06.01.2024
Mądrzejsze psy myślą bardziej jak ludzie – udowodnili węgierscy badacze
Dorota Jastrzębowska
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Mądrzejsze psy – czyli jakie? Kryteria mogą być różne. Przed laty Stanley Coren określił inteligencję użytkową różnych ras. Teraz węgierscy naukowcy zbadali, jak czworonogi reagują na wskazywany im w oddali przedmiot. Ich reakcja świadczy o tym, jak rozumują. Do jakich wniosków doszli badacze?
fot. Shutterstock
Mądrzejsze psy czy dzieci?
Pewnie nieraz widziałeś to na własne oczy podczas zabawy ze swoim psem. Wskazałeś mu na przykład, gdzie leży porzucona piłka, lecz on nie zwrócił na nią uwagi, choć być może pobiegł kawałek w tę stronę. Potwierdzają to badania. Jeżeli wskażesz psu jakiś obiekt, on zinterpretuje twój gest jako wskazanie kierunku i przeważnie nie zainteresuje się samym obiektem. Tymczasem małe dziecko w takiej samej sytuacji zareaguje całkiem inaczej: prawdopodobnie skupi się na samym przedmiocie. Co więcej, dzieci już na bardzo wczesnym etapie rozwoju interpretują taki gest jako wskazanie konkretnego obiektu.
Innymi słowy, niezależnie od intencji osoby, która wskazuje obiekt, znaczenie tego sygnału w przypadku dzieci i psów jest inne – zauważył jeden z autorów badania Ivaylo Iotchev.
Dlaczego psy interpretują ten gest w taki sposób? Naukowcy z Uniwersytetu Eötvös Loránd na Węgrzech chcieli zbadać, czy reakcja psów na pokazywany obiekt wynika z ich możliwości fizycznych, czy zdolności poznawczych, a może z kombinacji obu tych czynników?
Które rasy badano?
Opisaną reakcję psów na pokazywany obiekt obserwowano wcześniej podczas różnych testów behawioralnych, począwszy od prostego uczenia się skojarzeniowego po naśladownictwo, ale nigdy dotąd to zjawisko nie było badane specjalnie. W badaniu uczestniczyły 82 psy. Najwięcej wśród nich było border collie, wyżłów węgierskich i whippetów. Każde zwierzę wprowadzono do małego, pustego pomieszczenia w obecności jego właściciela i jednego z eksperymentatorów. Eksperymentator stał w odległości trzech metrów od psa i jego opiekuna. Przez pewien czas pokazywano psom różne plastikowe talerze, aby nauczyć je kojarzenia obecności lub braku talerza albo jego położenia przestrzennego z obecnością, lub brakiem pożywienia. Następnie przetestowano czworonogi, wykonując serię zadań.
Które zadanie było najtrudniejsze?
W ramach wykonywania zadań psy uczyły się rozpoznawania, gdzie leży smakołyk. Podczas pierwszego zadania znajdował się on zawsze na talerzu po lewej lub po prawej stronie. Aby to przyswoić, czworonogi wykonywały do 50 prób. W ramach innego zadania stawiano na środku pomieszczenia talerze: biały okrągły i czarny kwadratowy. Psy dostawały jedzenie na jednym z nich. W zadaniu chodziło o to, aby każdy pies dobiegł szybko do właściwego talerza. Gdy zwierzaki opanowały już te dwa zadania, przydzielono im trzecie – bardziej skomplikowane. Odwrócono w nim kierunek lub zamieniono talerz. Jeżeli smakołyk był do tej pory umieszczany po prawej stronie, teraz pies mógł go znaleźć po lewej stronie. A jeśli wcześniej znajdował się na białym okrągłym talerzu, tym razem czekał na czarnym kwadratowym.
Naukowcy odkryli, że psy uczyły się szybciej, gdy musiały wybrać kierunek – czy smakołyk znajduje się po prawej, czy po lewej stronie. Trudniej było im natomiast zorientować się, czy przysmak jest na czarnym kwadratowym talerzu, czy na białym okrągłym.
Mądrzejsze psy zwracają uwagę i na kierunek, i na obiekt
Badacze chcieli się dowiedzieć, czy zachowanie psów wynika z ich ograniczeń wzrokowych, czy możliwości poznawczych. Zdolności wzrokowe psów są różne u różnych ras, ze względu na rozmaitą długość kuf i związane z tym położenie oczu, co wpływa między innymi na ostrość wzroku. Najogólniej rzecz ujmując, psy o krótkich pyskach (rasy brachycefaliczne) widzą podobnie do nas. Naukowcy musieli zatem uwzględnić ten czynnik u badanych ras.
Ostatecznie doszli oni do wniosku, że reakcja psów na pokazany obiekt wynika z połączenia dwóch czynników. Pierwszy z nich to sposób, w jaki psy widzą. Drugi czynnik natomiast to sposób rozumowania. Okazało się, że inteligentniejsze rasy psów wydają się zainteresowane zarówno samym obiektem, jak i jego lokalizacją. Wynika z tego, że przetwarzanie informacji przez mądrzejsze psy bardziej przypomina przetwarzanie informacji przez ludzi, i nawet ograniczenia wzrokowe nie są w stanie im w tym przeszkodzić.
Czy dotyczy to wszystkich psów?
Jak w wypadku każdego badania, jest kilka zastrzeżeń. Przede wszystkim jego autorzy przyznają, że ich próba składała się wyłącznie z psów z Węgier, będących zwierzętami domowymi. W związku z tym nie można uogólniać wyników badania na przykład na bezdomne psy lub psy z innych regionów geograficznych i kultur. Mimo to badacze są dumni z wyników.
Przetestowaliśmy pamięć psów, ich uwagę i wytrwałość – stwierdziła jedna z badaczek Eniko Kubinyi. – Odkryliśmy, że psy o lepszych zdolnościach poznawczych w trudniejszym zadaniu dotyczącym odchylenia przestrzennego łączyły informacje z obiektami równie łatwo, jak z miejscami.
Źródło: https://arstechnica.com
Miłośniczka psów, szczególnie terierów. Obecnie opiekunka przygarniętej yoreczki Adelki, wolontariuszka opiekująca się kotami wolno żyjącymi w warszawskiej dzielnicy Ochota, była redaktor prowadząca czasopismo „Mój Pies i Kot".
Zobacz powiązane artykuły
27.09.2024
Czy pies wie, że dziś wtorek? Głupie pytania – mądre odpowiedzi!
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Między lekturą jednego a drugiego poradnika przychodzą nam czasem do głowy pytania, na które trudno znaleźć w nich odpowiedzi – a my spróbowaliśmy ich poszukać!
undefined
10.09.2024
Psie ziewanie prawdę ci powie! Co pies nam mówi, gdy ziewa?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Kiedy ziewa człowiek, śmiało możemy założyć, że jest on zmęczony lub znudzony. Z psami jest jednak trochę inaczej. Co jeszcze może oznaczać psie ziewanie?
undefined
05.09.2024
Jak powinniśmy mówić do psa? Co najlepiej działa na twojego pupila?
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Głos niski, normalny czy mówienie jak do dziecka? Naukowcy sprawdzili, jak najlepiej mówić do psa, by z uwagą nas słuchał!
undefined