CIRNECO DELL’ETNA

Charakter rasy cirneco dell'Etna

Cirneco przypomina z wyglądu miniaturowego psa faraona czy podenco z Ibizy. Nie ma w tym nic dziwnego, gdyż cały basen Morza Śródziemnego zamieszkują podobne w typie pierwotne charty o stojących uszach. Niewielkie rozmiary sycylijskich cirneco mogą być efektem adaptacji do trudnych warunków panujących na wyspie.

W cirneco drzemie wiele sprzeczności: jest spokojny i delikatny, bywa jednak uparty, niezależny i nieco nerwowy. Ma silny instynkt myśliwski, większość żywych stworzeń traktuje jako łup, ale potrafi żyć w zgodzie z kotami. Polując, kieruje się głównie wzrokiem, lecz – co odróżnia go od innych chartów – posługuje się także węchem.

Psy tej rasy są bardzo spostrzegawcze i często wykorzystują to dla własnych celów – nawet dorosłym zdarza się opróżnić niedomkniętą lodówkę…

Cirneco musi mieć możliwość regularnego wybiegania się – najlepiej na bezpiecznym, ogrodzonym terenie. Podczas spacerów nie należy go spuszczać ze smyczy tam, gdzie może złapać trop zwierzyny, bo trudno go będzie przywołać. Co gorsza, jeśli stanie się to np. w lesie, szanse na jego odnalezienie są niewielkie – może wcale nie szukać drogi do domu…

Cirneco jest przyjacielski, chętnie i często szuka kontaktu z człowiekiem, lubi się bawić. Nie powinien zostawać sam na dłużej niż 3-4 godziny – znudzony niszczy przedmioty znajdujące się w jego otoczeniu. Większość psów tej rasy i w domu, i na spacerze reaguje szczekaniem na każdy ekscytujący bodziec.

Ogromnie ważna jest socjalizacja w młodym wieku, gdyż cirneco są z natury nieufne wobec obcych ludzi, a nieprzyzwyczajone do dzieci unikają kontaktu z nimi. Raczej jednak zejdą im z drogi lub obszczekają, niż ugryzą. Pies mający od szczeniaka kontakt z dziećmi będzie je tolerował.

Wszystko, co nieznane, cirneco traktują z rezerwą. Szczególnie w stadzie przejawiają silny instynkt terytorialno-obronny w stosunku do obcych psów i ludzi.

Umiejętności

Jak każdy chart jest krótkodystansowcem i zadowoli się intensywnym, lecz niezbyt długo trwającym wysiłkiem. We Francji, Finlandii i Stanach Zjednoczonych cirneco biorą udział w coursingach, a we Włoszech – w próbach polowych i zawodach agility, w których świetnie się sprawdzają. W domu wybiegany przedstawiciel tej rasy głównie śpi.

Szkolenie i wychowanie

W wychowaniu cirneco wymagają żelaznej konsekwencji, a jednocześnie delikatnego podejścia i ogromnej cierpliwości. Raz źle potraktowany cirneco nie zapomni tego do końca życia – nie ma więc mowy o szkoleniu za pomocą bodźców negatywnych. Najlepiej ułożyć go pod okiem szkoleniowca znającego charci charakter.

Dla kogo ta rasa

Rasa ta nie nadaje się dla osób nerwowych i niecierpliwych ani poszukujących kanapowca. Można ją natomiast polecić ludziom aktywnym, lubiącym wyzwania i mającym ambicje szkoleniowe.

Wady i zalety rasy cirneco dell'Etna

Wady

• niezależny i samodzielny, można go puszczać luzem tylko na ogrodzonym terenie
• obdarzony silnym instynktem łowieckim
• wymaga sporo ruchu
• potrzebuje starannej socjalizacji
• zmarźluch

Zalety

• wybiegany, w domu jest cichy i spokojny
• miły towarzysz rodziny
• nieskomplikowany w pielęgnacji

Zdrowie rasy cirneco dell'Etna

To rasa generalnie zdrowa, sporadycznie zdarzają się alergie. Poza tym jako psy pozbawione podszerstka cirneco są zmarźluchami – nie lubią zimna i wilgoci.

Żywienie

Cirneco można karmić zarówno gotowymi karmami, jak i pokarmem przygotowywanym samodzielnie w domu. Zimą powinny otrzymywać bardziej energetyczny pokarm, szczególnie, że nie mają grubego podszerstka, który chroniłby je przed mrozem.

Pielęgnacja

Pielęgnacja psa tej rasy jest bardzo prosta, wystarczy go od czasu do czasu przeszczotkować gumowym zgrzebłem. Dla nadania połysku można sierść przetrzeć irchową ściereczką. Duże, stojące uszy są dobrze wentylowane, lecz z drugiej strony mogą być słabo chronione przed czynnikami zewnętrznymi, dlatego należy je co jakiś czas kontrolować.

Historia rasy cirneco dell'Etna

Cirneco dell’etna jest rasą bardzo starą. Pochodzi z Sycylii, gdzie jej przedstawiciele brali udział w polowaniach na króliki. Najczęściej psy te spotykano w okolicach wulkanu Etna na terenie pokrytym zastygłą lawą. O tym, że były obecne na Sycylii od dawna, świadczą ich wizerunki na monetach pochodzących z V-III wieku p.n.e. i rzymskie mozaiki.

Nazwa „cirneco” wywodzi się prawdopodobnie od greckiego „kyrenaikos” – cyrenejski – i oznacza „psa z Cyreny” (starożytnej miejscowości na terenie obecnej Libii). Po raz pierwszy nazwa ta została utrwalona na piśmie w sycylijskim edykcie z 1533 roku zakazującym polowania z tymi psami.

Rasa była prawie nieznana poza Sycylią – aż do 1932 roku, kiedy to sycylijski lekarz weterynarii Mauricio Migneco opublikował artykuł, w którym alarmował, że cirneco popadły w zapomnienie. Znalazła się wówczas grupa entuzjastów, która postanowiła przywrócić rasie świetność.

Najwięcej cirneco zawdzięczają baronowej Agacie Paternó Castello, która poświęciła im 26 lat życia. Zebrała na Sycylii psy reprezentujące najlepszy typ i rozpoczęła planową hodowlę. W roku 1939 powstał pierwszy wzorzec, a w 1951 – pierwszy klub rasy.

Największą popularnością cirneco cieszą się w swojej ojczyźnie, gdzie zarejestrowanych jest ok. 3 000 psów tej rasy. Grono miłośników zdobyły sobie także w Finlandii i Stanach Zjednoczonych – mieszka tam po mniej więcej 70 ich przedstawicieli.

Do Polski pierwsza para przyjechała w 2005 roku, a 12 miesięcy później dołączyła do nich kolejna suczka. Obecnie w Polsce mieszka prawdopodobnie 5 cirneco. Miotu tej rasy nadal u nas nie było.

Wzorzec rasy cirneco dell'Etna

Cirneco dell’etna – grupa V FCI, sekcja 7, nr wzorca 199

• Kraj pochodzenia: Włochy
• Charakter: pies obdarzony silnym instynktem łowieckim; bardzo przywiązany do domowników, nieufny wobec obcych
• Wielkość: psy 46-50 cm (tolerancja do 52 cm), suki 42-46 cm (tolerancja do 50 cm)
• Waga: psy 10-12 kg, suki 8-10 kg
• Szata: gładka i krótka na głowie, uszach i nogach; przylegająca, lecz twardsza i nieco dłuższa (3 cm) na tułowiu i ogonie
• Maść: jednokolorowa – płowa lub ruda w różnych odcieniach; dwukolorowa – jak wyżej, lecz z białymi znaczeniami (dopuszczalna strzałka na głowie, plamka na piersi, skarpetki, koniec ogona; kołnierz jest mniej pożądany); dopuszczalna maść jednolicie biała lub biała w rude łaty
• Długość życia: 12 lat
• Podatność na szkolenie: średnia
• Aktywność: wymaga regularnego biegania – wtedy w domu jest spokojny
• Koszty utrzymania: od 200 zł miesięcznie
• Odporność/podatność na choroby: rasa zdrowa, odporna na upał, ale dość wrażliwa na wilgoć i zimno
• Cena psa z rodowodem: ok. 6000 zł
• Możliwość nabycia szczeniaka: w Polsce miotu tej rasy jeszcze nie było

Ciekawostki o rasie cirneco dell'Etna

Cirneco są jedną z ras, które potrafią się rumienić, kiedy są pobudzone – ich uszy i nos stają się intensywnie różowe (podobną właściwość ma pies faraona). Ponadto, ze względu na bardzo krótką sierść, opalają się lekko (na rudo) pod wpływem słońca.