Jak pandemia wpłynęła na życie opiekunów psów? RAPORT 2021

Pandemiczne obostrzenia znacząco wpłynęły na dobrostan psychiczny wielu ludzi – z dnia na dzień trzeba było dostosować się do nowej rzeczywistości. Codzienność zdominowały lęk, samotność czy brak poczucia bezpieczeństwa. Dla wielu ludzi receptą idealną okazały się wówczas zwierzęta domowe. W ostatnich latach psy stały się bardzo ważną częścią naszego życia, a w czasie pandemii były bliżej swoich opiekunów niż kiedykolwiek wcześniej. Dlatego też nikogo nie dziwi fakt, że dla wielu opiekunów są one pełnoprawnymi członkami rodziny – co deklaruje blisko 90% respondentów. Natomiast co 10 ankietowany uważa swojego psa za przyjaciela. Według wyników ogólnopolskiej ankiety przeprowadzonej przez portal Psy.pl aż 87% badanych przyznało, że miało psa przed pandemią, a niemal co szósty respondent deklaruje, że to właśnie podczas lockdownu zdecydował się zostać opiekunem zwierzęcia.

Celem badania było sprawdzenie, jak zmieniła się rzeczywistość psów po pandemii i jak wpłynęła na ich zachowanie. Chcieliśmy również dowiedzieć się, jaki wpływ na relację opiekunów z ich pupilami miała izolacja społeczna.

Pandemia pomogła podjąć decyzję

„Adopcyjny boom”, „zwierzęta największymi wygranymi pandemii”, „pustki w schroniskach” – takie nagłówki pojawiały się w mediach bardzo często. Jedni cieszyli się, że zwierzaki w końcu będą miały kochającego opiekuna i ciepły kąt, drudzy natomiast martwili się, że po zakończeniu izolacji społecznej będą one hurtowo oddawane. Niemal co jedenasty ankietowany (10,8%) podczas pandemii adoptował psa ze schroniska, a 7% uczestników badania kupiło zwierzaka z hodowli. Zdecydowana większość spośród nich deklaruje, że myślała o przygarnięciu psa jeszcze przed SARS-CoV-2 (82,5%), a zaledwie 3% dopiero podczas lockdownu. Ostateczną decyzję pomogła podjąć im praca/nauka zdalna – tak deklaruje 36% ankietowanych. Niewiele mniej osób (33,3%) chciało w ten sposób pomóc psu ze schroniska. Natomiast 14% uczestników badania przygarnęło psa dlatego, że miało dużo wolnego czasu. Niestety co siódma osoba przyznała, że nie przemyślała decyzji, a pies pojawił się w domu pod wpływem impulsu.

Silniejsza więź z pupilem

Czas pandemii okazał się również czasem zacieśniania więzi ze swoim psem – tak deklaruje 62% opiekunów. Co czwarty uczestnik badania stwierdził jednak, że nie nawiązał z pupilem bliższej relacji. Prawie połowa (48,1%) respondentów naszego badania uważa, że towarzystwo zwierzaka pomogło zachować rutynę i dało poczucie „normalności”. 38,5% opiekunów przyznało, że podczas lockdownu pies poprawiał nastrój, a samotności nie odczuwało 25% z nich. Z kolei 15% ankietowanych stwierdziło, że zwierzak oferował wsparcie emocjonalne, a także pomógł zmniejszyć odczuwany stres i lęk – tak zadeklarowało 14,7%. Co dziesiąty opiekun przyznał natomiast, że pies zastępował kontakt z ludźmi. Zaledwie 1,3% respondentów zadeklarowało, że obecność zwierzaka w ogóle nie pomogła.

Zdecydowana większość (83,1%) ankietowanych deklaruje, że podczas lockdownu spędzała z psem więcej czasu – głównie na zabawie, szkoleniu i spacerach (70,5%). Co jedenasta osoba zainteresowała się wychowaniem pupila, a 7,2% badanych skupiło się na rozwiązywaniu problemów behawioralnych, które pojawiły się jeszcze przed pandemią. Kwarantanna nie sprzyjała aktywności fizycznej – również wśród opiekunów zwierząt. Psimi sportami zainteresowało się jedynie 2,2% naszych ankietowanych.

Pupil bardziej absorbujący

Psy to zwierzęta, które bardzo cenią sobie rutynę – daje im ona poczucie stabilizacji i bezpieczeństwa. Z powodu ograniczeń pandemicznych zaczęliśmy spędzać czas głównie w domu, co miało też wpływ na zwierzaki. Dla niektórych z nas stały się one pełnoetatowymi współpracownikami. Jeden na trzech opiekunów zaobserwował, że jego pobyt w domu spowodował zmiany w rutynie czworonoga – przede wszystkim pupil przez cały czas domagał się uwagi i odciągał od wykonywanych obowiązków (46,2%), niewiele mniej osób (45,3%) zadeklarowało, że pies nie odstępował ich na krok, a blisko 19% naszych respondentów stwierdziło, że czworonóg więcej czasu przeznaczał na sen. Opiekunowie zgłosili też takie zmiany, jak wzmożona wokalizacja – szczekanie, warczenie (4,7%), zwiększony apetyt (4,2%), niemożność znalezienia sobie miejsca do odpoczynku (3,8%) czy dezorientacja (3,4%).

Ponad połowa naszych respondentów (51%) zakończyła zdalną pracę/szkolę. Niemal 79% opiekunów nie zaobserwowało, aby częstsze wychodzenie z domu wpłynęło na ich zwierzaka. Behawioryści obawiali się jednak, że zakończenie zdalnej pracy u niektórych psów może wywołać problemy. Według wyników naszego badania co ósmy ankietowany przyznał, że pupil źle znosi samotność i rozwinął się u niego lęk separacyjny. Znikoma liczba opiekunów (1,3%) zauważyła, że u zwierzaka nasiliły się problemy behawioralne sprzed pandemii.

Pandemia a życie codzienne

Spędzając z pupilem więcej czasu, mogliśmy nie tylko nawiązać z nim bliższą relację czy skorzystać ze wsparcia, jakie od niego otrzymywaliśmy. Co jeszcze zmieniło się życiu psiarzy? Co siódmy opiekun przyznał, że miał trudności, by podczas lockdownu dostać się z pupilem do lekarza weterynarii. Tylko 13,2% ankietowanych przyznało, że w tym czasie wydawało na psa więcej pieniędzy. Natomiast co czwarty psiarz w ciągu ostatniego roku zaczął zwracać większą uwagę na rzeczy, które kupuje pupilowi – przede wszystkim na psie jedzenie, leki i suplementy czy psie akcesoria.

Okiem lekarza weterynarii

W życiu psa oprócz opiekuna również ważną osobą jest lekarz weterynarii. Czy w czasie pandemii coś się w tej kwestii zmieniło? W ciągu ostatniego roku 75% weterynarzy odnotowało wzrost pacjentów w lecznicach weterynaryjnych, w których pracują. Pandemia spowodowała też, że więcej ludzi chętniej przygarnia zwierzęta – tak twierdzą lekarze weterynarii. Niemal 42% weterynarzy uważa, że wśród nowych klientów większość to osoby, które decyzję o przygarnięciu psa podjęły impulsywnie, a 83,3% lekarzy zaobserwowało, że nowi pacjenci kliniki to psy osób, które wcześniej nie pojawiały się w klinice i nie miały zwierzaka. Według co trzeciego weterynarza w ciągu ostatniego roku ludzie częściej kupowali psy. Wszyscy lekarze weterynarii jednogłośnie potwierdzili, że w czasie pandemii ceny usług i leków w lecznicach weterynaryjnych wzrosły.

Okiem hodowcy

Takiego zainteresowania szczeniętami, jak podczas pandemii koronawirusa, jeszcze nigdy nie było. Nie tylko schroniska, ale również hodowle odnotowały wzmożony ruch. „Szukam szczeniaka rasy…” – to jedno z najczęstszych pytań, które można przeczytać na psich grupach zrzeszających miłośników zwierząt czy hodowców.

Decyzje nieprzemyślane i podejmowane pod wpływem impulsu – to kolejny problem, który wiąże się z pandemicznym boomem na szczenięta.

Zwiększone zainteresowanie szczeniakami nie jest jedynym zjawiskiem, które dało się zauważyć w tym czasie. Popyt na zwierzaki wywindował ceny do poziomów, jakich do tej pory nie odnotowano. Ekonomiści mBanku już w 2020 roku udostępnili dane inflacyjne z Głównego Urzędu Statystycznego. Zwierzęta domowe podrożały i to sporo – bo prawie o 30%.

W niektórych hodowlach znacznie więcej, co można zobaczyć w ogłoszeniach wystawianych na jednej z najpopularniejszych platform sprzedażowych. Obecnie za psa popularnej rasy możemy zapłacić nawet i czterokrotnie więcej niż jeszcze dwa lata temu, czyli kilkanaście tysięcy złotych. Na przykład przed pandemią za szczeniaka z rodowodem rasy pomeranian zapłacilibyśmy od 4000 do 8000 zł, dziś – nawet i 18 000 zł. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, lekarze weterynarii przyznali, że w czasie pandemii wzrosły ceny usług weterynaryjnych i leków. Wzrosły też ceny artykułów dla zwierząt, a wielu hodowców utrzymuje się głównie ze sprzedaży szczeniąt. W rzeczywistości pojawia się jeszcze problem pseudohodowli, na który zwraca uwagę pani Katarzyna. W morzu ogłoszeń roi się też i tych od nieuczciwych hodowców, którzy kosztem żywej istoty liczą jedynie na szybki zarobek.

Mimo wzmożonego ruchu w hodowlach nie wszyscy hodowcy pokusili się o podwyższenie cen.

Inne spostrzeżenia na pandemiczne zainteresowanie szczeniętami i wzrost cen ma natomiast pani Elżbieta, która już od 31 lat prowadzi hodowlę nowofundlandów Viva Zabajka FCI – „ceny w dół i zainteresowanie mniejsze niż 2 lata temu”. Może więc wszystko zależy od mody – drożeją te rasy, które w danym momencie zyskują popularność.

Badanie zrealizowano w dniach od 23 sierpnia do 6 września 2021 r. metodą ankiety online, w której wzięło udział 545 osób – opiekunowie psów, którzy są użytkownikami portalu Psy.pl.

Zapisz się do newslettera Psy.pl i otrzymuj ciekawe treści przed innymi!