Koprofagia u psów, czyli dlaczego pies zjada kupy?

Zjadanie kup, zwane fachowo koprofagią (gr. kópros = odchody + phagein = jeść), nie ma jednej przyczyny. Istnieje jednak kilka teorii tłumaczących ten uciążliwy problem behawioralny. By ustalić, dlaczego pies zjada kupy, powinniśmy przede wszystkim sprawdzić, w jakich sytuacjach występuje to zachowanie. Czy pies zjada tylko swoje nieczystości? Czy je także kupy innych psów i kotów? Od tego też zależeć będzie to, jak należy postępować, by oduczyć psa zjadania odchodów. Jedno jest pewne – nie powinniśmy bagatelizować koprofagii. 

Dlaczego suka zjada kupy szczeniąt?

Psia matka zjadająca nieczystości swoich dzieci w świecie zwierząt jest czymś absolutnie normalnym – zachowanie to ma zakorzenione w swoim instynkcie. Zazwyczaj zjada kupy po swoich szczeniakach przez około pierwsze trzy tygodnie ich życia. Czas ten ze względu na różne czynniki może się różnić, najczęściej jednak koniec tego etapu następuje z czasem, gdy małe psiaki przestają być karmione przez matkę i przechodzą na inne żywienie.

Według osób zajmujących się zjawiskiem koprofagii u psów suka zjada kupy szczeniaków z kilku przyczyn. Przede wszystkim jest to naturalne zachowanie mające na celu utrzymanie higieny. Zjadając kupy szczeniąt, suczka po prostu dba o obszar wokół siebie. Kolejnym powodem, dla którego występuje u niej takie zachowanie, to kwestia bezpieczeństwa. Kupa malucha może szybko przyciągnąć drapieżników, a żeby tego uniknąć, najłatwiej jest się po prostu jej pozbyć, czyli ją zjeść.

Dlaczego szczeniaki zjadają kupy innych zwierząt?

Wiele szczeniąt wykazuje za młodu skłonności do zjadania kup pozostawionych przez inne zwierzęta. Przyczyną takiego zachowania jest najczęściej instynkt nakazujący im brać do pyska i próbować wszystko, co znajdzie się w pobliżu. Szczęśliwie wiele psiaków szybko wyrasta z pomysłu jedzenia kup innych zwierząt. Opiekun powinien oczywiście temu przeciwdziałać i jak najszybciej oduczyć szczeniaka zjadania kup.

Dlaczego pies zjada swoje kupy?

Niektóre psy żyjące w chronicznym stresie mogą zjadać swój własny kał. Szczególnie częste jest to u psów, których opiekunowie podczas nauki czystości stosują kary za załatwianie się w domu. Może się zdarzyć, że psiak skojarzy sobie krzyk i bicie nie z wydalaniem, a z samą obecnością kupy. Chcąc uchronić się przed karą, po prostu ją zje, przez co pozbędzie się dowodów… i uniknie kary. W przypadku dwóch psów żyjących w jednym domu zdarzyć się może, że kupa pozostawiona przez jednego psa zostanie zjedzona przez drugiego zwierzaka.

Dlaczego dorosły pies zjada kupy na spacerach?

Przyczyn koprofagii jest wiele. Zjadanie znalezionych na spacerach nieczystości innych psów może być oznaką niedoborów żywieniowych, wygłodzenia i zaburzeń trawienia powodujących niedożywienie. Zagłodzony lub poważnie niedożywiony pies z desperacji będzie jeść wszystko, co znajdzie, łącznie z odchodami. Jednak nawet dobrze żywione czworonogi mogą odczuwać nieustanne uczucie głodu. Jest ono często spowodowane przeróżnymi, niełatwymi do zauważenia chorobami – niewydolnością trzustki, niedoczynnością tarczycy czy cukrzycą. Jedzenie niejadalnych rzeczy może być także objawem problemów żołądkowych, takich jak zgaga i zaburzenia wchłaniania. Koprofagia występuje niekiedy u starszych psów cierpiących na demencję.

Czy jedzenie kup jest niebezpieczne dla psa?

Jedzenie własnego kału nie jest zbyt dużym zagrożeniem dla zdrowia czworonoga. Jednak obecne w kale bakterie, gdy trafią do pyska psa, który właśnie zjadł kupę, mogą przenosić się na innych domowników podczas lizania po rękach czy przytulania zwierzaka.

Zjadanie kału innych zwierząt może natomiast wywołać przeróżne, często poważne konsekwencje. Pies, który je kupy innych psów czy kotów, narażony jest na zarażenie pasożytami oraz ciężkimi chorobami wirusowymi i bakteryjnymi. Dlatego czworonogi ze skłonnościami do zjadania cudzych odchodów powinny być regularnie odrobaczane i badane przez lekarza weterynarii. Szczególnie niebezpieczne dla psa jest zjadanie ludzkich kup. Znajdowane na spacerze ludzkie nieczystości pozostawiane są często przez osoby pod silnym wpływem alkoholu lub innych środków odurzających. Pozostałości tych substancji obecne w kale mogą wywołać poważne zatrucie u psa.

Koprofagia – jak oduczyć psa jedzenia odchodów?

Koprofagia może mieć podłoże fizjologiczne. Pierwszym krokiem do poradzenia sobie z psem, który zjada kupy, jest wykluczenie przyczyn zdrowotnych i uzupełnienie niedoborów. W tym celu należy skonsultować się z lekarzem weterynarii, który wykona psu niezbędne badanie kliniczne oraz podstawowe badania krwi. Oduczanie psa zjadania odchodów, jeśli zwierzak odczuwa ciągły głód w wyniku jakiejś choroby, będzie tylko źródłem frustracji u opiekuna i psiaka. Leczenie zdiagnozowanej u zwierzęcia choroby zazwyczaj całkowicie wyeliminuje problem, choć zdarzyć się może, że skłonności do konsumowania kału pozostaną nawet po zakończonym leczeniu.

Jeśli nasz zwierzak jest zdrowy, powinniśmy przede wszystkim uniemożliwić mu dostęp do kup – regularnie sprzątać ogród i zakładać psu kaganiec. Niezwykle przydatne mogą okazać się także komendy „do mnie” i „zostaw”, których powinniśmy używać, widząc, że nasz zwierzak interesuje się podczas spacerów czymś, czym nie powinien. Konieczne będzie także nagradzanie psa za każdym razem, gdy zrezygnuje z jedzenia kup.

Psom, które wyjadają kupy z kuwety, należy ograniczyć dostęp do pomieszczenia, w którym znajduje się kocia toaleta. W tym celu można zamontować w drzwiach do toalety bramkę albo wyciąć dla kota specjalną klapkę, przez którą psiak się nie zmieści. Niezbędne będzie także częste sprzątanie kuwety, wymienienie jej na zakrytą (o ile mruczek toleruje takie rozwiązanie) i zapewnienie psu w ciągu dnia ciekawszego zajęcia, które odwróci jego uwagę od poszukiwania kocich kup.

Czworonogi mające skłonność do zjadania swoich odchodów tuż po załatwieniu się należy trzymać na smyczy i natychmiast sprzątać po nich, zanim zainteresują się swoimi nieczystościami. W tym celu można odwracać ich uwagę rzuconymi na trawę przysmakami. Psa można także nauczyć, żeby po załatwieniu się od razu wrócił do opiekuna i usiadł przed nim w oczekiwaniu na nagrodę.

Co dać psu, który zjada kupy?

Wśród metod polecanych przy psach, które mają skłonność do zjadania stolca, często wymienia się także podawanie zwierzakowi różnych suplementów. Są to najczęściej tabletki ze sproszkowanymi żwaczami, preparaty wspomagające trawienie i środki uzupełniające niedobory witamin z grupy B. Jednak takie dodatki nie zawsze całkowicie zwalczają problem. Dlatego ich stosowanie powinno być połączone z nauką komend i odpowiednią terapią behawioralną. Pamiętaj, by nigdy nie karać psa za koprofagię. Powinniśmy zrozumieć zachowanie swojego pupila, a do szkolenia podchodzić z cierpliwością. Dla nich jest to w końcu naturalne zachowanie, które odziedziczyły po swoich przodkach. 

Współautorka: Aleksandra Prochocka