Szczepienia psa – co warto wiedzieć o kalendarzu szczepień szczeniaka?

Jak głosi stare porzekadło, „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Szczepienia (zarówno zwierząt, jak i ludzi) to temat kontrowersyjny – mają one i zwolenników, i przeciwników. Jednak każdy opiekun psa chciałby cieszyć się towarzystwem swojego zwierzaka jak najdłużej. Rozpieszczamy nasze czworonogi – napełniamy im miski karmą najlepszej jakości, wydajemy połowę wypłaty na zabawki, wychodzimy regularnie na atrakcyjne spacery… A czy dbamy też o zdrowie psa i pamiętamy o regularnych wizytach u weterynarza? Sprawdź, które szczepienia psa przeciwko chorobom są obowiązkowe i jak często należy podawać zwierzakowi dawki przypominające!

Obowiązkowe szczepienie przeciwko wściekliźnie

W Polsce do obowiązkowych szczepień psa zaliczane jest tylko szczepienie przeciw wściekliźnie. W przypadku szczeniąt pierwsze szczepienie chroniące przed zachorowaniem na tę śmiertelną chorobę musi być przeprowadzone w wieku około 3. miesiąca życia. Kolejne dawki szczepionki muszą być podawane każdemu psu co roku.

Jeśli opiekun nie będzie tego przestrzegać, zgodnie z art. 85., ustępu 1 Ustawy o Ochronie Zdrowia Zwierząt oraz Zwalczaniu Chorób Zakaźnych Zwierząt grozi mu kara grzywny. Warto wiedzieć, że w różnych krajach różnie wyglądają przepisy odnośnie do wścieklizny. W Szwecji taka obowiązkowa szczepionka jest ważna przez 3 lata. Nie ma tam jednak tylu przypadków zachorowań, ile jest w Polsce w ostatnich latach.

Dlaczego szczepienia dodatkowe są tak ważne?

Szczepienia psa są tak samo ważne, jak szczepienia u ludzi. Mimo to wielu opiekunów zaniedbuje ten sposób profilaktyki zdrowia swoich pupili. I chociaż zgodnie z prawem obowiązkowe jest tylko jedno szczepienie – przeciwko wściekliźnie – to warto również zaszczepić psa przed innymi groźnymi chorobami zakaźnymi, które w konsekwencji mogą doprowadzić nawet do śmierci psa. Do tej grupy szczepień – tzw. zasadniczych czy też podstawowych – zaliczane są szczepienia przeciwko wyżej wymienionej wściekliźnie, a także:

• parwowirozie,
• nosówce,
• chorobie Rubartha (zakaźne zapalenie wątroby).

Pozostałe to szczepienia dodatkowe, czyli takie, które można wykonać dla zdrowia zwierzaka, ale nie są bezwzględnie wskazane.

Jeśli chodzi o dodatkowe szczepienia psa, wiele zależy od tego, co doradzi lekarz weterynarii. Bierze on bowiem pod uwagę tryb życia czworonoga, a ten – jak wiadomo – bardzo może się różnić. Innej ochrony będzie wymagało zwierzę, które jest typowym psem kanapowym, a innej pies myśliwski, taki, który dużo czasu spędza w lesie lub lubi pływać. Temu drugiemu weterynarz zaleci prawdopodobnie szczepienie przeciwko leptospirozie. Wielbicielowi drzemek na kanapie, mieszkającemu w centrum miasta – raczej nie.

Jeśli natomiast dany pies przebywa w dużym skupisku pobratymców, na przykład w schronisku, często pojawia się na wystawach lub mieszka w dużej hodowli, lekarz zaleci szczepienia przeciwko herpeswirozie lub dermatofitozie. W takich miejscach jest bowiem bardziej narażony na kontakt z chorymi zwierzętami, przez które może zakazić się takimi chorobami.

Kalendarz szczepień szczeniaka

Wszystkie szczenięta powinny przejść przez podstawowy cykl szczepień podstawowych i dodatkowych. Pierwsze szczepienie zasadnicze przeprowadza się między 5. a 6. tygodniem życia psa i jest to zabezpieczenie przed takimi chorobami jak nosówka i parwowiroza. Szczepienie to ma przełamać odporność matczyną (czyli taką, którą szczenię otrzymuje od suki wraz z siarą).

Według Światowego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt (WSAVA) szczepienia powinny być powtarzane co 2-4 tygodnie aż do wieku 16 tygodni. Dlatego zazwyczaj po trzytygodniowej przerwie, czyli między 8. a 9. tygodniem życia malucha, podaje się mu kolejne szczepienia. Szczepienia standardowe w tym momencie życia to nosówka, parwowiroza i choroba Rubartha. Ewentualnie w grę wchodzi też leptospiroza, jeśli tak zdecyduje lekarz.

Ostatnie szczepienie powinno przypaść na okres między 12. a 13. tygodniem życia (nosówka, parwowiroza, choroba Rubartha, zapalenie górnych dróg oddechowych wywoływane m.in. wirusem parainfluenzy i adenowirusem, czyli tzw. kaszel kenelowy). Również przy tym trzecim szczepieniu można psa doszczepić – ewentualnie – na leptospirozę. Obowiązkowa wścieklizna dochodzi dopiero na końcu – między 12. a 16. tygodniem życia szczenię musi zostać koniecznie zaszczepione przeciwko wściekliźnie.

Zdarza się, że lekarz weterynarii może zalecić dodatkowe szczepienie w 16. tygodniu życia szczeniaka. Piesek otrzyma wówczas szczepienie na te same choroby, co gdy był na szczepieniu w 12.-13. tygodniu życia. Będzie to tzw. szczepionka pięcioskładnikowa lub skojarzona (nosówka, parwowiroza, choroba Rubartha, wirus parainfluenzy i adenowirus). Są to jednak dość rzadkie sytuacje – lekarz zaleci szczepienie na przykład wtedy, gdy pies mieszka w dużej grupie psów w różnym wieku, od których mógłby zarazić się chorobami zakaźnymi.

Warto pamiętać, że po szczepieniu maluch ma osłabioną odporność. Dlatego większość lekarzy weterynarii zaleca, by z pierwszym spacerem wstrzymać się przez cały cykl szczepień, aż miną 2 tygodnie od ostatniego szczepienia szczeniaka.

Jak często powtarzać szczepienia psa?

Gdy podstawowy cykl szczepień szczeniaka mamy już za sobą – a raczej nasz pupil je ma – pojawia się pytanie, co dalej. Kiedy ponownie pojawić się u weterynarza, aby zaszczepić psa? Niektórzy opiekunowie sądzą, że po tych „dziecięcych” szczepieniach przeciwko kilku chorobom nie trzeba ich już wcale powtarzać. To błąd! Dopóki pies nie ukończy 3. roku życia, należy szczepić go co roku, a później powtarzać szczepienia co 2-3 lata. Ostatecznie to jednak lekarz weterynarii decyduje, kiedy podać szczepienia przypominające – wszystko zależy bowiem od trybu życia psa.

Wyjątek stanowią szczepienia:

• przeciwko leptospirozie, które powtarza się co roku przez całe życie psa (o ile tak zaleci lekarz),
• przeciwko wściekliźnie, które obowiązkowo trzeba powielać co 12 miesięcy.

Kalendarz szczepień psa dorosłego

Szczepienia profilaktyczne obejmują również psa dorosłego. Jeśli planujemy wystawiać naszego pupila na wystawie czy też oddać go do hotelu dla zwierząt, możemy dodatkowo zaszczepić psa szczepionką donosową na Bordatellę bronchisepticę, patogen wywołujący kaszel kennelowy. Szczepionka ta działa już po 72 godzinach od aplikacji. O co chodzi, skoro nasz pies był już na kaszel kennelowy szczepiony?

Tzw. kaszel kennelowy, czyli w rzeczywistości zapalenie górnych dróg oddechowych, to choroba bakteryjno-wirusowa. Wywołują ją:

• adenowirus typu 2 (CAV-2),
• wirus parainfluenzy typu 2 (CPIV),
• bakterie Bordetella bronchiseptica.

Szczepienia standardowe zabezpieczają więc częściowo przed tą chorobą, ale nie przed wszystkimi wywołującymi ją czynnikami. Szczepionka donosowa działa przeciwko Bordatelli bronchiseptice (pałeczce oskrzelowej) i wirusowi parainfluenzy. To dwa najczęściej występujące czynniki etiologiczne kaszlu kennelowego.

Szczepienia psa dorosłego (przypominające)

Oto podstawowe zasady podawania szczepień przypominających dorosłym psom.

O czym należy pamiętać przed szczepieniem psa?

Przed zaszczepieniem psa lekarz weterynarii wykonuje badanie kliniczne – ocenia stan zdrowia zwierzęcia, a z opiekunem czworonoga przeprowadza krótki wywiad, aby dowiedzieć się, jaki tryb życia prowadzi jego pupil. Dzięki temu weterynarz jest w stanie odpowiednio dobrać szczepienia dodatkowe. Pies, który przychodzi na szczepienie, musi być zdrowy, a także odrobaczony – przynajmniej 7 dni przed podaniem szczepienia i nie dłużej niż 3 miesiące.

Ile kosztuje szczepienie psa?

Cena szczepień psa w zależności od rodzaju szczepionki może wynosić od 30 do 85 zł. Poniższe ceny są orientacyjne i mogą się różnić w zależności od regionu kraju. Dlatego przed zaszczepieniem psa warto zapytać lekarza weterynarii o koszt szczepionki.

• pierwsza szczepionka dla szczeniąt (na nosówkę i parwowirozę) – 40-55 zł
• szczepionka pięcioskładnikowa (na nosówkę, parwowirozę, chorobę Rubartha, wirus parainfluenzy i adenowirus) – 60-85 zł
• szczepionka siedmioskładnikowa, tzw. combo (na nosówkę, parwowirozę, chorobę Rubartha, wirus parainfluenzy, adenowirus, leptospirozę i wściekliznę) – ok. 100 zł
• szczepionka przeciwko wściekliźnie – ok. 30 zł
• szczepionka przeciwko leptospirozie – ok. 40 zł

Jeśli chodzi o szczepionkę siedmioskładnikową (tzw. combo), nie poleca się jej małym psom, takim jak np. york. Ich kilkukilogramowe organizmy mogą sobie nie poradzić z taką ilością antygenów naraz. Przed zaszczepieniem swojego pupila zawsze skonsultuj się z lekarzem weterynarii i powiedz o swoich wszystkich wątpliwościach. Upewnij się, że taka łączona szczepionka będzie dla twojego psa odpowiednia.

Szczepienia ochronne przed wyjazdem z psem

Planując z psem podróż do innego kraju, musimy pamiętać o aktualnych szczepieniach. Niezależnie od tego, dokąd się udajemy, obowiązkiem opiekuna jest zaszczepienie psa przeciwko wściekliźnie. Jeśli chodzi o inne choroby zakaźne, warto porozmawiać z lekarzem weterynarii, by ustalić, na co nasz pupil może być narażony w danym państwie. Należy też dowiedzieć się, jakie szczepienia dla psa są obowiązkowe w kraju, do którego się udajemy. Niektóre kraje wymagają od właścicieli psów na przykład oznaczenia przeciwciał po zaszczepieniu psa na wściekliznę.

Konsultacja: lek. wet. Dorota Cibor

Autorzy: Magdalena Olesińska, Aleksandra Więcławska