GOŃCZY SŁOWACKI
Pies gończy podobny do gończego polskiego, lecz o bardziej wydłużonej sylwetce. Obdarzony doskonałym węchem i silnym instynktem łowieckim. Twardy, zawzięty i niezależny, wymaga doświadczonego i konsekwentnego przewodnika. Hodowany jest głównie przez myśliwych.
Charakter rasy gończy słowacki
Gończy słowacki przypomina gończego polskiego, ale jest od niego mniejszy, bardziej wydłużony w proporcjach i występuje wyłącznie w umaszczeniu czarnym podpalanym.
Umiejętności
Oryginalna nazwa rasy – kopov – pochodzi prawdopodobnie od węgierskiego „kopó”, co w tym języku oznacza psa gończego. Kopov od lat hodowany jest przede wszystkim jako wyspecjalizowany gończy na tzw. czarną zwierzynę, czyli dzika. Poluje się z nim też na lisy i zające. Jest cięty na drapieżniki.
Można też układać kopova jako posokowca. Cechuje go doskonały węch, duża wytrzymałość i zacięcie w podążaniu za tropem. Tropiąc, głosi zwierzynę.
Gończy słowacki ma doskonały zmysł orientacji, o czym wspomina nawet wzorzec rasy. Nie zgubi się w lesie, nawet jeżeli zapominając o bożym świecie, zapędzi się w niedostępne knieje!
Szkolenie i wychowanie
Każdy, kto nie jest myśliwym, a mimo wszystko zdecyduje się na kopova, musi mieć na uwadze przeznaczenie i wrodzone predyspozycje tej rasy. Gończy słowacki uważany jest za psa trudnego w układaniu – nawet dla doświadczonego menera.
Dla tego samodzielnego i pełnego temperamentu czworonoga najważniejszy jest świat zapachów, a szczególnie tropów zwierzyny. Szkolenie należy więc zacząć wcześnie i wykazać się żelazną konsekwencją. Choć czuły nos tego psa sprawia problemy, jedna z suczek mieszkających w Polsce uprawia agility.
Natomiast w domu kopov jest niekłopotliwy – większość czasu przesypia. Wobec obcych ludzi najczęściej nieufny albo obojętny, w stosunku do własnej rodziny jest bardzo czuły i łasy na pieszczoty – co nie oznacza, że słucha wszystkich jej członków.
Dla kogo ta rasa
Z pewnością nie jest to rasa dla każdego. Cały czas znajduje się głównie w rękach myśliwych, którzy niezbyt chętnie sprzedają szczenięta innym ludziom, by nie straciły cech użytkowych.
Poza myśliwymi te gończe nadają się tylko dla osób mających spore pojęcie o układaniu psa i gotowych zmierzyć się z wyzwaniami stawianymi przez silny węch i mocno rozwinięty instynkt łowiecki.
Nic więc dziwnego, że gończe słowackie nigdzie – może poza swoją ojczyzną – nie należą do ras popularnych. Na Słowacji rozpowszechnione są głównie w rejonach górskich, w których występuje dużo dzików. Cieszą się zainteresowaniem także w Czechach i w Niemczech. W Polsce hodują je głównie myśliwi.
Wady i zalety rasy gończy słowacki
Wady
- ma silny instynkt łowiecki
- jest bardzo uparty
- wymaga sporo ruchu
Zalety
- doskonały pomocnik myśliwego
- czujny stróż
- spokojny w domu
- łatwy w pielęgnacji
- zdrowy i odporny
Zdrowie rasy gończy słowacki
Jako pies selekcjonowany głównie pod kątem użytkowości, gończy słowacki jest rasą zdrową i odporną. Zdarzają się infekcje uszu.
Żywienie
Kopov jest psem niewybrednym i dobrze wykorzystującym karmę. Oczywiście pies intensywnie polujący powinien otrzymywać pokarm bardziej energetyczny.
Pielęgnacja
Pielęgnacja szaty nie jest kłopotliwa, w okresie linienia (dwa razy do roku) należy psa wyczesywać gumowym zgrzebłem lub rękawicą z wypustkami.
Pewnej uwagi wymagają oklapnięte uszy, szczególnie po pływaniu, ze względu na możliwość infekcji przy niedostatecznej wentylacji.
Historia rasy gończy słowacki
Trudno ustalić dokładnie pochodzenie rasy. Jedna z teorii głosi, że przodkami słowackich i węgierskich gończych były psy, które dotarły na teren dzisiejszych Węgier w IV wieku p.n.e. wraz z Celtami. Tutaj dochodziło do krzyżówek z czworonogami trzymanymi przez zamieszkujących wtedy owe tereny Scytów, a następnie także z innymi psami myśliwskimi, w tym gończymi austriackimi oraz chartami polskimi i węgierskimi.
Stopniowo z tych mieszanek wyłoniły się zwierzaki najlepiej przystosowane do miejscowych warunków. Tereny współczesnej Słowacji, należące kiedyś do Węgier, pokrywały wtedy lasy, w których żyła zwierzyna łowna. Przyjeżdżali tu na polowania bogaci węgierscy myśliwi z Niziny Panońskiej.
Już w 1770 r. zakazano krzyżówek słowackich gończych z gończymi pochodzącymi z innych krajów. Rasa nadal jednak pozostawała bardzo zróżnicowana w typie, bo najważniejsza była użytkowość. Słowackie gończe wykorzystywano nie tylko do polowań, ale także do stróżowania, ponieważ były – i są nadal – bardzo czujne i zazwyczaj nieufne wobec obcych.
Na przełomie XIX i XX w. podejmowano pierwsze próby ujednolicenia typu rasy. Pod koniec I wojny światowej słowaccy myśliwi rozpoczęli hodowlę w czystości rasy. W 1936 r. w Bańskiej Bystrzycy zorganizowano pierwszą wystawę o randze przeglądu hodowlanego.
Ale dopiero podczas II wojny światowej, kiedy Słowacja przez jakiś czas miała status państwa niezależnego, choć znajdującego się pod niemieckim protektoratem, założono pierwszą księgę hodowlaną i opracowano pierwszy wzorzec.
W 1946 r. odbyła się druga wystawa hodowlana – dokonano na niej przeglądu psów, które przetrwały wojnę. Utworzono wtedy klub hodowców psów gończych, którego celem było wyrównanie typu i rozwój cech użytkowych rasy. Wreszcie w 1963 r. zatwierdziła ją FCI.
Wzorzec rasy gończy słowacki
Gończy słowacki – grupa VI FCI, sekcja 1.2, nr wzorca 244
- Pochodzenie: Słowacja
- Charakter: pies pełen temperamentu, ma silny instynkt łowiecki i doskonale rozwinięty zmysł orientacji; wobec obcych ludzi obojętny lub nieufny, wobec obcych psów zazwyczaj niekonfliktowy, ale potrafi się postawić
- Wielkość: psy 45-50 cm, suki 40-45 cm
- Waga: 15-20 kg
- Szata: krótka, dwuwarstwowa, średnio twarda, mocno przylegająca
- Maść: czarna podpalana
- Długość życia: 11-13 lat
- Podatność na szkolenie: średnia
- Aktywność: wysoka, potrzebuje dużo ruchu
- Koszty utrzymania: od 200 zł miesięcznie
- Odporność/podatność na choroby: bardzo odporny, choć bywa podatny na infekcje uszu
- Możliwość nabycia szczeniaka: hodowlą zajmują się głównie myśliwi, nie zawsze chętni, by sprzedawać szczenięta osobom nieoddającym się temu zajęciu
- Cena psa z rodowodem: ok 3000 zł
Ciekawostki o rasie gończy słowacki
Król Szwecji Karol XVI Gustaw, znany z tego, że jest zapalonym myśliwym, w 2002 roku otrzymał gończego słowackiego w prezencie od prezydenta Republiki Słowackiej.