OWCZAREK SZKOCKI DŁUGOWŁOSY (COLLIE)

Charakter rasy owczarek szkocki długowłosy

Owczarki długowłose i krótkowłose mają taką samą budowę ciała, różnią się jedynie rodzajem szaty. Mają także podobny charakter, chociaż collie krótkowłose są na ogół silniejsze psychicznie i bardziej pewne siebie. Z uwagi na mniej efektowny wygląd były bowiem częściej wybierane do pracy, podczas gdy ich długowłosi kuzyni stali się bywalcami wystaw i psami do towarzystwa.

Collie są spokojne, wrażliwe, o umiarkowanym temperamencie. Wierne, łagodne i oddane rodzinie, najchętniej przebywają w pobliżu swojego pana. Lubią dzieci i obchodzą się z nimi delikatnie. Na ogół odważne i pewne siebie, są powściągliwe wobec obcych, co czyni z nich dobrych stróżów.

Poprawnie układają się ich stosunki z psami i innymi zwierzętami. Choć są dosyć aktywne i lubią przestrzeń, przystosują się do życia w mieście, jeśli tylko będą miały jakieś zajęcie i codzienną porcję ruchu.

Umiejętności

Pierwotnym zadaniem collie była praca przy zaganianiu owiec. Gdy zmalało zapotrzebowanie na psy pasterskie, znalazły zatrudnienie w innych dziedzinach. W czasie I wojny światowej były np. wykorzystywane w armii angielskiej jako psy łącznikowe.

Chociaż obecnie to przede wszystkim towarzysze rodziny, sprawdzą się także w roli przewodników niewidomych, pomocników osób niepełnosprawnych i w dogoterapii, dobrze poradzą sobie też jako psy lawinowe. Nadają się do uprawiania psich sportów (np. agility, obedience). Podołają nawet szkoleniu obronnemu (IPO) pod warunkiem, że będzie ono miało sportowy charakter (z racji silniejszego charakteru lepiej sprawdzą się tu osobniki krótkowłose).

Szkolenie i wychowanie

Collie wyróżniają się dużą inteligencją i podatnością na szkolenie. Mają dobrą pamięć, komendy przyswajają trwale, nie są jednak ślepo posłuszne. Nie lubią monotonnych ćwiczeń i ostrego traktowania. Chętnie współpracują z właścicielem, jeśli ten postępuje z nim delikatnie, lecz stanowczo.

Szczenięta wymagają socjalizacji z ludźmi i psami, muszą być też przyzwyczajane do różnych sytuacji. Pozostawione samym sobie i izolowane od świata mogą wyrosnąć na tchórzliwe osobniki.

Dla kogo ta rasa

Odpowiednim właścicielem dla owczarka szkockiego jest spokojna, zrównoważona osoba, lubiąca pracę z czworonogiem i prowadząca aktywny tryb życia. Pies tej rasy doskonale sprawdzi się również w rodzinach z dziećmi.

Wady i zalety rasy owczarek szkocki długowłosy

Owczarek szkocki długowłosy collie – jaki jest? Poznaj jego wady i zalety!

Wady

• wrażliwy, wymaga delikatnego podejścia
• w rasie dosyć często zdarza się lękliwość
• szata wymaga regularnego szczotkowania
• obficie linieje

Zalety

• łagodny wobec ludzi i zwierząt
• nie wymaga bardzo dużo ruchu i zajęcia
• bardzo przywiązany do rodziny
• z jego wychowaniem poradzi sobie nawet początkujący właściciel

Zdrowie rasy owczarek szkocki długowłosy

Owczarki szkockie mogą być obciążone dysplazją stawów biodrowych. Zdarzają się również schorzenia genetyczne oczu: anomalia oka collie (tzw. CEA), polegająca na niedorozwoju naczyniówki i PRA, czyli postępujący zanik siatkówki.

Collie wykazują także nadwrażliwość na leki, np. ivomec (jest dla nich śmiertelnym zagrożeniem), niektóre antybiotyki oraz narkozę, spowodowaną mutacją w genie MDR1. Należy również systematycznie kontrolować zęby i usuwać odkładający się kamień.

Żywienie

Psy rasy owczarek szkocki długowłosy (collie) nie są wybredne. Mogą dostawać zarówno karmy gotowe suche lub mokre, jak i posiłki gotowane lub BARF. Trzeba jednak pamiętać, by jedzenie przygotowywane w domu było odpowiednio suplmenetowane preparatami mineralno-witaminowymi.

Dzienną porcję karmy dla owczarka szkockiego collie najlepiej podzielić na dwa posiłki, a po jedzeniu zapewnić psu minimum 30 minut odpoczynku- dzięki temu zminimalizujemy ryzyko potencjalnie śmiertelnego skrętu żołądka.

Pielęgnacja

Psy rasy owczarek szkocki długowłosy charakteryzują się wyjątkowo bujną okrywą włosową, Na szczęście utrzymanie jej w dobrej kondycji nie wymaga zbyt dużo wysiłku. Owczarka collie należy regularnie czesać przy użyciu włosianej szczotki sięgającej aż do skóry psa. Nie należy robić tego zbyt często, a jedynie w momencie, gdy jest to naprawdę konieczne, czyli sierść psa zabrudzi się lub zacznie plątać i filcować – zazwyczaj robi się to co 2 tygodnie.

Przed wystawą collie wymaga dokładnego wyczesania sierści (w razie potrzeby także kąpieli) i wyrównania włosów na łapach i przy uszach.

Akcesoria

Psa rasy owczarek szkocki długowłosy (collie) należy wyprowadzać na spacery w szerokiej, dobrze dopasowanej obroży lub w wygodnych szelkach typu guard. Smycz powinna być tradycyjna, zaopatrzona w solidne karabińczyki i nie krótsza, niż 3 metry. Opiekując się owczarkiem szkockim powinniśmy zaopatrzyć się także w długą linkę treningową, która zapewni psu swobodę i bezpieczeństwo podczas długich spacerów.

Posłanie dla owczarka collie powinno być na tyle duże, by psiak mógł się na nim swobodnie wyciągnąć. Do pielęgnacji sierści przyda się włosiana szczotka o długich włóknach oraz grzebień do rozplątywania kołtunów.

Historia rasy owczarek szkocki długowłosy

Przodkowie owczarka szkockiego collie to prawdopodobnie starożytne psy pasterskie, które dotarły na Wyspy Brytyjskie z Rzymianami. Ponieważ były one słabo przystosowane do tamtejszego klimatu, szkoccy pasterze kojarzyli je z przywiezionymi nieco później większymi czworonogami, o mocnej budowie i krótkiej nieprzemakalnej szacie. Z czasem wprowadzono także domieszkę krwi psów z Afryki Północnej, dzięki czemu wyhodowano zwierzęta spokojniejsze, bardziej podatne na szkolenie.

Słowo „collie” może pochodzić od anglosaksońskiego „col” – czarny i odnosić się do pierwotnego koloru sierści tych czworonogów, albo od słowa „colley” oznaczającego owcę o czarnej maści.

Pierwsze przekazy na temat tych owczarków pochodzą z XVI w. Swój ówczesny wizerunek psy zawdzięczały w znacznej mierze pasterzom, którzy przyczynili się do ustalenia nie tylko eksterieru, ale także cech psychicznych. Owczarek szkocki collie występuje w dwóch odmianach: popularnej długowłosej (rough collie) i mniej znanej krótkowłosej (smooth collie).

Zdaniem niektórych kynologów, współczesny wygląd collie długowłosego uzyskano dzięki krzyżowaniu z seterem irlandzkim i szkockim oraz chartem rosyjskim borzojem. Natomiast krótkowłosa odmiana wywodzi się od czworonogów z dłuższą szatą i powstała prawdopodobnie dzięki selekcji. Wielką miłośniczką rasy była królowa Wiktoria, która w swojej psiarni miała zarówno długo-, jak i krótkowłose psy.

Owczarki szkockie collie pokazano po raz pierwszy na wystawie w Birmingham w 1860 r. 10 lat później na wystawie w Crystal Palace krótkowłose psy wystąpiły już w oddzielnej klasie. W 1871 r. pojawił się długowłosy pies Old Cockie, o niespotykanym wcześniej śniadym umaszczeniu, a w 1873 r. urodził się Scot, pierwszy collie marmurkowy (blue-merle).

Wielkim sukcesem odmiany krótkowłosej było zdobycie tytułu najlepszego collie przez BABETTE of Moreton na wystawie klubowej w 1902 r.; wyczyn ten powtórzył cztery lata później pies Ormskirk VENICE.

Owczarek szkocki długowłosy collie w Polsce

Pierwsze psy rasy owczarek szkocki długowłosy (collie) pojawiły się w Polsce w 1924 roku. Po wojnie, za sprawą filmu „Lassie, wróć”, owczarki collie cieszyły się ogromną popularnością, Obecnie w Polsce istnieje kilka hodowli tej rasy, choć nie jest ona zbyt często spotykana.

Wzorzec rasy owczarek szkocki długowłosy

Owczarek szkocki długowłosy – grupa I FCI, sekcja 1, nr wzorca 156

• Kraj pochodzenia: Wielka Brytania
• Charakter: pies o umiarkowanym temperamencie, spokojny, łagodny i oddany rodzinie, powściągliwy wobec obcych, dobry stróż; odmiana krótkowłosa jest silniejsza psychicznie
• Wielkość: wysokość psów 56-61 cm w kłębie, suk 51-56 cm w kłębie
• Waga: pies 20-28 kg, suka 17-26 kg
• Szata: występuje w dwóch odmianach: długowłosa – włos okrywowy prosty i twardy, podszerstek miękki i bardzo gęsty; obfita grzywa i kryza na szyi, na przednich kończynach frędzle, na tylnych obfite portki i mocno owłosiony ogon; odmiana krótkowłosa – włos krótki i przylegający, dosyć szorstki w dotyku, podszerstek bardzo gęsty
• Maść: śniada w odcieniach od złotego do mahoniowego, tricolor – czarna z intensywnym podpalaniem na kończynach i głowie oraz niebiesko marmurkowa, czyli blue merle (kolor jasnopopielaty nakrapiany czernią) z podpalaniem; we wszystkich rodzajach umaszczenia występują białe, tzw. irlandzkie znaczenia na kołnierzu, kończynach, końcu ogona, głowie i grzbiecie nosa.
• Długość życia: 12-14 lat
• Odporność na warunki atmosferyczne: odporny
• Koszty utrzymania: od 200 zł miesięcznie
• Cena psa z rodowodem: 2000-5000 zł

Ciekawostki o rasie owczarek szkocki długowłosy

Rasa ta często nazywana jest przez laików „lassie”, ponieważ wiele osób kojarzy imię suczki ze słynnej powieści Erica Knighta jako nazwę rasy, a nie imię czworonożnej bohaterki.

Wśród uznawanych przez FCI i ZKwP ras psów znajduje się owczarek szetlandzki – rasa psa łudząco podobna do owczarka collie, obdarzona tymi samymi proporcjami i rodzajem sierści, ale… miniaturowa!

Co ciekawe, w amerykańskim filmie fabularnym „Lassie, wróć” z 1943 roku w tej roli wystąpił psi aktor Pal, który w odróżnieniu od granej przez siebie postaci nie był suczką. W kolejnych ekranizacjach, w tym np. w serialu rozgrywającym się w czasach bardziej współczesnych, grali jego potomkowie, również płci męskiej.