Dlaczego psy różnych ras wyglądają inaczej, a koty są do siebie podobne?

Od kota abisyńskiego do tureckiego vana – przez stulecia koty hodowano w taki sposób, żeby różniły się kształtem pyszczka (okrągły – podłużny – krótki). Ludzie chcieli, by kocie uszy zawijały się do wewnątrz, a sierść miała różne kolory, długość i fakturę. To jednak nic w porównaniu ze zróżnicowaniem wielkości, rodzaju i barwy sierści i ogólnego wyglądu psów. Corgi i jamniki mają krótkie łapki, a ich ciała są wydłużone i masywne, podczas gdy greyhoundy i whippety są wysokie i długonogie. Mastify angielskie mają gładką, krótką sierść i mogą ważyć nawet 100 kg (samiec). Z kolei maltańczyki czy shih tzu są kudłate i można je nosić w torbie. Dlaczego psy różnych ras wyglądają inaczej?

Według amerykańskiej organizacji Cat Fanciers’ Association (CFA) istnieją 42 rasy kotów. Ale tak naprawdę nie można powiedzieć, ile ich jest, bo liczby podawane przez organizacje felinologiczne bardzo się różnią. Z kolei według Międzynarodowej Federacji Kynologicznej (Fédération Cynologique Internationale – FCI) istnieje 340 ras psów.

Dlaczego psy różnych ras wyglądają inaczej?

Rasy zwierząt domowych są efektem wieloletniej hodowli polegającej na ich krzyżowaniu w taki sposób, by uzyskać pożądane cechy – wyjaśnia dziennikarzom www.livescience.com prof. Leslie Lyons z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Missouri w Stanach Zjednoczonych.

Różne rozmiary, brak ogona, kręcona sierść, dziwne umaszczenia – wszystko to jest rezultatem mutacji genetycznych, które przez lata powstają w sposób naturalny. Ludzie wykorzystują je jednak w ten sposób, że krzyżują zwierzęta posiadające cechy, które im się spodobały, by je utrwalić.

Nawet jeśli istnieją ogólne założenia co do wyglądu zwierzaka, to pojawiają się mutacje i ludzie stosują selektywną hodowlę pod kątem cech, które im szczególnie odpowiadają – tłumaczy prof. Leslie Lyons.

Koty od niedawna rasowe

Większość odmian kotów została wyhodowana w ciągu ostatnich 75 lat, podczas gdy rasy psów są kształtowane od setek lat. Tak jest zdaniem Elaine Ostrander, zajmującej się genetycznymi przyczynami nowotworów w Narodowych Instytutach Zdrowia (część Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej w Stanach Zjednoczonych).

Zarówno psy, jak i koty towarzyszyły ludziom na długo przed tym, nim pojawiło się ich zróżnicowanie rasowe. Ludzie szybko jednak zdali sobie sprawę, że psy mogą się im przydać do wykonywania różnych zadań. Na przykład do wypasania bydła i owiec, do pilnowania domostwa, pomocy w polowaniu czy… po prostu do towarzystwa. Koty nigdy nie miały tak szczegółowych i zróżnicowanych zadań. Dlatego psy różnych ras wyglądają inaczej, bo w czym innym miały się sprawdzać.

Nasze badania wskazują, że świadome krzyżowanie zwierząt pod kątem szczególnych cech odegrało największą rolę w tym, że dziś możemy obserwować tak wielką różnorodność psów biegających po naszych parkach – mówi dziennikarzom  www.livescience.com Elaine Ostrander.

Polowały niezależnie od wyglądu

W porównaniu z psami koty odgrywały w gospodarstwach domowych głównie dwie role: towarzyszącą i zabezpieczającą przed myszami i szczurami. Ponieważ spełniały je dobrze niezależnie od swego wyglądu i charakteru, ludzie nie byli aż tak skłonni krzyżować ich w celu uzyskania innych ras.

W wypadku psów skłonność do krzyżowania ich prowadzi niestety do różnych wynaturzeń i problemów zdrowotnych. Na przykład pomarszczone, mające krótkie kufy mopsy i shar peie są narażone na rozwój powodujących infekcje bakterii w fałdach skóry i problemy z oddychaniem. Jednak coraz więcej hodowców zaczyna rozumieć, że starając się osiągnąć jak najbardziej „spłaszczone” osobniki, w rzeczywistości krzywdzą psy. Dlatego część z nich stara się wyeliminować niekorzystne cechy z hodowli.