AKITA AMERYKAŃSKA

Wygląd rasy akita amerykańska

Akita amerykańska to duży i solidnie zbudowany pies ważący 45-60 kg. Psy tej rasy charakteryzują się dużą, szeroką głową o kształcie tępo zakończonego trójkąta. Ich oczy są ciemnobrązowe, stosunkowo niewielkie i lekko skośne, natomiast stojące uszy mają kształt małych trójkątów zaokrąglonych na końcach. Ogon, gęsto owłosiony i gruby, noszony jest wysoko nad grzbietem i oparty o grzbiet.

Dwuwarstwową sierść akity amerykańskiej tworzy prosty, sztywny włos okrywowy oraz miękki, gęsty podszerstek. Na karku, zadzie i ogonie włos jest nieco dłuższy, ale nie tworzy kryzy ani piór. W rasie tej akceptowane są umaszczenia:

• jednolite,
• łaciate (na białym tle równomiernie rozłożone łaty),
• pręgowane.

Większość psów ma czarną maskę obejmującą kufę i okolice oczu oraz biały brzuch i klatkę piersiową.

Charakter rasy akita amerykańska

Akita amerykańska to pies zrównoważony, o średnim temperamencie, bardzo przywiązujący się do opiekuna. Lubi pieszczoty, nie jest jednak natrętny. Toleruje krótkotrwałą samotność, dlatego bez problemu może zostawać sam w domu. Samce miewają silny charakter, suki za to szybciej się pobudzają.

Odważny, niehałaśliwy i mało pobudliwy pies rasy akita amerykańska, reaguje tylko wówczas, gdy naprawdę dzieje się coś podejrzanego. Rzadko zwraca uwagę na zwykłych przechodniów czy rowerzystów. Obcych toleruje, a nawet się z nimi zaprzyjaźnia, jeśli opiekun jest do nich przychylnie nastawiony.

Stosunki między czworonogami w domu muszą być nadzorowane przez opiekuna, ponieważ może się zdarzyć, że pozostawione samym sobie zaczną z sobą walczyć, jednak akita amerykańska dogada się z drugim psem, jeśli będzie on zrównoważony. W stosunku do obcych czworonogów akity bywają agresywne. Większość przedstawicieli tej rasy zaakceptuje domowego kota, do którego obecności najlepiej je przyzwyczajać od szczeniaka, ale obcy mruczek może paść ich ofiarą. Silny instynkt myśliwski tych psów powoduje, że chętnie podążą za ciekawym tropem, dlatego lepiej nie spuszczać ich ze smyczy.

Umiejętności

Pierwotnie akity używano do polowań na grubego zwierza, były też psami pociągowymi i towarzyszącymi. Później pracowały w policji oraz wojsku i jako psy lawinowe. Dziś są przede wszystkim przyjaciółmi rodziny i domowymi stróżami. Sprawdzi się także w uprawianiu psich sportów: agility, canicross, dogtrekking, weight pulling (przeciąganie ciężarów), bikejoring, tropienie lub konkurencje zaprzęgowe.

Szkolenie i wychowanie

Pies rasy akita amerykańska jest inteligentny i sprytny. Uczy się szybko, ale polecenia wykonuje chętnie tylko wtedy, gdy widzi ich sens. Jest niezależny, potrafi samodzielnie podejmować decyzje, co nie zawsze spotyka się z aprobatą opiekuna. Słabiej reaguje na komendy wydawane z dużej odległości, dlatego lepiej go mieć zawsze pod kontrolą.

Podczas szkolenia ważne są odpowiednia motywacja, umiejętność skupienia uwagi psa i urozmaicone ćwiczenia, które nie mogą trwać zbyt długo. Należy stosować wyłącznie metody pozytywne, nie wolno używać siły. Trzeba też pamiętać, że akita amerykańska zwykle wykonuje komendy znacznie wolniej niż inne powszechnie szkolone rasy (np. owczarki).

Szczenięta wymagają od samego początku konsekwencji i stanowczości. Akita amerykańska ma silny charakter, dlatego nie można czekać z wychowaniem i szkoleniem, aż dorośnie. Trzeba zapewnić prawidłową socjalizację – podopieczny powinien poznawać nowe miejsca, sytuacje, ludzi i inne psy. Wskazane są zajęcia w psim przedszkolu.

Dla kogo ta rasa

Akita amerykańska nie jest psem dla każdego. Opiekun musi być stanowczy, konsekwentny i poświęcić czas na prawidłową socjalizację, szkolenie i pracę z psem. Pies tej rasy najlepiej będzie się czuł w domu z ogrodem, rasa ta nie jest polecana do miasta.

Wady i zalety rasy akita amerykańska

Akita amerykańska – jaka jest? Poznaj jej wady i zalety!

Wady

• obficie linieje
• bywa agresywny wobec obcych psów
• bardzo samodzielny i niezależny
• ma silny instynkt myśliwski

Zalety

• wierny i przywiązany do rodziny
• niehałaśliwy
• może uprawiać niektóre sporty
• inteligentny, szybko się uczy, jeśli prawidłowo się z nim postępuje
• bardzo czysty, sierść o prawidłowej strukturze nie wchłania brudu

Zdrowie rasy akita amerykańska

Chociaż akita amerykańska jest z natury odporna, bywa podatna na:

• choroby oczu – kataraktę, postępujący zanik siatkówki (PRA) i dysplazję siatkówki (RD),
• dysplazję stawów biodrowych (rzadziej łokciowych),
• rozszerzenie i skręt żołądka,
• alergie pokarmowe.

Niekiedy występują skłonności do chorób autoimmunologicznych, charakteryzujących się niszczeniem przez układ odpornościowy organizmu komórek i tkanek własnego ciała. Do najczęściej spotykanych tego typu schorzeń należą:

• pęcherzyca, sebaceous adenitis (SA) – w chorobie tej dochodzi do niszczenia gruczołów łojowych,
• syndrom Vogt-Koyanagi-Harada (VKH), objawiający się m.in. depigmentacją, łysieniem, utratą pazurów,
• autoimmunologiczna niedoczynność tarczycy.

Trzeba też pamiętać o nadwrażliwości niektórych osobników na narkozę.

Akita amerykańska bez problemu znosi duże mrozy. Nie przepada natomiast za wiatrem i wilgocią, a także upałami, dlatego latem powinno się ją chronić przed silnym nasłonecznieniem.

Żywienie rasy akita amerykańska

Akita amerykańska doskonale wykorzystuje pokarm, dlatego – jak na psa tej wielkości – nie je dużo. Nie jest też specjalnie wymagająca. Najwygodniej podawać dobrze zbilansowane gotowe karmy dla dużych ras z zawartością glukozaminy i chondroityny. Doskonale się sprawdzają produkty z jagnięciną i rybami. Jeśli zdecydujemy się na domowe jedzenie, musimy pamiętać o uzupełnianiu go preparatami wapniowo-witaminowymi.

W okresie linienia warto podawać psu specyfiki regenerujące włos i skórę. Niektóre akity dobrze reagują na dietę BARF (naturalne, surowe pożywienie). Dzienną porcję należy podzielić co najmniej na dwa posiłki.

Pielęgnacja rasy akita amerykańska

Linienie akity trwa około trzech tygodni, jest bardzo obfite i zwykle powtarza się dwa razy w roku. W tym czasie pies gubi głównie miękki podszerstek, który – chociaż jest go sporo – łatwo sprzątnąć. Sposób linienia jest charakterystyczną cechą tej rasy akita amerykańska – włos nie wypada równomiernie z całej powierzchni, ale fragmentami, podobnie jak u wilków. Najpierw linieją portki na udach, potem kończyny, tułów i kryza, a na końcu ogon. Można wtedy czesać psa nawet codziennie (zwykle wystarczy raz w tygodniu), ale trzeba robić to delikatnie, ponieważ skóra staje się wrażliwa i podatniejsza na podrażnienia. Do pielęgnacji sierści najlepiej nadaje się szczotka pudlówka i średnio gęsty metalowy grzebień.

Akitę kąpiemy w miarę potrzeby w szamponach podkreślających kontrast umaszczenia, przeznaczonych do twardej sierści lub zwiększających jej objętość. Raz na kilka dni warto sprawdzić oczy i uszy, a przy skłonności do odkładania się kamienia nazębnego systematycznie podawać psu gryzaki lub przyzwyczaić go do pasty i szczoteczki.

Przedstawiciel rasy akita amerykańska nie potrzebuje specjalistycznego przygotowania do wystawy ani korekt szaty. Ponieważ sierść powinna lekko odstawać od ciała, nie należy stosować kosmetyków obciążających włos, lecz raczej takich, które go usztywnią i podniosą u nasady. Po kąpieli suszymy psa dokładnie za pomocą suszarki, modelując sierść szczotką.

Akita nie wymaga specjalnego ustawiania na ringu, ponieważ należy ją prezentować w naturalnej postawie. Wystawia się tego psa na ringówce lub cienkim łańcuszku.

Akcesoria

Na spacery najlepiej wyprowadzać go w zaciskowej obroży – ze zwykłej może się łatwo wyswobodzić, ponieważ obwód szyi ma podobny do obwodu głowy. To bardzo silny pies, dlatego smycze powinny być solidne – szyte, nienitowane; można również używać szelek typu guard i długich linek.

Najlepsze zabawki dla małego przedstawiciela tej rasy to grube sznury, twarde piłki i naturalne gryzaki. Pluszowe i piszczące maskotki nie będą dobrym wyborem, bo może je łatwo rozgryźć i połknąć. Akita amerykańska powinna mieć zapewniony dostęp do legowiska, którego wielkość umożliwi psu wygodne rozciągnięcie się na boku.

Historia rasy akita amerykańska

Obydwie akity – amerykańska i japońska – mają tych samych przodków. Nazwa rasy pochodzi od prefektury Akita w Japonii (tak samo nazywają się też miasto i port leżący w północno-wschodniej części wyspy Honsiu). Psy te uznaje się za część japońskiego dziedzictwa kulturowego. Uosabiają zdrowie, siłę i pomyślność. Do dziś ich figurki są symbolem szczęścia – obdarowuje się nimi nowożeńców, rodziców nowo narodzonych dzieci, a także chorych, życząc im w ten sposób powrotu do zdrowia.

Najstarsze wizerunki przedstawiające psy w typie akity pochodzą z II wieku p.n.e. Są to gliniane figurki odnalezione w grobowcach. Pierwsze zachowane rysunki tych  czworonogów datowane są na XII w. Początkowo były to psy średniej wielkości. Od 1603 r. w prefekturze Akita zaczęto organizować walki psów, w których brały udział tzw. akity matagi, używane do polowań na niedźwiedzie.

W latach 60. XIX w. w celu uzyskania mocniejszej budowy i większych rozmiarów zaczęto je kojarzyć z mastifami i tosami, przez co utraciły charakterystyczne dla szpiców cechy. W 1908 r. walki zostały zakazane, ale hodowla dużych psów rozwijała się dalej. W 1931 r. wybrano kilka najlepszych egzemplarzy, które rząd Japonii uznał za pomniki przyrody.

Podczas II wojny światowej akity zabijano, a z ich skór szyto okrycia dla żołnierzy. Zagrożone były zresztą wszystkie czworonogi z wyjątkiem owczarków niemieckich, które uznano za psy wojskowe. Właściciele akit, chcąc uratować swoje czworonogi przed zagładą, zaczęli je krzyżować z owczarkami.

Po wojnie okazało się, że populacja akit bardzo zmalała. Ponadto występowały one w aż trzech typach – matagi (dawny typ, najbardziej pożądany), akity do walk (z domieszką krwi tosy) i owczarko-akity.

W 1947 r. zorganizowano pierwszą po wojnie wystawę, na której pokazano głównie psy z linii Dewa i Ichinoseki, czyli krzyżówki akit z owczarkami niemieckimi lub mastifami. Wiele z nich zabrali z sobą wracający do Stanów Zjednoczonych amerykańscy żołnierze.

W 1956 r. założono Amerykański Klub Akity (ACA). American Kennel Club uznał rasę w 1972 r. Brak porozumienia między Japońskim Kennel Clubem (JKC) i AKC spowodował zakaz importu akit z ojczyzny rasy. Bez dopływu świeżej krwi amerykańskie akity zaczęły znacznie odbiegać wyglądem od tych hodowanych na wyspach japońskich – były większe, masywniejsze, różniły się umaszczeniem i proporcjami sylwetki.

W Japonii preferowano dawną, lżejszą akitę matagi (pies myśliwski), a w Stanach Zjednoczonych królowały psy w typie owczarko-akity i akity do walk. W 1992 r. JKC i AKC doszły do porozumienia, dzięki czemu możliwy był import czworonogów z Japonii. Okazało się jednak, że przez lata różnice między odmianami stały się tak duże, że łączenie ich nie było już wskazane.

W 1996 r. na konferencji w Tokio postanowiono, że akita w typie amerykańskim i akita japońska to dwie oddzielne rasy, których nie wolno ani krzyżować, ani razem prezentować na wystawach. Pod koniec 1998 r. na światowej konferencji w Niemczech zdecydowano, że akita w typie amerykańskim będzie – ze względów politycznych – nazywana dużym japońskim psem i umieszczona w II grupie FCI (sznaucery, pinczery, molosy i szwajcarskie psy pasterskie). W 2006 r. rasa ponownie się znalazła w V grupie FCI (szpice i rasy pierwotne) pod dawną nazwą – akita amerykańska.

Akita amerykańska w Polsce

Pierwsza akita w typie amerykańskim (i pierwsza w ogóle) przyjechała do Polski w 1990 r. Była to suka Manatsu Rei (nigdy nie wykorzystano jej w hodowli) sprowadzona z Norwegii do hodowli Skierdy przez Ewę Marcinkowską. W 1991 r. do tej samej hodowli importowano ze Szwecji sukę Kintos Kicho Shugyoku, a z Danii psa Ichiban’s Joyful Epiphany.

Wzorzec rasy akita amerykańska

Akita amerykańska – grupa V FCI, sekcja 5, nr wzorca 344

Najczęściej zadawane pytania