmienia się też ułożenie szyjki pęcherza moczowego. Po zabiegu dochodzi także do spadku poziomu hormonów płciowych, których receptory znajdują się między innymi w niższych odcinkach dolnych dróg moczowych. To wszystko sprawia, że napięcie zwieracza cewki moczowej maleje, przez co nie daje on rady zatrzymać moczu, gdy ciśnienie na pęcherz wzrasta. Największy spadek napięcia zwieracza cewki moczowej notuje się po roku od zabiegu.
Kiedy może wystąpić pokastracyjne nietrzymanie moczu?
Popuszczanie moczu to problem dotykający 3-20% suk poddanych zabiegowi usunięcia macicy i jajników. Objawy, czyli mimowolne oddawanie moczu podczas snu, zaczynają występować w ciągu trzech lat od zabiegu. Większe prawdopodobieństwo tej dolegliwości zauważono u suk dużych ras, w szczególności u:
Ryzyko pokastracyjnego nietrzymania moczu wzrasta także u suk otyłych i poddanych zabiegowi kastracji przed ukończeniem trzeciego miesiąca życia.
Jak leczyć nietrzymanie moczu u psa?
Jeśli nasz psiak regularnie popuszcza mocz, powinniśmy udać się z nim do przychodni weterynaryjnej i dokładnie przebadać zwierzaka. Diagnostyka może uwzględniać badanie krwi, moczu i USG jamy brzusznej.
Część chorób wywołujących problemy z nietrzymaniem moczu można skutecznie wyleczyć. Na przykład zapalenie pęcherza wymagać będzie podawania antybiotyków, a leczenie kamieni moczowych najprawdopodobniej będzie obejmować zmianę diety zwierzaka. Niestety nie każdą przypadłość powodującą bezwiedne posikiwanie można wyleczyć. W takim wypadku koniecznie będzie zakładanie psu pieluchy. Przy jej stosowaniu trzeba pamiętać o wyjątkowej dbałości o higienę okolicy krocza zwierzaka – zaniedbania mogą prowadzić do stanów zapalnych i powstawania odparzeń.
Jak leczyć pokastracyjne nietrzymanie moczu?
Rozpoznanie pokastracyjnego nietrzymania moczu wymaga wykonania badań, których celem jest wykluczenie innych przyczyn posikiwania w domu i niekontrolowanego oddawania moczu. Przypadłość tę leczy się przede wszystkim farmakologicznie, podając suce fenylopropanoloaminę – lek stymulujący receptory w zwieraczu cewki moczowej i zwiększający jego napięcie. Takie leczenie przynosi pozytywne skutki w około 75% przypadków i zazwyczaj nie niesie ze sobą skutków ubocznych. Niestety musi być stosowane do końca życia zwierzaka.
Suce cierpiącej na pokastracyjne nietrzymanie moczu podawać można także hormony lub leki stosowane powszechnie jako antydepresanty. Takie leczenie może mieć jednak przeróżne skutki uboczne, przez co stosuje się je tylko wtedy, gdy terapia fenylopropanoloaminą jest nieskuteczna. W skrajnych przypadkach pokastracyjnego nietrzymania moczu, które nie poddaje się leczeniu farmakologicznemu, można wykonać kilka zabiegów chirurgicznych, które zmieniają położenie pęcherza lub napięcie ścian cewki moczowej.
Specjalista do spraw żywienia psów, zoopsycholog, wolontariusz w Schronisku na Paluchu. Absolwentka studiów magisterskich na Wydziale Nauk o Zwierzętach, SGGW.
Zobacz powiązane artykuły
19.11.2024
Jak wspierać zdrowie psa?
Ten tekst przeczytasz w 5 minut
Chcesz cieszyć się życiem ze zdrowym i sprawnym pupilem jak najdłużej? Nie warto zdawać się w tym przypadku na los... Twoja troska o ukochanego zwierzaka ma w tym przypadku ogromne znaczenie! Sprawdź z nami, co jest najważniejsze - jak dbać o zdrowie psa na co dzień?
undefined
18.10.2024
Negatywne skutki biegunki. Kiedy biegunka jest groźna dla psa?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Jakie konsekwencje dla zdrowia może mieć biegunka u psa? Sprawdź, kiedy biegunka będzie niebezpieczna dla czworonoga i jak możesz złagodzić jej negatywne skutki.
undefined
16.10.2024
Ludzkie choroby, na które chorują też psy
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Wbrew pozorom organizm psa jest bardzo podobny do naszego. Z tego względu typowe, ludzkie choroby można spotkać także u psów!
undefined