Choroby wątroby u psów – przyczyny i objawy chorej wątroby u psa

Wątroba to największy gruczoł w organizmie psa. Jest on ciągle narażony na działanie wielu toksyn, pasożytów i wirusów, może być również podatny na nowotwory i wady rozwojowe. Wątroba wykazuje wprawdzie imponujące zdolności regeneracyjne, jednak zbyt duże lub powtarzające się uszkodzenia mogą doprowadzić do zaburzenia jej funkcjonowania. Niestety choroby wątroby u psów często przez długi czas pozostają niezauważone. W efekcie diagnozowane są dopiero w zaawansowanym stadium. Z tego względu każdy opiekun psa wiedzieć, jak rozpoznać pierwsze objawy uszkodzenia wątroby u zwierzaka i jak zmniejszyć ryzyko problemów z wątrobą pupila.

Jakie funkcje pełni wątroba?

Wątroba to narząd wchodzący w skład układu pokarmowego. Jednak jego rola nie ogranicza się wyłącznie do udziału w trawieniu! Do funkcji wątroby należą:

• filtracja krwi – czyli oczyszczanie organizmu poprzez neutralizowanie toksyn, leków i szkodliwych produktów przemiany materii,
• metabolizowanie węglowodanów, aminokwasów i zużytych czerwonych krwinek, przekształcanie nadmiaru energii w tkankę tłuszczową,
• magazynowanie żelaza i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach,
• syntezowanie m.in. żółci niezbędnej do trawienia tłuszczu, czynników krzepnięcia krwi i niektórych białek osocza,
• regulowanie temperatury – to właśnie wątroba produkuje ciepło w organizmie.

Prawidłowo funkcjonująca wątroba psa jest więc niezwykle ważna dla całego organizmu. Niestety narząd ten narażony jest na wiele chorób, które poważnie odbiją się na zdrowiu psa.

Objawy chorej wątroby u psa

Problemy z wątrobą prowadzić będą do zaburzeń trawienia i wchłaniania składników odżywczych, a także upośledzonego metabolizmu zużytych czerwonych krwinek i postępującego zatrucia organizmu. Z tego względu do pierwszych objawów chorób wątroby u psów należą najczęściej:

• biegunki,
• wymioty,
• brak apetytu,
• utrata masy ciała,
• ogólne osłabienie organizmu,
• ciemniejszy kolor moczu.

Wczesne objawy chorób wątroby nie są więc specyficzne i mogą przypominać wiele innych schorzeń, co znacznie utrudnia rozpoznanie przyczyny problemów. Poważniejsze symptomy pojawiają się dopiero wtedy, gdy uszkodzeniu ulegnie znaczna część tego narządu. W przypadku zaawansowanych uszkodzeń w obrębie wątroby u zwierzaka dojść może do anemii oraz zatrucia organizmu bilirubiną i rozwoju żółtaczki.

Encefalopatia wątrobowa u psa

Osłabienie wątroby prowadzić może także do zatrucia amoniakiem, który zaczyna przenikać do mózgu czworonoga i uszkadzać komórki nerwowe. W takiej sytuacji u psa rozwinąć się może encefalopatia wątrobowa, która objawiać się będzie zaburzeniami neurologicznymi obejmującymi:

• zmiany w zachowaniu (pobudzenie lub otępienie),
• napady padaczkowe,
• problemy z poruszaniem się,
• senność,
• śpiączkę.

Objawy encefalopatii wątrobowej mogą ustąpić, gdy stężenie amoniaku w osoczu psa wróci do normalnego poziomu. Jednak długotrwałe oddziaływanie toksyn na układ nerwowy psa może prowadzić do nieodwracalnych zmian w mózgu czworonoga.

Najczęstsze choroby wątroby u psów – przyczyny i objawy

Chora wątroba u psa – leczenie

Problemów z wątrobą nigdy nie należy leczyć domowymi sposobami. Zwierzakowi nie należy również podawać żadnych leków bez wyraźnego zalecenia lekarza weterynarii. Znaczna część leków przeznaczonych dla ludzi wykazuje działanie hepatotoksyczne u psów, dlatego ich podawanie może jedynie zaostrzyć problem.

Jeśli pies wykazuje objawy mogące świadczyć o chorobie wątroby, należy jak najszybciej udać się z nim do lekarza weterynarii. Sposób leczenia chorej wątroby u psa zależny będzie od jej przyczyny i stopnia nasilenia objawów. Niezbędne jest więc wykonanie psu badań krwi z oznaczeniem parametrów wątrobowych, zbadanie poziomu bilirubiny i amoniaku oraz przeprowadzenie badania USG jamy brzusznej.

Przewlekłe choroby wątroby

Przewlekłe problemy z wątrobą rozwijają się zazwyczaj u psów powyżej 8 roku życia na skutek stopniowego uszkadzania wątroby przez różne czynniki. Podstawą leczenia we wczesnych stadiach choroby może być podawanie diety przeznaczonej dla psów z chorą wątrobą oraz suplementów o działaniu przeciwzapalnym. Opiekun musi uważnie obserwować zachowanie psa i regularnie kontrolować stan jego zdrowia w klinice.

Choroby wywołane czynnikami genetycznymi

Choroby wątroby o podłożu genetycznym mogą polegać na odkładaniu się w wątrobie psa miedzi lub enzymów (alfa 1-antytrypsyny). Występują najczęściej u takich ras, jak:

• bedlington terrier,
• west highland white terrier,
• cocker spaniel angielski,
• cocker spaniel amerykański,
• dalmatyńczyk,
• skye terrier.

W przypadku chorób genetycznych wyeliminowanie pierwotnej przyczyny dolegliwości nie jest możliwe, dlatego stosuje się leczenie objawowe polegające na podawaniu psu związków ułatwiających wydalanie miedzi z organizmu oraz diety o zmniejszonej zawartości tego składnika. Zaostrzenie choroby wymagać będzie natomiast podawania psu kroplówek z elektrolitami i glukozy, a często także leków sterydowych.

Ostre choroby wątroby

Ostra niewydolność wątroby i ostre zapalenie wątroby to problemy wywołane silnym zatruciem lub będące skutkiem zaostrzenia się przewlekłych chorób wątroby. Dlatego ich leczenie polegać będzie przede wszystkim na wyeliminowaniu ich przyczyny oraz zahamowania postępującego uszkodzenia narządu. Niezbędne może być:

• zaprzestanie podawania psu leków stosowanych przy niektórych chorobach lub zmniejszenie ich dawki,
• zneutralizowanie toksyny spożytej przez psa,
• podawanie psu antybiotyków lub środków przeciwpasożytniczych.

Ostre choroby wątroby mogą prowadzić do zwłóknień i marskości tego narządu, dlatego niezwykle ważne jest szybkie podjęcie leczenia.

Zespolenie wrotno-oboczne

Wrodzone lub nabyte patologie w obrębie układu krążenia w wątrobie wymagać mogą przeprowadzenia operacji chirurgicznej przywracających prawidłowy przepływ krwi. Jednak u psów starszych i osłabionych stosuje się zazwyczaj leczenie objawowe polegające na podawaniu specjalistycznej diety i leków.

Zakaźne zapalenie wątroby (choroba Rubartha)

Wywoływane przez adenowirus psów typ 1 CAV-1 zakaźne zapalenie wątroby wymaga intensywnego leczenia objawowego. Psu podaje się zazwyczaj kroplówki, antybiotyki o szerokim spektrum działania, glikokortykosterydów lub niesterydowych leków przeciwzapalnych. Najlepszym sposobem na uchronienie psa przed tą potencjalnie śmiertelną chorobą wirusową jest szczepienie profilaktyczne.

Rokowania u psów z chorą wątrobą

Łagodne problemy z wątrobą zazwyczaj można dość szybko wyleczyć ze względu na duże zdolności regeneracyjne tego narządu – szczególnie jeśli u zwierzaka nie doszło do rozwoju encefalopatii wątrobowej. Natomiast w przypadku marskości wątroby u psa rokowania są bardzo ostrożne.

Czym karmić psa z chorą wątrobą?

Dieta dla psa z chorą wątrobą musi być zawsze dobierana indywidualnie na podstawie stopnia zaawansowania i przyczyny choroby. W przypadku wystąpienia u psa encefalopatii wątrobowej zalecane jest stosowanie diety o obniżonej zawartości białka, natomiast stany zapalne wywołane zaburzeniami metabolizmu miedzi wymagać będą diety o obniżonej zawartości tego składnika. Gdy doszło do uszkodzenia wątroby, warto podawać psu także przeciwutleniacze – witaminę E, wyciąg z ostropestu oraz kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6.

Niektóre psy z zaawansowaną chorobą wątroby mogą odmawiać jedzenia, co będzie uniemożliwiać ich powrót do zdrowia i prowadzić do dalszego wyniszczenia organizmu. W takim przypadku należy zapewnić psu wyjątkowo smakowitą dietę bazującą na karmie mokrej lub jedzeniu przygotowywanym w domu.

Gotowanie psu z chorą wątrobą to jedynie tymczasowe rozwiązanie, które może być stosowane wyłącznie pod nadzorem lekarza weterynarii. Trzeba bowiem pamiętać, że niezależnie od choroby dieta musi dostarczać czworonogowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Prawidłowe zbilansowanie diety domowej nie jest łatwe, dlatego zaleca się stosowanie weterynaryjnych karm dla psów z chorą wątrobą. Zawierają one odpowiednie dawki białka, tłuszczu, witamin i minerałów, dzięki czemu mogą być przez dłuższy czas stosowane w żywieniu zwierząt chorych.