Kiedy opiekun ma prawo uśpić psa u weterynarza?

Dla większości opiekunów pożegnanie z ukochanym pupilem może być niezwykle trudne. Uśpienie psiaka, który towarzyszył nam przez wiele lat i był traktowany jak pełnoprawny członek rodziny zawsze wywołuje ból, a nieraz także wyrzuty sumienia. Jednak nie każdy traktuje eutanazję zwierzaka jako ostateczność. W celu uśpienia do weterynarza przyprowadzane są także psiaki, które bez większych problemów da się uratować. Trafiają się nawet takie zwierzaki, które po prostu znudziły się swoim właścicielom… Kiedy weterynarz ma prawo odmówić eutanazji czworonoga, a w jakich sytuacjach naprawdę należy uśpić psa?

Prawo zezwala na eutanazję w ściśle określonych przypadkach

Ustawa o ochronie zwierząt określa, w jakich sytuacjach dopuszczalne jest odebranie życia zwierzęciu domowemu:

Z Ustawy wynika więc, że można uśpić psa jedynie w trzech sytuacjach. Gdy konieczne jest skrócenie jego cierpień, gdy roznosi on groźne dla życia ludzi lub innych zwierząt choroby (ściśle określone w innej ustawie) lub gdy w inny sposób, na przykład poprzez swoje agresywne zachowanie, stwarza on zagrożenie dla otoczenia.

Oczywiście w prawie każdym mieście znajdzie się weterynarz, który za odpowiednie pieniądze gotowy jest złamać obowiązujące prawo i uśpić psa, nawet jeśli zwierzak jest w pełni zdrowy i bezproblemowy. Jednak takie postępowanie jest okrutne, nielegalne i może nieść ze sobą poważne konsekwencje zarówno dla weterynarza, jak i właścicieli uśpionego czworonoga!

Kiedy można uśpić psa?

Polskie prawo dopuszcza tylko trzy sytuacje, w których możliwa jest eutanazja zwierzęcia. Jak to wygląda w praktyce?

Możesz uśpić psa, jeśli nie da się go uratować od cierpienia

Możesz, a nawet powinieneś! Psom, którym w żaden sposób nie da się zapewnić dalszego życia bez bólu i cierpienia, należy skrócić męki poprzez eutanazję. Do takich sytuacji należą między innymi ciężkie, bardzo zaawansowane choroby nerek lub wątroby. Powodują one wyniszczenie całego organizmu, liczne powikłania i ogromny, nieprzerwany ból. Również nieoperacyjne nowotwory, zajmujące kolejno liczne organy zwierzęcia i odbierające mu radość życia, mogą być powodem do humanitarnego uśpienia pupila. Także wady wrodzone, takie jak brak wykształconych struktur mózgu czy innych części ciała mogą sprawić, że życie zwierzaka będzie przepełnione bólem, któremu nie da się zapobiec. Uśpione mogą zostać również psiaki po ciężkich wypadkach komunikacyjnych, które jeśli nie zostaną natychmiast poddane eutanazji, będą niewyobrażalnie cierpieć przed swoją nieuchronną śmiercią.

Ostateczna decyzja o uśpieniu czworonoga w takich wypadkach zależy w dużej mierze do lekarza weterynarii. Poddaje on ocenie stan zwierzęcia i jeśli dojdzie do wniosku, że nie da się w żaden sposób pomóc cierpiącemu psiakowi, może zalecić eutanazję. Jeśli jednak istnieje duża szansa na powrót do zdrowia lub zapewnienie psu jeszcze kilku lat komfortowego życia, może on odmówić uśpienia.

W przypadku tych chorób MUSISZ uśpić psa!

Istnieją także sytuacje, w których uśpienie psa będzie absolutnie konieczne. Obowiązkowej eutanazji muszą być poddane psy, które zachorują na jedną z chorób zwalczanych z urzędu. Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt wymienia na szczęście tylko dwie choroby występujące u psów, które wymagają natychmiastowej eutanazji. Należą do nich wścieklizna oraz gruźlica.

Czy agresywny pies musi zostać uśpiony?

Trzecią sytuacją, w jakiej polskie prawo dopuszcza eutanazję psa, jest stwarzanie przez czworonoga zagrożenia dla innych zwierząt lub ludzi. Jednak zezwala na to tylko w przypadkach, w których niemożliwe jest usunięcie zagrożenia w inny sposób. Nie poddaje się więc eutanazji psiaków, które w odpowiedni sposób zabezpieczane są przez swoich opiekunów (na przykład poprzez smycz i kaganiec), nawet jeśli wykazują one ogromną agresję wobec innych ludzi. Nieprawidłowo zabezpieczany czworonóg, który notoryczne stwarza zagrożenie na spacerach lub ucieka z ogrodu, prędzej zostanie odebrany właścicielom niż skazany na uśpienie. Również schroniska dla psów coraz częściej rezygnują z uzasadnianych agresją eutanazji. Wychodzą z założenia, że w większości przypadków taki problem można rozwiązać na przykład resocjalizacją czworonoga.

Zapis ten dotyczy więc głównie bezpańskich lub zdziczałych psów, które wykazują wyjątkową agresję wobec mieszkańców i które muszą zostać jak najszybciej „usunięte”. Jednak również w takich przypadkach coraz powszechniejszą praktyką staje się nie zabijanie, a wyłapywanie psów rozmaitymi sposobami. Takie psiaki umieszczane są w schroniskach, gdzie zyskują szansę na resocjalizację i nowe życie.

Kiedy weterynarz może (i powinien!) odmówić uśpienia psa?

Wielu właścicieli psów nie zdaje sobie jednak sprawy z tego, że eutanazja psów jest ściśle regulowana przez prawo. Nieraz chcą uśpić psa, którego bez większych problemów da się wyleczyć lub który jest po prostu stary… Ale całkiem zdrowy! Wśród powodów, dla których ludzie przyprowadzają psy do uśpienia, można wymienić także drobne wypadki, obecność kamieni moczowych w pęcherzu (z którymi nawet człowiek dobrze sobie radzi!) czy poranne problemy psa ze wstawaniem z posłania. Nagła potrzeba uśpienia psa może pojawić się także tuż przed wakacyjnym wyjazdem lub gdy czworonóg po prostu się znudzi… Jednak żadna z tych sytuacji nie jest wskazaniem do eutanazji! Odpowiedzialny weterynarz obdarzony empatią do zwierząt nie podejmie się uśpienia psa, którego stan zdrowia tego nie wymaga.

Psu należy się opieka i odpowiednie leczenie!

Przypadłości takie jak cukrzyca czy zwyrodnienia kręgosłupa i stawów mogą nieść ze sobą ból i przysparzać psu cierpienia. Jednak nie są to sytuacje, w których nie da się pomóc choremu czworonogowi! Odpowiednia dieta, podawanie leków czy rehabilitacja mogą sprawić, że psiak bardzo szybko odzyska komfort życia i znów będzie szczęśliwy. Również poważne choroby przewlekłe, takie jak padaczka, zaćma czy niewydolność trzustki nie mogą być wskazaniem do eutanazji pupila. Chory psiak – mimo swoich niedoskonałości – może cieszyć się jeszcze długim i radosnym życiem! Prawidłowe dbanie o zdrowie swojego zwierzęcia jest ustawowym obowiązkiem każdego opiekuna. Według prawa każdemu psu należy się opieka weterynarza i odpowiednie leczenie w razie choroby.

Co zrobić, kiedy nie mogę dłużej opiekować się psem?

Eutanazja psa wydaje się często jedynym wyjściem dla opiekunów, którzy nie mają możliwości opiekowania się poważnie chorym psem. Także brak środków finansowych, trudna sytuacja życiowa lub brak warunków odpowiednich dla psa może skłonić opiekunów do próby uśpienia psa. Jednak eutanazja nie jest jedynym wyjściem z sytuacji. Czworonogowi, którym dłużej nie możemy się opiekować, warto najpierw poszukać nowego domu. Można także poszukać fundacji, która pomoże w sfinansowaniu kosztownego leczenia psa lub samodzielnie zorganizować internetową zbiórkę na ten cel. Niechciane psy należy oddać innej osobie lub schronisku, gdzie zwierzak będzie miał szansę na znalezienie prawdziwie kochającego domu!