14.10.2022
Niezwykła zdolność psów. Psi asystenci chorych na cukrzycę
Magdalena Olesińska
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Uczone są, by odpowiednio reagować, kiedy poziom cukru ulega zmianie. Dowiedz się, jak psy wykrywają cukrzycę i ile trwa ich szkolenie.
fot. Shutterstock
- Cukrzyca - objawy hipo- i hiperglikemii
- Jak psy wykrywają cukrzycę? Cukrzyca typu 1
- Jak wygląda szkolenie psa dla diabetyków?
- Czy psy dla diabetyków są niezawodne?
Większość z nas widziała psa, który asystował osobie niewidomej czy niepełnosprawnej. Niewielu jednak wie, że towarzyszą one także diabetykom. Badania przeprowadzone już w 1992 roku wykazały, że psy doskonale wykrywają różne choroby, w tym cukrzycę typu 1.
Cukrzyca - objawy hipo- i hiperglikemii
Szacuje się, że w Polsce blisko 3 miliony dorosłych ludzi choruje na cukrzycę (dane z 2018 r.). Nieleczona prowadzi do wielu powikłań cukrzycowych, a także do przedwczesnej śmierci. Niekiedy hipoglikemia (nagły spadek poziomu cukru we krwi) nie daje wcześniej objawów. W związku z tym chorzy nie zawsze są w stanie wychwycić nadchodzące niedocukrzenie. Taką umiejętność posiadają natomiast psy.
Objawy niedocukrzenia (hipoglikemii):
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia świadomości,
- zaburzenia koncentracji,
- zawroty głowy,
- drgawki,
- utrata przytomności.
Objawy przecukrzenia (hiperglikemii):
- osłabienie,
- spadek masy ciała,
- wielomocz,
- słabo gojące rany,
- śpiączka ketonowa.
Redakcja poleca:
Jak psy wykrywają cukrzycę typu 1?
W 2016 roku naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge postanowili dowiedzieć się, w jaki sposób psy są w stanie wykryć glikemię. U człowieka, który choruje na cukrzycę, chemiczny skład oddechu ulega zmianie. Okazuje się bowiem, że podczas hipoglikemii w oddechu diabetyka jest więcej izoprenu - w niektórych przypadkach zwiększa się on nawet dwukrotnie! W przypadku zaś podwyższonego poziomu cukru we krwi (hiperglikemii) czworonogi wyczuwają związki chemiczne - ketony. Psy wykrywają zachodzące zmiany u chorego nie tylko w jego oddechu, lecz także w pocie.
Ciekawostka. Psy mają od 200 do 300 milionów receptorów węchowych. Dla porównania - ludzie około 5 milionów.
Jak wygląda szkolenie psa dla diabetyków?
Trenerzy jednocześnie uczą psy wykrywać w powietrzu zapachy, które są związane ze zmianami poziomu cukru we krwi, jak i ignorowania tych świadczących o tym, że glukoza jest w normie. W tym celu są wykorzystywane próbki oddechu diabetyków. Szkolenie psa, który jest w stanie wykryć cukrzycę typu 1 i odpowiednio zareagować na poziom glikemii, trwa około 6 miesięcy.
Mitem jest to, że psy wyczuwają cukier we krwi. W rzeczywistości wyczuwają one związki, które wydostają się z wątroby, gdy poziom cukru we krwi gwałtownie spada lub wzrasta - podkreśla Mark Ruefenacht, Dogs4Diabetics.
Jakie psy sprawdzą się najlepiej? Teoretycznie wszystkie, które są chętne do współpracy. Najczęściej jednak w tym celu szkoli się
Ciekawostka. Organizacja Dogs for Diabetics powstała z inicjatywy Marka Ruefenachta. W 1995 roku wyszkolił on pierwszego psa, który był w stanie wykryć u ludzi cukrzycę, a także odpowiednio reagować na objawy hipoglikemii. Co ciekawe, Mark Ruefenacht ma zdiagnozowaną cukrzycę insulinozależną. Szkoleniem psów dla diabetyków postanowił zająć się po tym, gdy jego pupil uratował mu życie.
Czy psy dla diabetyków są niezawodne?
Wszystko tak naprawdę zależy od psa i jego przeszkolenia. Według badań czworonogi skutecznie ostrzegają, kiedy poziom cukru znacznie spada, jeszcze zanim opiekun będzie miał jakiekolwiek objawy. Ponadto towarzystwo zwierzęcia pozytywnie wpływa na jakość życia i poprawia samopoczucie.
Idealnie oddaje to przykład 8-letniego chłopca, u którego lekarze zdiagnozowali cukrzycę typu 1. Evan często nie wie, czy jego poziom glikemii jest zbyt niski, czy zbyt wysoki. Życie chłopca i jego rodziców zmieniło się, kiedy do ich domu trafił pies o imieniu Indie, przeszkolony przez organizację Hypo Hounds z Ashford. Zwierzę dało rodzinie poczucie bezpieczeństwa i zapewniło komfort psychiczny.
Zawsze wyczuwa mój poziom cukru. Indie ostrzegał mnie setki razy i jest w tym naprawdę dobry. Daje mi to duże poczucie bezpieczeństwa - wypowiedział się dla BBC Evan.
W Polsce szkoleniem psów dla diabetyków zajmuje się ośrodek, który znajduje się w Gdańsku. Powstał on w ramach projektu DiabDogs.
Warto jednak wspomnieć, że badanie przeprowadzone w 2016 roku wykazało, że psi nos był mniej skuteczny niż glukometr podskórny.
źródła: ourdogssavelives.org, www.bbc.com
Zobacz powiązane artykuły
29.10.2024
Dlaczego pies liże rany?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Jako psiarz na pewno wiesz, że psy lubią lizać wszystko. A co w sytuacji, gdy pies liże swoje rany? Pozwalać mu na to, czy może jednak nie?
undefined
27.09.2024
Czy pies wie, że dziś wtorek? Głupie pytania – mądre odpowiedzi!
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Między lekturą jednego a drugiego poradnika przychodzą nam czasem do głowy pytania, na które trudno znaleźć w nich odpowiedzi – a my spróbowaliśmy ich poszukać!
undefined
10.09.2024
Psie ziewanie prawdę ci powie! Co pies nam mówi, gdy ziewa?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Kiedy ziewa człowiek, śmiało możemy założyć, że jest on zmęczony lub znudzony. Z psami jest jednak trochę inaczej. Co jeszcze może oznaczać psie ziewanie?
undefined