Ratunku, mój pies się drapie! Jak pomóc psu, którego wszystko swędzi?

Każdy pies od czasu do czasu się drapie. Jednak niektóre psiaki robią to zbyt często… Według raportu „Pruritic dogs diary” z 2013 roku co siódmy pies w Polsce może cierpieć z powodu uporczywego swędzenia wywołanego alergią, obecnością pasożytów czy infekcją skóry! Co może być przyczyną nadmiernego drapania się czworonoga? Co zrobić, kiedy zauważymy, że nasz pies się drapie?

Drapanie – pierwszy objaw problemów ze skórą

Przyczyną nadmiernego drapania się jest uporczywy świąd skóry, który należy do najczęstszych objawów problemów ze skórą u psów. Czworonóg odczuwający swędzenie drapie się zapamiętale, wygryza sierść i wylizuje łapy. Irytujące podrażnienie skóry może także skłaniać psa do ocierania się o różne rzeczy – ściany, meble, drzewa – czy nawet do tarcia pyskiem o dywan. W słabo owłosionych miejscach na ciele czworonoga (takich jak pachwiny, wnętrze ucha czy pod pachami) może występować rumień i silne zaczerwienienie skóry. Dodatkowo na skórze psa mogą pojawić się łupież, wyłysienia, krosty i wypryski, a sierść może nabrać nieprzyjemnego, tłustego zapachu.

W wyniku ciągłego drapania się na skórze psa mogą pojawić się otarcia lub zadrapania. Drobne ranki, pęknięte krostki i otarcia to idealne miejsce dla rozwoju bakterii. Wtórne zakażenia gronkowcem lub grzybica skórna (Malassezia pachydermatis) to trudne do opanowania powikłania występujące często u psich alergików. Dodatkowymi problemami mogą być nawracające zapalenia uszu, których objawami są potrząsanie głową i silny ból przy dotyku, a także zapalenie spojówek.

Świąd – nie tylko problem skórny!

Problemy skórne wpływają także znacząco na nastrój domowych czworonogów. Ciągły świąd i pieczenie skóry sprawiają, że zwierzę łatwiej się irytuje, a jego tolerancja w trudnych sytuacjach drastycznie się zmniejsza. Psy, które odczuwają ciągły dyskomfort i ból, są bardziej skłonne do ataku w obronie własnej. Szczególnie psy cierpiące z powodu zapalenia ucha mogą nagle zacząć przejawiać agresję na widok wyciągniętej ręki człowieka. Nagły dotyk w okolicy głowy może kojarzyć im się z silnym bólem wywołanym przez tę dolegliwość. Psiak, który odczuwa uporczywy świąd, może odmawiać zabawy i zachowywać się apatycznie, a całą energię pożytkować na drapanie się i wylizywanie łap.

Czemu mój pies się drapie?

Świąd to jeden z pierwszych objawów problemów skórnych u czworonoga, które mogą być wywołane przez wiele czynników, takich jak pasożyty skórne, alergie czy infekcje.

Pasożyty skórne

Domowe czworonogi zabezpieczane są często przed pasożytami skóry. Wieloskładnikowe preparaty skutecznie niwelują zagrożenie związane z obecnością na skórze pcheł, nużeńca, kleszczy i innych nieproszonych gości. Jednak jeśli zauważysz, że twój pupil nadmiernie się drapie, przejrzyj jego sierść w poszukiwaniu odchodów pcheł lub wbitego kleszcza. Przypomnij sobie, kiedy ostatnio zakładałeś psu świeżą obrożę lub aplikowałeś preparat przeciwpasożytniczy. Może już czas na kolejną dawkę ochronnego środka?

Alergie u psów

U psów głównym objawem różnego rodzaju alergii jest świąd skóry – w przeciwieństwie do ludzi, którzy alergię wiążą głównie z dolegliwościami ze strony układu oddechowego. U domowych czworonogów może występować kilka rodzajów alergii. Różnią się one między sobą sposobem, w jaki alergen dostaje się do organizmu psa. Do najpopularniejszych należą alergia wziewna, kontaktowa i pokarmowa. Reakcja na alergen nie zawsze jest natychmiastowa – czasem objawy pojawiają się nawet dzień po kontakcie z daną substancją. Uczulenia mogą występować u każdego psa – niezależnie od rasy i wieku. Jednak najbardziej podatne na alergię są buldogi francuskie, buldogi angielskie, bulteriery i mopsy.

Alergia wziewna

Z tym typem alergii mają do czynienia psiaki uczulone na unoszące się w powietrzu alergeny – głównie pyłki roślin, pleśnie i kurz. Alergia wziewna występuje zazwyczaj sezonowo, w okresie pylenia konkretnego drzewa lub trawy, na które psiak jest uczulony. To właśnie sezonowość objawów jest główną wskazówką, że mamy do czynienia z alergią wziewną.

Alergia kontaktowa

Psiak z alergią kontaktową reaguje uporczywym świądem w momencie, gdy jego skóra zetknie się z jakimś alergenem. Swędzenie może pojawić się po umyciu psa w nowym szamponie lub gdy pies położy się na wypranej w nowym proszku pościeli. Również kontakt z pylącą trawą, herbicydami i niektórymi metalami może wywołać zaczerwienienie i swędzenie skóry. W przypadku alergii kontaktowej podrażnienie skóry występuje głównie w tej części ciała psa, która miała bezpośredni kontakt z alergenem – najczęściej na słabo owłosionej części brzucha, wewnętrznej stronie ud lub w okolicach palców.

Alergia pokarmowa

Również zjedzony przez psa pokarm może być przyczyną reakcji alergicznej. Objawy alergii pokarmowej często nie są widoczne od razu – świąd i zmiany skórne mogą być zauważalne nawet dopiero po upływie 24 godzin. Psy mogą być uczulone zarówno na konkretne rodzaje mięsa lub ryb, jak i na nabiał, jaja, owoce i warzywa. Biegunka nie należy do częstych objawów alergii pokarmowej – najczęściej wywoływana jest przez nietolerancję pokarmową.

Infekcje bakteryjne i grzybice

Bakterie, mikroskopijne pasożyty i liczne grzyby naturalnie zamieszkują skórę zarówno psią, jak i ludzką. Na co dzień nie stanowią one żadnego zagrożenia dla gospodarza. Jednak w momencie spadku odporności i osłabienia skóry organizmu, na którym bytują, mogą zbytnio się namnożyć i być przyczyną infekcji i ogromnego dyskomfortu dla psa. Nadmierny rozrost drożdżaków z rodzaju Malassezia nie tylko odpowiada za brzydkie, brązowe przebarwienia na sierści, ale także może być przyczyną silnego świądu. Także bytujący naturalnie na skórze psa gronkowiec chętnie rozrasta się na uszkodzonej skórze, powodując silne i swędzące infekcje. Takie wtórne zakażenia mogą być wyjątkowo groźne dla czworonogów, jeśli nie będą odpowiednio leczone. Im dłużej trwają, tym dłuższe i kosztowniejsze będzie leczenie zwierzęcia!

Jak zdiagnozować przyczynę świądu?

Jeśli zauważyłeś, że twój psiak od dłuższego czasu uporczywie się drapie i wylizuje, a na jego skórze pojawiły się zaczerwienienia lub inne zmiany, koniecznie udaj się z nim na wizytę do lekarza weterynarii. Do wdrożenia odpowiedniego leczenia konieczne jest ustalenie przyczyny świądu. Prawidłowa diagnostyka problemów skórnych opiera się zarówno na dokładnym wywiadzie z opiekunem, jak i na uważnym zbadaniu skóry czworonoga. Ustalenie przyczyny świądu nie zawsze jest proste. W niektórych przypadkach kompletna diagnostyka problemu może nie skończyć się na jednej wizycie w lecznicy.

Szczególnie problematyczne może być prawidłowe zdiagnozowanie alergii i substancji, na które uczulony jest drapiący się psiak. Kluczową rolę odgrywa tutaj obserwacja pupila przez opiekunów, którzy przebywając na co dzień ze swoimi pupilami, mogą zauważyć, w jakich sytuacjach psiak zaczyna się intensywnie drapać. Takie informacje przekazane lekarzowi weterynarii mogą pomóc w szybszej diagnostyce alergii.

Co zrobić, kiedy pies się drapie?

Zarówno w przypadku inwazji pasożytów, jak i wtórnych zakażeń bakteryjnych lub grzybic możliwy jest całkowity powrót do zdrowia psiaka. Długość trwania i koszt leczenia zależy od skali problemu. Warto więc reagować natychmiast po zauważeniu pierwszych objawów, zamiast zwlekać aż do ich zaognienia. Inaczej jednak wygląda postępowanie w przypadku psów ze stwierdzoną alergią.

Leczenie alergii

Alergia nie jest chorobą, którą można wyleczyć. Istnieją co prawda różne sposoby odczulania ludzi i psów na dane alergeny, jednak w przypadku czworonogów nie są to metody trwałe. Postępowanie w przypadku psów z alergią można podzielić na dwa rodzaje: przeciwdziałanie objawom alergii poprzez stosowanie leków zmniejszających świąd i unikanie alergenów.

Leki przeciwko drapaniu się dla psa

W celu złagodzenia świądu u psów najczęściej stosuje się kortykosteroidy (leki sterydowe). Są to substancje o działaniu przeciwzapalnym i przeciwalergicznym, które skutecznie zmniejszają uczucie swędzenia. Leki sterydowe są stosunkowo tanie i dosyć skuteczne, jednak ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do wielu groźnych dla zdrowia psa efektów ubocznych. Wśród najczęstszych z nich wymienia się otyłość, wyłysienia, trudność w gojeniu się ran, zwiększoną skłonność do infekcji i zapalenia trzustki. Psy poddane terapii sterydami narażone są także na wystąpienie cukrzycy i zespołu Cushinga. Znane są także przypadki, w których stosowanie kortykosteroidów nasiliło zachowania agresywne u czworonogów.

Unikanie alergenów

Jedyne, co może przynieść psiemu alergikowi prawdziwe ukojenie, to wyeliminowanie z jego życia uczulających go substancji. W wielu przypadkach nie będzie to jednak całkowicie wykonalne. Trudno usunąć pylący krzew z osiedla czy całkowicie wyplenić kurz z mieszkania. Dodatkowo sprawę utrudnia fakt, że większość uczulonych psów reaguje na więcej niż jeden alergen. Jednak również w przypadku takich czworonogów możliwa jest znaczna poprawa komfortu ich życia. Prawidłowe dobranie leków przez lekarza weterynarii, odpowiednia dieta i regularne zabiegi higieniczne mogą skutecznie ograniczyć świąd u psich alergików.